Chăm sóc người bệnh viêm phế quản tại nhà

Đảm bảo giấc ngủ

Một trong những triệu chứng chính của viêm phế quản là mệt mỏi. Nhiễm trùng và ho dai dẳng đi kèm với nó có thể gây ra tình trạng mệt mỏi quá mức. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngủ có thể làm tăng hệ thống miễn dịch và giúp phục hồi sau nhiễm trùng. Ngủ giúp cơ thể sửa chữa mô tổn thương và tạo mô mới, giải phóng hormon quan trọng và nạp năng lượng mới. Người bệnh viêm phế quản nên ngủ với gối đầu cao, điều này giúp thở dễ dàng hơn, không bị ứ đọng đờm. Người lớn cần  ngủ 7-8 giờ mỗi ngày và trẻ em khoảng 10-12 giờ mỗi ngày.

Uống đủ nước

Những người bị viêm phế quản có thể bị mất nước do sốt, thở nhanh, chảy nước mũi, nôn mửa và tiêu chảy. Mất nước có thể dẫn đến chóng mặt, nhức đầu và khó chịu hơn trong miệng và cổ họng. Uống đủ nước có thể giúp tránh mất nước cho cơ thể, làm loãng đờm, dịch tiết lỏng và dễ dàng khạc nhổ ra hơn, làm ẩm cổ họng tránh cảm giác khô rát. Có thể uống nước lọc, nước khoáng, nước trái cây, trà thảo dược, súp và nước canh.

Xông hơi bằng nước sôi và tinh dầu giúp giảm triệu chứng của bệnh viêm phế quản.

Sử dụng máy làm ẩm

Độ ẩm thấp và nhiệt độ lạnh đã được chứng minh có liên quan với sự gia tăng nhiễm khuẩn đường hô hấp. Độ ẩm thấp cũng có thể gây kích ứng mũi họng. Dùng máy làm ẩm không khí khiến không khí nóng và ẩm, người bệnh hít vào có thể giúp làm lỏng chất nhầy, điều kiện cho nó thoát ra. Tuy nhiên, sử dụng máy làm ẩm phải bảo đảm rằng thiết bị được duy trì đúng cách và độ ẩm được theo dõi. Chất làm ẩm không đảm bảo vệ sinh là nơi sinh sản nấm mốc hoặc vi khuẩn. Độ ẩm quá cao có thể gây ra các vấn đề hô hấp cũng như dị ứng và hen  suyễn. Không có máy làm ẩm thì có thể làm tăng nước trong không khí bằng cách đun sôi nước trên bếp trong 5 phút mỗi giờ. Có thể xông mũi họng bằng cách thêm một vài giọt tinh dầu bạc hà hoặc bạch đàn vào cốc nước sôi trong vài phút để làm giảm các triệu chứng.

Tránh khói thuốc lá

Hút thuốc là nguyên nhân hàng đầu gây ra viêm phế quản phổi mạn tính. Ngừng hút thuốc và tránh khói thuốc gián tiếp có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và giúp giảm triệu chứng, giúp bệnh thuyên giảm nhanh hơn.

Người bệnh cũng nên tránh xa các chất kích thích khác có thể gây viêm phế quản, như bụi, hóa chất trong sản phẩm gia đình và ô nhiễm không khí. Bộ lọc trong hệ thống điều hòa không khí và sưởi ấm nên được thay đổi theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Có chế độ ăn uống lành mạnh

Để giảm bớt các triệu chứng của viêm phế quản và kiểm soát tình trạng bệnh, nên có một chế độ dinh dưỡng phù hợp. Chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm trái cây, rau quả và ngũ cốc nguyên hạt cũng như thịt nạc, gia cầm, cá, đậu, trứng và các loại hạt. Nó cũng bao gồm các sản phẩm bơ sữa không có chất béo hoặc ít chất béo và hạn chế các chất béo bão hòa, cholesterol, muối và đường. Một chế độ ăn uống lành mạnh giúp  tăng cường hệ miễn dịch. Và ngược lại, một chế độ ăn uống mất cân bằng có thể dẫn đến chức năng miễn dịch bị suy giảm.

Điều trị  giảm đau

Uống các loại thuốc không cần kê đơn như: acetaminophen, hoặc ibuprofen có thể giúp làm giảm các triệu chứng của viêm phế quản, như sốt, nhức đầu, đau nhức. Không được dùng aspirin cho trẻ em và thanh thiếu niên, vì nguy cơ mắc hội chứng Reye, trừ trường hợp có chỉ định của bác sĩ. Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), như aspirin và ibuprofen, có thể gây nguy hiểm cho người hen suyễn và nên tránh.

Hạn chế các loại thuốc giảm ho không cần kê toa

Ho kéo dài khiến người ta có xu hướng lạm dụng các loại thuốc giảm ho. Nhưng nên biết, mật ong và trà chanh cũng như các biện pháp thảo dược dân gian có thể hiệu quả tương tự như các loại thuốc ho mà lại ít gây tác dụng phụ hơn.

Áp dụng bài tập thở

Những người bị viêm phế quản mạn tính thường thở nhanh, nông. Phương pháp thở mím môi (pursed-lip breathing) và tập thở hoành (diaphragmatic breathing)hay còn gọi là thở bụng (belly-breathers’) có thể giúp làm chậm tốc độ hô hấp và kiểm soát hơi thở.

Bài tập thở hoành.

Thở mím môi: Trong bệnh  viêm phế quản phổi tắc nghẽn mạn tính, đường dẫn khí có khuynh hướng đóng lại trước khi bệnh nhân kết thúc thì thở ra, như thế sẽ dẫn đến nguy cơ không đẩy hết luồng khí thở ra và gây tình trạng ứ khí thũng; nếu bệnh nhân không thể đẩy hết luồng khí thở ra ngoài thì sẽ khó có thể hít thở sâu vào và đương nhiên là luồng khí thở vào sẽ bị lượng khí thũng ứ trong phổi pha trộn làm cho nồng độ ôxy trong không khí ở phế nang giảm đi,  dẫn đến hiệu quả trao đổi ôxy giữa không khí và máu mao mạch ở phế nang giảm đi rất nhiều, điều đó làm cho bệnh nhân luôn trong tình trạng khó thở. Thở mím môi làm cho đường dẫn khí luôn mở thông và do đó khí thở có thể được thoát hết ra ngoài. Nó cũng giúp giảm tốc độ của nhịp thở ra đặc biệt khi khi bệnh nhân cố gắng tăng nhịp thở lên để thu nhận ôxy cho nhu cầu cơ thể trong lúc hoạt động thể lực, ví dụ như nâng nhấc vật gì đó hoặc đi lại. Bệnh nhân có thể ứng dụng bài thở này trong trạng thái đang hoạt động thể lực mà họ cảm thấy khó thở như đang leo cầu thang hay đang đi lại, khi cảm thấy hốt hoảng hoặc thở hụt hơi để phòng ngừa tình trạng không kiểm soát được nhịp thở.

Thở hoành hay thở bụng giúp bệnh nhân đẩy khí ra cũng như hít khí vào tối đa.

Làm dịu cơn đau họng

Một triệu chứng phổ biến của viêm phế quản là đau họng. Có nhiều cách để làm dịu đau họng bao gồm: Súc họng bằng nước muối sinh lý, uống nước mát hoặc nóng, ăn thức ăn mát và mềm, sử dụng thuốc ngậm làm dịu họng.