Các bác sĩ nhận thấy, nữ giới khi chơi thể thao có thể mắc một số bệnh hay một số loại chấn thương hơn nam, cụ thể là vẹo cột sống, mất độ vững khớp vai, vấn đề về khớp bánh chè đùi... Trong đó, chấn thương khớp vai là dai dẳng và dễ tái phát nhất.
Cẩn thận hơn khi chơi thể thao
Khi chơi thể thao, khớp vai của nữ giới thường lỏng lẻo hơn nam giới mà nguyên nhân được cho là do yếu tố hormon. Ngoài ra, khối lượng cơ ở chi trên ít cũng là nguyên của sự lỏng lẻo này. Sự lỏng lẻo ban đầu không có triệu chứng gì bởi đó là do cấu tạo cơ thể. Tuy nhiên, do động tác thi đấu quá mạnh trong các môn chơi ném quá đầu như: ném lao, ném đĩa; vung tay quá đầu như bóng chuyền, cú đập bóng của quần vợt... các vi chấn thương lặp đi lặp lại nhiều lần làm bao khớp vốn đã lỏng lẻo nay bị giãn hơn, tổn thương sụn viền ổ chảo, rách bao khớp.
Như vậy, từ chỗ lỏng lẻo khớp không có triệu chứng nay tiến dần đến bệnh lý mất vững rồi bán trật khớp vai. Các động tác xưa kia bình thường nay trở nên đau như dang tay và xoay ngoài cánh tay.
Sự mất vững khớp vai ở nữ giới thường là mất vững đa hướng (có thể vừa trật ra trước vừa trật xuống dưới hay ra sau). Cứ như thế, các VĐV nữ sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn: càng chơi càng mất vững, càng gây đau và cuối cùng là nguy cơ tái trật khớp vai. Võ sĩ Judo Văn Ngọc Tú là một trường hợp như vậy, khớp vai liên tục trật khi thi đấu, ảnh hướng rất lớn đến phong độ, tâm lý.
 Chấn thương vai ở phụ nữ rất cần được điều trị sớm. |
Giải pháp nào để hạn chế “dính” chấn thương?
Khớp vai là khớp vốn đã lỏng lẻo nhằm đáp ứng nhu cầu hoạt động lớn, do vậy nó chỉ được giữ vững bằng các yếu tố cơ như: nhóm cơ chóp xoay, nhóm cơ giữ vững xương bả vai như cơ thang, cơ trám, cơ nâng vai, cơ răng trước. Sự cử động của xương bả vai trên lồng ngực giúp tăng khả năng dang vai vốn rất cần cho các môn chơi vung tay quá đầu như đã kể trên. Do vậy, tăng cường sự trượt của xương bả vai giúp giảm tình trạng chèn ép trên khớp vai và làm giảm thiểu nguy cơ rách bao khớp. Bạn nên uống dầu cá đều đặn hằng ngày để tăng cường các chất kết dính ở khớp xương. Khởi động thật kỹ khớp vai, tay, chân trước khi chơi các môn thể thao như: quần vợt, cầu lông, bóng bàn, bóng rổ…
Ðiều trị chấn thương
Đầu tiên vẫn là phương pháp tập vật lý trị liệu tăng cường các khối cơ chóp xoay lẫn khối cơ giữ vững xương bả vai.
Việc luyện tập để tăng cường khối cơ các cơ trên là hết sức quan trọng trong việc ngăn ngừa diễn tiến tình trạng từ lỏng lẻo không triệu chứng của khớp vai sang tình trạng bệnh lý mất vững gây đau, bán trật hoặc trật thật sự của khớp vai. Điều trị sớm các cơn đau vai ở những VĐV chơi các môn có nguy cơ cao như đã nói ở trên.Sau từ 6-9 tháng tập luyện khớp vai, nếu không bớt, có thể nghĩ đến việc phẫu thuật khâu lại bao khớp sụn viền.Phẫu thuật mổ mở, gắn lại miệng chén hay thế miệng chén khác bằng mảnh xương ghép đã được thực hiện từ rất lâu trên thế giới cũng như tại Việt Nam, ở các khoa chấn thương chỉnh hình hay cơ xương khớp của các bệnh viện lớn.