Trong bối cảnh Nhật Bản đang phải đối mặt với loạt thách thức gia tăng cả trong và ngoài nước, cuộc đua giành vị trí Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền không chỉ quyết định ai sẽ trở thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản, mà còn quyết định cả bộ mặt của đảng trong cuộc tổng tuyển cử.
Chiến dịch tranh cử vị trí Chủ tịch đảng LDP đã bắt đầu từ ngày 12/9, và cuộc bỏ phiếu dự kiến diễn ra vào ngày 27/9.
Quyết định không tái tranh cử với tư cách là người đứng đầu đảng của Thủ tướng Fumio Kishida vào giữa tháng 8 đã gây ra một chuỗi sự kiện chưa từng có, với 9 ứng cử viên tham gia tranh cử. Điều đó đã khiến cuộc đua này trở thành cuộc đua có nhiều ứng cử viên nhất trong lịch sử và là một trong những cuộc đua khó đoán nhất trong nhiều thập kỷ.
Sau đây là những ứng cử viên hàng đầu dựa trên các cuộc thăm dò dư luận.
Shigeru Ishiba, 67
Ông Shigeru Ishiba. Ảnh: JIJI
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba, 67 tuổi, đang thực hiện nỗ lực thứ 5 và theo ông, là nỗ lực cuối cùng để trở thành chủ tịch đảng đảng đã lãnh đạo Nhật Bản trong gần 7 thập kỷ qua.
Hiện nay, ông Ishiba đang dẫn đầu hầu hết các cuộc thăm dò, với 28% số người được hỏi trong cuộc khảo sát của đài NHK vào ngày 9/9 ủng hộ ông là người kế nhiệm Thủ tướng Kishida.
Ông Ishiba là ứng cử viên duy nhất kêu gọi chuyển từ năng lượng hạt nhân sang năng lượng tái tạo, như địa nhiệt và ủng hộ đề xuất cho phép phụ nữ thống trị, một quan điểm bị nhiều nhà lập pháp LDP phản đối.
Chiến lược kinh tế của ông bao gồm tăng lương để chống giá cả tăng và miến thuế 10% cho một số mặt hàng của Nhật Bản để giúp đỡ những công dân có thu nhập thấp hơn.
ÔngIshiba ủng hộ chính sách tăng dần lãi suất của Ngân hàng Nhật Bản, nhưng cho biết vẫn chưa rõ liệu thời điểm này có phù hợp để tăng lãi suất mới hay không.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản cũng đề xuất thành lập một cơ quan quản lý thảm họa để xây dựng nơi trú ẩn, cải thiện điều kiện cho quân nhân để đảm bảo Nhật Bản đang già đi có đủ binh sĩ để phòng thủ đất nước.
Là con trai của một cựu thống đốc tỉnh và bộ trưởng Nội các, ông Ishiba là một người theo đạo Thiên chúa hiếm hoi ở một đất nước mà Phật giáo và Thần đạo thống trị.
Shinjiro Koizumi
Cựu Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi, 43 tuổi. Ảnh: Bloomberg
Shinjiro Koizumi, 43 tuổi, ửng cử viên trẻ nhất, là con trai của cựu thủ tướng Koizumi Junichiro, và là người thừa kế một triều đại chính trị đã tham gia điều hành Nhật Bản trong hơn một thế kỷ.
Ông Koizumi đã thể hiện là một nhà cải cách có thể khôi phục niềm tin của công chúng vào một đảng đang chìm trong các vụ bê bối. Nếu được bầu, ông sẽ trở thành thủ tướng trẻ nhất của Nhật Bản trong 8 thập kỷ.
Được các cử tri trẻ tuổi và phụ nữ ủng hộ trong các cuộc thăm dò trên phương tiện truyền thông, ông Koizumi đã cam kết sẽ triệu tập một cuộc tổng tuyển cử có thể chứng kiến cử tri Nhật Bản đi bỏ phiếu trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11.
Ông Koizumi cũng cam kết sẽ đẩy nhanh các chính sách của Thủ tướng Kishida nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năng động, có thể thích ứng với sự thay đổi công nghệ, bao gồm cả sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo.
Nhà lập pháp từng học tại Đại học Columbia đề xuất mở cửa thị trường taxi được quản lý của Nhật Bản cho dịch vụ đi chung xe.
Ông cũng cam kết hỗ trợ tài chính cho những người về hưu và các hộ gia đình có thu nhập thấp.
