Sau khi đẻ, nhiều chị em không có sữa hoặc ít sữa. Nguyên nhân là do sau đẻ, sức khỏe yếu lại mất máu nhiều quá khi sinh làm khí huyết hư nhược không sinh sữa được... Nếu không chữa ngay thì ứ kết càng ngày càng nhiều, bầu vú ngày càng đau tức, vú sưng phát sốt. Phép chữa là sơ can giải uất, thông lạc. Dùng một trong các bài:
Bài 1: Tiêu dao thang gia giảm: sài hồ 12g, bạch thược 8g, trần bì 6g, bạc hà 8g, bạch linh 8g, bạch truật 8g, đương quy 8g, cam thảo 4g, sinh khương 2g, mộc thông 8g, thông thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang.
Sản phụ bị thiếu sữa, tắc sữa nên ăn canh móng giò hầm hằng ngày sẽ có nhiều sữa.
Bài 2: sài hồ 8g, trần bì 6g, thiên hoa phấn 8g, đương quy 8g, bạch thược 12g, cát cánh 6g, thông thảo 6g, xuyên sơn giáp 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Lưu ý:
- Mỗi ngày nên dùng 5 móng giò lợn ninh lấy nước uống, chỉ trong 5 - 6 ngày là có sữa; hoặc mỗi ngày lấy vài con cá diếc ninh lấy nước uống trong 3 - 4 ngày sẽ nhiều sữa.
- Không dùng các vị mạch nha, sơn tra, thần khúc là những vị làm mất sữa.
Món ăn cho chị em khi bị thiếu sữa, tắc sữa:
- Cháo chân lợn: chân lợn 1 - 2 cái (phần móng là chủ yếu), thông thảo 3 - 5g, rễ sậy tươi 10 - 15g, gạo tẻ 100g, hành trắng 2 củ. Thông thảo, rễ sậy sắc lấy nước, bỏ bã; chân giò nấu lấy nước cốt. Đem nước cốt chân giò và nước sắc dược liệu cùng nấu gạo tẻ thành cháo, khi cháo được cho thêm hành củ đã giã giập hoặc thái lát, cho ăn nóng.
- Thông nhũ thang: thông thảo 8g, chân lợn 2 cái, xuyên khung 6g, xuyên sơn giáp 8g, cam thảo 4g. Xuyên sơn giáp được nướng phồng trên chảo, chân lợn làm sạch chặt khúc. Tất cả hầm chín nhừ, lấy nước bỏ bã thuốc, thêm gia vị cho ăn. Kết hợp dùng nước hành nấu rửa, vuốt nhẹ núm vú theo chiều nan hoa nhiều lần.
- Vừng đen ăn với chân giò hầm: chân giò 1 cái, vừng đen 250g. Vừng đen rang chín, tán mịn để sẵn. Mỗi lần ăn 10 - 15g kèm với canh chân giò hầm, ngày 3 lần.
BS. Đào Minh
