Thời tiết giao mùa, đặc biệt vào mùa Đông - Xuân nhiều người rất dễ mắc bệnh cảm cúm. Đối với những bệnh nhân mắc cúm thông thường không nhất thiết phải đến điều trị tại cơ sở y tế mà có thể tự điều trị ở nhà theo chỉ dẫn của bác sĩ và được người thân chăm sóc. Vậy chăm sóc bệnh nhân mắc cúm thế nào cho hiệu quả?
Khi có người trong gia đình mắc cúm cần cách ly bệnh nhân bị cúm với những người không bị mắc bệnh sống trong gia đình càng nhiều càng tốt nếu có thể, ít nhất là 5 ngày sau khi bắt đầu có các triệu chứng biểu hiện, đặc biệt đối với những người có sức đề kháng yếu và dễ lây nhiễm như người già, trẻ em, người có sức khỏe không ổn định.
Bệnh nhân không nên rời khỏi nhà trong thời gian có khả năng lây nhiễm cho người khác nhiều nhất (5 ngày khi bắt đầu có triệu chứng bị cúm), trường hợp bắt buộc phải ra khỏi nhà, nên đeo khẩu trang y tế và che miệng, mũi khi ho, hắt hơi, sử dụng khăn giấy để ngăn các chất tiết hô hấp nhằm tránh nguy cơ lây bệnh cho những người khác.
Người bệnh cần được nghỉ ngơi, thư giãn ở những nơi thoáng khí, tránh gió, tránh nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp. Cho bệnh nhân uống thuốc hạ nhiệt theo chỉ định của bác sĩ (như paracetamol, cảm xuyên hương…). Hằng ngày phải nhỏ mũi bằng thuốc sát khuẩn.
Đối với người chăm sóc bệnh nhân mắc cúm cần đeo khẩu trang trong quá trình tiếp xúc, nhỏ mũi bằng thuốc sát khuẩn, thường xuyên rửa tay sau và trước khi tiếp xúc với bệnh nhân bằng xà phòng, nước rửa tay diệt khuẩn.
Cần cho người bệnh ăn thực phẩm lỏng, nóng, dễ tiêu, uống nhiều nước (oresol, nước quả tươi…), nhất là với người cao tuổi và trẻ em. Không cho bệnh nhân ăn các thức ăn lạnh vì sẽ khiến bệnh lâu khỏi. Ngoài ra, nên cho bệnh nhân ăn các món ăn giải cảm như:
Cháo giải cảm: Lá tía tô (tươi) 12 - 30g, củ hành tím (hoặc hành tăm) 6 - 12g, gừng tươi 4 - 10g, trứng gà 1 quả, gạo 30 - 80g. Nấu gạo thành cháo nhuyễn rồi cho lòng đỏ trứng gà vào đánh tan, cho tía tô, hành, gừng vào quấy đều. Nêm gia vị vừa ăn, cho bệnh nhân ăn khi nóng.
Nước sả, gừng, mật ong: 30g củ sả tươi, 20g gừng, 20g mật ong. Sả, gừng rửa sạch, giã nhuyễn, hòa với nước để lọc lấy 100 - 200ml nước. Cho nước sả - gừng vào nồi cùng với mật ong, trộn đều, đun nhỏ lửa đến khi sôi là được. Cho bệnh nhân uống khi còn ấm, trước khi ăn.
Đồ dùng của người ốm (như bát, đũa, thìa, cốc, chén…) hằng ngày nên luộc sôi, tốt nhất là nên dùng riêng, không ôm áo quần bẩn của người bệnh vào người. Tuyệt đối không ăn thức ăn thừa của người bệnh;
Hiện nay, bệnh cúm gia cầm đang bùng phát ở một số địa phương trong cả nước, đã có trường hợp đã tử vong do nhiễm cúm gia cầm. Ngoài triệu chứng cúm thông thường, bệnh nhân mắc cúm gia cầm sẽ có dấu hiệu suy hô hấp rất rõ rệt và diễn tiến nhanh như thở khò khè, thở nhanh, gắng sức, môi tái, nếu không hỗ trợ hô hấp kịp thời bệnh nhân tử vong nhanh do suy hô hấp cấp. Khi có những biểu hiện của nhiễm cúm gia cầm, cần nhanh chóng thông báo cho y tế cơ sở để khoanh vùng, dập tắt ổ bệnh và chuyển bệnh nhân tới bệnh viện để được xử lý nhanh chóng, kịp thời.
Bác sĩ Nguyễn Hồng
