Dù vậy, không phải lúc nào chúng ta cũng để tâm tới hệ miễn dịch trừ khi bị ốm hay muốn tránh nhiễm một căn bệnh nào đó. Tuân thủ những hướng dẫn để có sức khỏe tốt như có chế độ ăn nhiều rau quả, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc là những cách tự nhiên giúp duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh. Tuy nhiên, liệu chúng ta đã biết sức khỏe khối cơ cũng có thể tác động hệ miễn dịch của mình?
Mối liên hệ giữa khối cơ và hệ miễn dịch
Cơ xương chiếm khoảng 40% trọng lượng cơ thể và chứa ít nhất 50% lượng đạm của cơ thể. Người ta thường biết đến vai trò của khối cơ trong vận động, sức mạnh và năng lượng. Tuy nhiên, một số bằng chứng còn cho thấy mối liên hệ giữa khối cơ và chức năng miễn dịch của cơ thể.
Cơ sản xuất và giải phóng các hợp chất đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng, kích hoạt và phân bố một số tế bào miễn dịch. Mặc dù vẫn cần có thêm nghiên cứu về vấn đề này nhưng dữ liệu cho thấy sự suy giảm khối cơ có đi kèm với sự suy giảm khả năng miễn dịch và tình trạng nhiễm khuẩn. Nghiên cứu ở người cao tuổi cho thấy các dấu hiệu viêm gia tăng có liên quan đến tình trạng suy giảm khối cơ và chức năng của cơ.
Khối cơ khỏe mạnh sẽ giúp người lớn tuổi bảo đảm và nâng cao chất lượng cuộc sống (ảnh minh họa)
Khả năng miễn dịch bị ảnh hưởng nếu người lớn tuổi mất hơn 10% khối cơ, trong khi mức mất cơ hơn 30% sẽ làm tăng nguy cơ viêm phổi. Hơn nữa, cơ là nơi dự trữ chính của các axit amin để cơ thể sử dụng khi bị chấn thương hoặc nhiễm khuẩn. Do vậy, suy giảm khối cơ cùng với việc nạp không đủ chất đạm có thể ảnh hưởng tới đáp ứng của cơ thể với chấn thương hay nhiễm khuấn.
Như vậy, các bằng chứng trên cho thấy có mối liên hệ giữa khối cơ và hệ miễn dịch. Do đó, để cơ thể có hệ miễn dịch tốt, điều quan trọng cần ưu tiên hàng đầu là phải duy trì và cải thiện sức khỏe khối cơ.
Vậy làm thế nào để duy trì sức khỏe khối cơ?
Nỗ lực duy trì và cải thiện khối cơ có thể đem lại những lợi ích to lớn đối với sức khỏe và có tác động tích cực tới hệ miễn dịch của cơ thể. Do đó, việc duy trì và cải thiện khối cơ khi lớn tuổi là rất cần thiết bởi cứ sau 40 tuổi, một người khỏe mạnh có nguy cơ mất cơ do tuổi tác và từ 40 – 80 tuổi, thì lượng cơ mất đi có thể lên đến 30%.
Theo kết quả từ nghiên cứu lâm sàng về Tăng cường Sức khỏe Người cao tuổi thông qua Dinh dưỡng (SHIELD) do Bệnh viện Đa khoa Changi, SingHealth Polyclinics và Abbott thực hiện tại Singapore cứ sau mỗi năm, người trên 65 tuổi lại tăng thêm 13% nguy cơ bị suy giảm khối cơ.
Nghiên cứu SHIELD cũng cũng nhắc nhở tất cả chúng ta về tầm quan trọng của việc duy trì khối cơ khi lớn tuổi. Theo đó, để duy trì khối cơ, việc quan trọng nhất là tập thể dục thường xuyên kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý đáp ứng đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể. Cụ thể, về chế độ luyện tập thể dục, cần đặt mục tiêu tập thể dục với cường độ vừa phải, tối thiểu 150 phút/tuần, kết hợp các bài tập rèn luyện cơ bắp để duy trì khối cơ và sức mạnh của cơ.
Tập luyện thường xuyên kết hợp chế độ dinh dưỡng cân bằng và đầy đủ chính là phương pháp tốt nhất để cải thiện và làm chậm tình trạng mất cơ nhanh ở người lớn tuổi
Bên cạnh tập luyện, chế độ dinh dưỡng cũng rất quan trọng. Cần chọn chế độ ăn giàu dinh dưỡng, tăng cường chất đạm và bổ sung thêm dưỡng chất HMB. Nên chọn chế độ ăn cân bằng với nhiều rau, quả, ngũ cốc nguyên cám, chất đạm, chất béo có lợi cùng các loại vitamin và khoáng chất thiết yếu như canxi và vitamin D kết hợp với các thực phẩm giàu đạm như như thịt gà, hải sản, trứng, đậu hay các sản phẩm từ sữa với lượng 25-30 gram mỗi bữa ăn. Người từ 65 tuổi trở lên có thể cần lượng đạm nhiều hơn 50% so với những người trẻ tuổi hơn.
Và điều đặc biệt là cần bổ sung thêm dưỡng chất HMB bởi đây là dưỡng chất đặc biệt quan trọng đối với khối cơ và sức khỏe tổng thể của bạn. HMB (tên khoa học là beta-Hydroxy Methylbutyrate), là một chất chuyển hóa của hợp chất thiết yếu axit amin leucine, có thể kích hoạt tổng hợp protein cơ và có vai trò giúp hỗ trợ sức khỏe cơ. HMB được tìm thấy trong một số thực phẩm như thịt bò, gà, trứng, bông cải, cá da trơn… nhưng với một lượng rất nhỏ. Do đó, rất khó để có đủ lượng HMB cơ thể cần qua chế độ ăn hàng ngày. Để có được 1.5g HMB/ngày (là lượng HMB cần thiết để duy trì sức khỏe khối cơ), một người sẽ phải ăn đến 3.000 quả bơ, hoặc 50 quả trứng, 7 miếng ức gà, 1,3 kg thịt bò hoặc 400 kg bông cải. Do vậy, việc tìm nguồn dinh dưỡng bổ sung có chứa HMB là rất cần thiết, đặc biệt đối với những người sau tuổi 40.
Nỗ lực duy trì và cải thiện khối lượng cơ bắp có thể đem lại những lợi ích to lớn đối với sức khỏe, đặc biệt đối với hệ miễn dịch của cơ thể. Vì vậy, cần nhận thức đúng về vai trò của khối cơ và hành động để chăm sóc khối cơ từ ngay hôm nay. Một sức khỏe tốt chính là tiền đề cho một cuộc sống viên mãn, trọn vẹn và hạnh phúc.