Được xem là cây thuốc quý với nhiều công dụng trong việc hỗ trợ điều trị rất nhiều căn bệnh…nên hiện nay xáo tam phân trở nên “sốt hàng” trên thị trường, bên cạnh đó thực trạng bày bán tràn lan cây thuốc xáo tam phân giả đã khiến nhiều người dân “tiền mất tật mang” khi mua phải loại cây giả này.
Lương y, thầy thuốc Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch hội đông y phường Lộc Thọ, Viện dược liệu Khánh Hòa, thành viên ban chấp hành hội đông y Tỉnh Khánh Hòa khuyến cáo người dân cần có những hiểu biết cơ bản về cách sử dụng và tác dụng của cây xáo tam phân, bên cạnh đó không nên sử dụng thuốc mà chưa có sự hướng dẫn của các bác sĩ, đặc biệt khi dùng thuốc phải tìm mua tại các cơ sở uy tín, không nên tin vào những lời rao bán không có cơ sở về cây xáo tam phân
Lương y, thầy thuốc Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, cây xáo tam phân còn gọi là thuốc mọi, thần xạ (Paramignya trimera), họ cam (Rutaceae), cây mọc phổ biến ở rừng núi một số tỉnh phía Nam như Khánh Hòa, Phú Yên, Ninh Thuận...Cây xáo tam phân thật : thân màu nâu, có gai, lá đơn mọc cách, thân cây có thể chất cứng, rễ cứng màu vàng đậm có vị đắng nhẹ, hơi chát, hơi ngọt, ngửi có mùi thơm của tinh dầu.
“Qua thực tế, điều trị sử dụng có hiệu quả khá cao với các bệnh ung thư gan , ung thư phổi , ung thư đại tràng , tuyến giáp trạng ,tử cung . Ngoài ra có điều kiện uống Xáo tam phân thường xuyên có tác dụng bổ dưỡng lưu thông khí huyết , thanh nhiệt tiêu độc mát gan ngăn ngừa các tế bào ung thư hình thành trong tạng phủ,ăn ngon ngủ khỏe , tốt cho phụ nữ sau sinh... Bên cạnh đó, sử dụng xáo tam phân đúng liều lượng sẽ hỗ trợ các bệnh như đau bụng, ỉa chảy…đối với những cơ địa hàn lạnh hoặc tỳ vị yếu. Ngoài những công dụng trên, xáo tam phân còn có tác dụng rã rượurất tốt cho những trường hợp vui quá chén...” - Lương y, thầy thuốc Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ thêm.
Xáo tam phân giả được tập kết thành đống tại nhà một đầu nậu ở Ninh Hòa.
Anh nguyễn Hồng Nam, phó phòng phụ trách chuyên môn của Dược liệu Nam Việt, người có thâm niên cũng như nhiều kinh nghiệm nghiên cứu về cây xáo tam phân cho biết, những loại cây xáo tâm phân giả được bàn tràn lan như hiện nay chủ yếu là cây cam rừng, đang được một số cá nhân ở Ninh Hòa thu gom từ Campuchia về bán tại Ninh Hòa, và mạo danh đó là xáo tam phân khai thác ở Ninh Hòa, người dân cần chú ý và cẩn trọng. Anh Nam cho biết thêm, hiện nay nhằm hỗ trợ cho các bệnh nhân nghèo, hoàn cảnh khó khăn hoặc các trường hợp mắc bệnh nan y, dược liệu Nam Việt đã bào chế thành viên, bên cạnh đó các sản phẩm bào chế từ thang thuốc có thành phần xáo tam phân đang được cấp phát miễn phí tại các đơn vị ủy quyền của Dược liệu Nam Việt trên toàn quốc, quý bệnh nhân có thể tìm hiểu thông tin điểm cấp phát thuốc miễn phí trên website chính thức của dược liệu Nam Việt tại địa chỉ www.duoclieunamviet.com .
Để bảo tồn và phát triển cây xáo tam phân, Công ty dược liệu Nam Việt đã triển khai phát triển khu vực dược liệu trồng cây thuốc xáo tam phân trên diện tích 40 ha tại 2 huyện Vạn Ninh và Ninh Hòa, với tỷ lệ trồng 1.000 cây/ha. Sau nhiều lần thử nghiệm nhân trồng cây xáo tam phân ở các khu vực trong đó có các tỉnh thành phía nam, đặc biệt là Sài Gòn thì đến nay kết quả thử nghiệm cho kết quả rất tốt. Sau khi được trồng từ những cây giống xáo tam phân nhỏ ươm trồng tại trung tâm ở Khánh Hòa, sau 3 tháng trồng ở Sài Gòn các bộ phận của cây, chồi, thân, rễ lá của cây phát triển tốt, khả năng phát triển của cây được trồng trực tiếp xuống đất và trồng trong chậu có mức phát triển gần như nhau.
Đạt Nguyễn