Koizumi tuyên bố ông sẽ thúc đẩy mức lương cao hơn tại các công ty vừa và nhỏ, đồng thời tạo điều kiện cho các công ty sa thải công nhân dễ dàng hơn.
Ông Koizumi ủng hộ đề xuất cho phép phụ nữ giữ lại họ sau kết hôn và nữ giới lãnh đạo, bất chấp sự phản đối của nhiều nhà lập pháp LDP. Ông cũng ủng hộ đề xuất sửa đổi Hiến pháp từ bỏ chiến tranh của Nhật Bản.
Sanae Takaichi
Bà Sanae Takaichi phát biểu tại cuộc họp báo ở Tokyo. Ảnh: Bloomberg/The Japan Times
Đại diện cho cánh hữu của LDP, bà Takaichi, 63 tuổi, đang giữ chức Bộ trưởng An ninh Kinh tế Nhật Bản. Bà là ứng cử viên nữ hàng đầu trong cuộc đua giành ghế chủ tịch đảng và từng đối đầu với ông Kishida vào năm 2021.
Bà Takaichi được biết đến với quan điểm bảo thủ, đối với cả việc sửa đổi Hiến pháp hòa bình. Bà cũng phản đối việc cho phép phụ nữ giữ lại họ sau kết hôn với lý do điều đó sẽ huỷ hoại truyền thống.
Bà Takaichi đã gây tranh cãi vào năm 2016 khi đề xuất chính phủ có thể thu hồi giấy phép phát sóng của các công ty truyền thông bị coi là thiên vị chính trị.
Takaichi cho biết bà sẽ ưu tiên tăng trưởng kinh tế để củng cố vị thế quốc tế của Nhật Bản, đồng thời sử dụng “chi tiêu chiến lược” để thúc đẩy việc làm và tâm lý của người tiêu dùng.
Taro Kono
Ông Taro Kono, Bộ trưởng Kỹ thuật số của Nhật Bản, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn tại Tokyo. Ảnh: Bloomberg.
Với sự ủng hộ từ các thành viên cấp cơ sở của LDP, ông Kono, 61 tuổi, là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí chủ tịch đảng cách đây 3 năm, song đã thua trongcuộc bầu cử sơ bộ trước ông Kishida, người được nhiều nhà lập pháp LDP ủng hộ hơn.
Lần này, với tư cách là Bộ trưởng kỹ thuật số, ông Kono đã tụt hạng trong các cuộc thăm dò ý kiến.
Nhà lập pháp LDP thế hệ thứ 3, người được đào tạo tại Đại học Georgetown, từng giữ vị trí Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, ông Kono cho biết các mối quan hệ của ông sẽ mang lại cho ông lợi thế khi đối phó với Washington, bất kể kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ra sao.
Kono cho biết ông sẽ cải cách thị trường lao động để cải thiện mức lương và điều kiện làm việc cho hàng triệu công nhân bán thời gian. Đồng thời, giúp đào tạo lại nhân lực để có việc làm lương cao hơn.
Trong chiến dịch tranh cử, ông đã thu hút sự chú ý của cử tri khi đề xuất Nhật Bản triển khai tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân để bảo vệ các điểm nghẽn trên biển ở vùng biển xung quanh đất nước.
Các ứng cử viên khác
Các ứng cử viên tiềm năng khác bao gồm ông Toshimitsu Motegi - 68 tuổi, Tổng thư ký của LDP, người từng giữ chức Ngoại trưởng và Bộ trưởng Thương mại và Kinh tế Nhật Bản.
Bà Yoko Kamikawa, 71 tuổi, Ngoại trưởng hiện tại của Nhật Bản, cũng đang tranh cử.
Ngoài ra, cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế Takayuki Kobayashi, 49 tuổi, cũng là ứng cử viên trẻ thứ hai sau ông Koizumi, cho vị trí chủ tịch LDP.
Cùng tham gia cuộc đua này là ứng viên Katsunobu Kato - 68 tuổi, cựu Bộ trưởng Y tế, Lao động và Phúc lợi xã hội Nhật Bản kiêm Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản.
Chánh Văn phòng Nội các hiện tại Yoshimasa Hayashi, 63 tuổi, từng là Bộ Trưởng Quốc phòng và Ngoại trưởng Nhật Bản, cũng đang tham gia vào nỗ lực này.
