Suy dinh dưỡng là tình trạng cơ thể không được cung cấp đầy đủ năng lượng và chất đạm cũng như các yếu tố vi lượng khác để đảm bảo cho cơ thể phát triển. Muốn biết trẻ có bị suy dinh dưỡng hay không các bà mẹ cần phải theo dõi cân nặng của trẻ thường xuyên. Nếu thấy 2-3 tháng liền trẻ không tăng cân cần phải đưa trẻ đi khám bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân. Cách chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng tại nhà rất quan trọng.
Với thể vừa và nhẹ (độ I và độ II) có thể điều trị tại nhà bằng chế độ ăn và chăm sóc.
Những dấu hiệu của trẻ bị suy dinh dưỡng
Trẻ không lên cân hoặc giảm cân, teo mỡ ở cánh tay, thịt nhẽo, teo nhỏ: mất hết lớp mỡ dưới da bụng, da xanh, tóc thưa rụng dễ gãy, đổi màu, ăn kém, hay bị rối loạn tiêu hóa: đại tiện phân sống, tiêu chảy hay gặp.
Thể nặng: Có phù hoặc teo đét, có thể biểu hiện của thiếu vitamin gây quáng gà, khô giác mạc đến loét giác mạc. Hiện nay thể nặng rất hiếm gặp.
Chế độ ăn: Cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu, bất cứ lúc nào kể cả ban đêm. Nếu mẹ thiếu hoặc mất sữa: Dùng các loại sữa bột công thức theo tháng tuổi, hoặc dùng sữa đậu nành (đậu tương).
Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên cho trẻ ăn bổ sung theo tháng tuổi nhưng số bữa ăn phải tăng lên, thức ăn phải nấu kỹ, nấu xong ăn ngay.
Tăng đậm độ năng lượng của bữa ăn bằng cách cho tăng thêm enzym (men tiêu hóa) trong các hạt nảy mầm để làm lỏng thức ăn và tăng độ nhiệt lượng của thức ăn. Cụ thể là: Có thể dùng giá đậu xanh để làm lỏng thức ăn cho trẻ, tức là có thể tăng lượng bột khô lên 2-3 lần mà độ lỏng của bột không thay đổi. Cứ 10g bột cho 10g giá đậu xanh giã nhỏ lọc lấy nước.
Những loại thực phẩm nên dùng cho trẻ suy dinh dưỡng: Gạo, khoai tây. Thịt: gà, lợn, bò, tôm, cua, cá, trứng. Sữa bột giàu năng lượng: Theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Dầu, mỡ. Các loại rau xanh và quả chín.
Ngoài chế độ ăn còn cho trẻ ăn bổ sung thêm một số vitamin và muối khoáng như các loại Vitamin tổng hợp, chế phẩm có chứa sắt chống thiếu máu, Men tiêu hóa (dùng theo chỉ định của thầy thuốc).
Chăm sóc: Trẻ phải được vệ sinh, tắm rửa sạch sẽ. Phải giữ ấm về mùa đông, phòng ở thoáng mát về mùa hè, đầy đủ ánh sáng.
Bác sĩ Hải Lê
