Giai đoạn dậy thì (nam từ 13-18 tuổi, nữ từ 11-15 tuổi) là giai đoạn phát triển thần tốc trong cơ thể. Đây là độ tuổi khỏe mạnh, nhưng do có sự chuyển biến mạnh mẽ trong cơ thể nên cũng dễ gặp phải một số bệnh.
Các bệnh về tâm thần kinh
Rối loạn tâm lý: Tuổi dậy thì là lứa tuổi có rất nhiều thay đổi về tâm sinh lý. Vì thế, các em thường dễ bị tác động bởi chuyện học hành, nhất là khi bước vào mùa thi. Hơn nữa, việc ăn uống và sinh hoạt ngẫu hứng ở lứa tuổi này khiến cho sức khỏe suy giảm, tinh thần mệt mỏi, lo âu, tâm lý bất ổn…Các biểu hiện dễ thấy nhất của rối loạn tâm lý là biếng ăn, mất ngủ, mệt mỏi, dễ cáu gắt, lo âu, học tập giảm sút… Nặng hơn, các em nói năng lung tung, khóc cười vô cớ, dễ hoảng sợ, ngại tiếp xúc với người khác…, thậm chí còn có ý định tự tử.
Stress: Hội chứng stress ở tuổi teen dễ xuất hiện khi gặp khó khăn trong học tập, thi cử, bị điểm kém, bị áp lực từ phía cha mẹ, có mâu thuẫn với bạn bè, rắc rối trong tình cảm. Nếu hội tụ thêm các yếu tố gia đình như: bạo lực, sự bỏ bê, cha mẹ bất hòa hay ly dị… càng khiến teen dễ gặp stress. Nếu không được can thiệp và điều trị sớm, stress sẽ dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực trên nền tảng bản lĩnh sống của các em còn non, nên các trường hợp stress nặng dễ có hành vi tự tử.
Đau đầu: Những cơn đau đầu của lứa tuổi teen thường do sự thay đổi đột ngột hoạt động của các neuron thần kinh trong não, hoặc sự thay đổi áp suất trong các mạch máu có nhiệm vụ cung cấp máu lên não. Một số em gái đau đầu khi “đến tháng”, hoặc có cảm giác choáng váng khi đứng dậy… Những dấu hiệu này chỉ là sự phát triển bình thường của sinh lý lứa tuổi. Tuy nhiên, khi cơn đau đầu dữ dội thì cần đi khám ngay vì có thể là dấu hiệu của các bệnh lý ở não.
Rối loạn hành vi: Ngang bướng, ngông nghênh, nói bậy, ăn cắp, đua xe,… là các biểu hiện đa dạng của rối loạn hành vi. Nếu nhẹ thì sẽ thuyên giảm theo thời gian. Tuy nhiên, những rối loạn nặng thường có khuynh hướng trở thành mạn tính, các em rất khó thích ứng với xã hội.
Áp lực học tập là một nguyên nhân khiến các em bị stress.
Các bệnh khác
Mụn trứng cá: là một bệnh ngoài da thường gặp ở tuổi dậy thì (tỷ lệ mắc trên 80%), ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và tâm lý giới trẻ, dẫn đến tự ti trong giao tiếp, cáu bẳn, xa lánh bạn bè và nơi đông người, thậm chí có thể bị trầm cảm.
Viêm khớp tự phát thiếu niên: là tình trạng viêm khớp mạn tính kéo dài ít nhất 6 tuần, khởi phát bệnh trước 16 tuổi. Đây là nhóm bệnh tự miễn dịch, nguyên nhân gây bệnh chưa được rõ ràng, có diễn biến phức tạp. Bệnh thường khởi phát sau nhiễm virus, Chlamydia mycoplasma, Streptococus, Salmonella, Shigella…
Bệnh ngoài da do nấm: Lang ben là một bệnh ngoài da do vi nấm Pityrosporum orbiculaire gây ra, hay gặp ở lứa tuổi dậy thì nên còn gọi là lang lớn. Bệnh thường tiến triển âm thầm và dai dẳng, dễ tái phát nhiều lần. Thời gian bị bệnh càng lâu thì càng khó chữa. Lang ben rất dễ lây. Ngoài lây lan từ vùng da này sang vùng da khác, bệnh này cũng dễ lây truyền sang người khác. Do đó, khi có dấu hiệu bệnh thì cần đi khám chữa ngay.
Bệnh hắc lào có thể dai dẳng kéo dài hàng năm, gây ngứa nhiều, biểu hiện là các đám tổn thương lúc đầu hơi đỏ, ranh giới rõ rệt, có bờ viền, trên bờ viền có những mụn nước nhỏ, xu hướng lành ở giữa, dần dần lan rộng thành đám có nhiều vòng cung. Do gãi nhiều, chà xát, bôi thuốc linh tinh, tổn thương có thể bị nhiễm khuẩn thứ phát (trợt, rớm mủ, đóng vảy tiết, sưng tấy...) hoặc bị viêm da thứ phát.
Khi thấy có dấu hiệu bất ổn về sức khỏe, cha mẹ nên đưa con đi khám ngay, để có định hướng trị liệu đúng đắn, đặc biệt là các bệnh của hệ tâm thần kinh.