Phụ nữ sau khi có cắt tầng sinh môn cần quan tâm đến việc chăm sóc vết khâu, chọn tư thế ngồi thích hợp, vệ sinh đúng cách, chế độ ăn uống, vận động hợp lý.
Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ thực hiện cắt tầng sinh môn nhằm mở rộng đường ra cho thai nhi khi sinh qua đường âm đạo, ngăn ngừa một số tổn thương và chấn thương nghiêm trọng cho âm đạo, âm hộ khi sinh. Bác sĩ thực hiện thủ thuật này bằng cách: gây tê vùng âm hộ và dùng kéo cắt một đường dài từ 3 - 5cm (từ mép âm hộ đi thẳng xuống vùng hậu môn hướng 6 giờ, hoặc một đường chéo hướng 7 giờ) khi có cơn gò và đầu thai nhi áp sát vào vùng tầng sinh môn.
Sau khi sinh em bé, bác sĩ sẽ khâu lại vết cắt bằng chỉ tiêu (không cần phải cắt chỉ sau này). Nếu chăm sóc vết thương tầng sinh môn đúng cách thì chỉ sau 2 ngày đầu tiên sẽ bớt đau nhiều, giảm sưng và không nhiễm trùng.
Sau ngày sinh đầu tiên, vết khâu vẫn sẽ bị sưng và đau, nhưng có thể làm giảm bớt các triệu chứng này bằng cách sử dụng miếng gạc lạnh hoặc túi đá lạnh chườm lên vết khâu, việc này sẽ giúp giảm cảm giác đau và sưng. Sau đó lau khô bằng khăn sạch. Nếu cảm thấy đau nhiều, đừng ngần ngại liên hệ bác sĩ. Bác sĩ sẽ thăm khám vết khâu và có thể cho thuốc để không ảnh hưởng đến việc cho con bú.
Tư vấn chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ trước sinh.
Chọn tư thế ngồi thích hợp
Người mẹ có thể cảm thấy đau mỗi khi ngồi dậy, vì tư thế ngồi đè lên vết khâu tầng sinh môn. Để giảm bớt cảm giác bất tiện này, hãy chọn cho mình một tư thế ngồi ít tạo áp lực lên vết khâu, có thể lót vải mềm hai bên mông hoặc ngồi đệm hơi để không đè nén lên vết thương nhiều. Cảm giác đau thường biến mất sau 3 - 4 ngày và khoảng sau 3 tuần vết khâu sẽ lành hoàn toàn. Thậm chí sau này bạn không thể nhớ là mình đã từng có vết thương ở đây.
Vệ sinh đúng cách
Nên lau sạch vùng đáy chậu, âm hộ khoảng 2 lần/ngày để ngăn ngừa viêm và nhiễm trùng. Vệ sinh sạch sẽ sau mỗi lần đi tiêu, tiểu. Chỉ cần sử dụng nước ấm để vệ sinh. Dùng vòi sen hoặc dội nước từ từ hay dùng khăn mềm thấm nước, lau rửa sạch từ trước ra sau nhẹ nhàng, sau đó lau khô lại. Không nên lau ngược từ sau ra trước vì sẽ mang những chất bẩn từ phía hậu môn đi ngược về vết thương, dễ gây nhiễm trùng.
Nên thay băng vệ sinh thường xuyên mỗi 4 - 6 tiếng để vết thương luôn sạch sẽ, giảm sự tích tụ của vi trùng, độ ẩm và giảm nguy cơ nhiễm trùng. Không nên thụt rửa bên trong khi không có chỉ định của bác sĩ.
Cần đi bộ nhẹ nhàng
Nhiều bà mẹ nghĩ rằng việc đi lại sẽ làm “động” vết thương, nhưng hoàn toàn ngược lại, việc tập đi bộ sau sinh giúp lưu thông máu đến vùng tầng sinh môn, giảm sưng và giúp vết khâu mau lành hơn. Tập đi bộ còn giúp ngăn ngừa cứng khớp và đau do nằm nhiều.
Sau ngày đầu tiên, khi lấy lại sức và ngồi dậy bình thường được, hãy tập đi lại nhẹ nhàng. Lúc đầu, việc đi lại có thể gây khó khăn và đau nhưng hãy cố gắng tập luyện bằng cách: đi thẳng người, hai chân dang rộng ra một chút và bước đi tự tin.
Chế độ ăn uống giúp vết khâu mau lành
Không ăn kiêng khem, nên ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe, nuôi con bằng sữa mẹ và giúp lành vết thương. Ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước để tránh táo bón. Nếu việc đại tiện khiến đau nhiều, nên dùng thuốc làm mềm phân trước.
Việc xông hơi vùng kín cũng là một phương pháp hữu hiệu hỗ trợ chăm sóc vết khâu tầng sinh môn. Xông hơi vùng kín là dùng nhiệt hơi nước cùng các loại thảo dược giúp sát khuẩn vùng tầng sinh môn, giảm đau, thúc đẩy se khít âm đạo và khử mùi hôi.
Ngoài việc thực hiện những điều kể trên, đừng quên luôn quan sát tình trạng vết khâu tầng sinh môn. Khi có một trong các dấu hiệu sưng đỏ, đau, sốt, chảy máu vết khâu, hở vết khâu, vết khâu có dịch... có thể đang bị viêm hoặc nhiễm trùng, nên đi khám bác sĩ ngay để được điều trị.