Cây rau chua

Là loại cây cỏ bụi, sống một năm, cao 1,5 - 2m, phân nhánh gần gốc, màu tím nhạt. Lá hình trứng, nguyên, mép lá có răng. Hoa đơn độc, mọc ở nách, gần như không có cuống. Tràng hoa màu vàng hồng hay tía, có khi trắng. Quả nang hình trứng, có lông thô mang đài màu đỏ sáng tồn tại bao quanh quả. Cây ra hoa từ tháng 7 - 10. Cây mọc hoang tự nhiên rất nhiều trên những vùng đất đồi núi nóng ẩm ở nước ta. Tại nhiều địa phương, bà con thường hái lá có vị chua chua, dùng làm rau ăn. Người ta thường dùng đài hoa có vị chua làm gia vị thay giấm, chế nước giải khát, làm mứt, dùng chế siro. Hiện nay, do nhu cầu làm thuốc và làm cảnh nên cây được trồng nhiều.

Bộ phận dùng để làm thuốc là đài quả, lá. Dược liệu thu hái vào mùa thu, lúc các lá đài còn mềm, không nhăn héo và có màu đỏ sẫm. Thường chỉ thu hái trong vòng 15 - 20 ngày sau khi hoa nở vì để lâu, dược liệu sẽ kém phẩm chất.

Theo y học cổ truyền, cây rau chua có vị chua, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu, lợi mật. Còn theo tài liệu nước ngoài, những nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chứng minh hoạt chất từ bụt giấm có tính kháng khuẩn, kháng nấm, chống viêm, chống ôxy hóa (sự già hóa của cơ thể), giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, tăng cường chức năng tiêu hóa, nhuận tràng, hạ huyết áp, làm giảm cholesterol trong máu, chống xơ vữa động mạch,...

Một số bài thuốc theo kinh nghiệm

Hỗ trợ điều trị tăng huyết áp: Lấy đài hoa rau chua 15g, rửa sạch, cho 500ml nước hãm thay trà uống trong ngày. 15 ngày một liệu trình.

Rau chua.

Hỗ trợ trị xơ cứng động mạch: Dùng đài hoa rau chua 15g, rửa sạch, cho vào ấm đổ 400ml nước sắc còn 200ml chia 2 lần uống trong ngày. Dùng liền 3 tuần. Tùy vào cơ địa của người bệnh có thêm các vị thuốc khác như; hoa hồng, xuyên khung, lá ngân hạnh,...

Trị ho viêm họng do lạnh:Đài hoa rau chua, rửa sạch ngậm có tác dụng rất tốt để trị viêm họng, ho. Ngoài ra cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ.

Giải khát, lợi tiểu: Hoa rau chua về chỉ nhặt lấy cánh hoa (cũng có thể để cả đài nhưng có lông tơ phai màu không đẹp), nhặt xong, rửa sạch cánh hoa sau đó lại tráng lại cẩn thận bằng nước đun sôi để nguội. Để ra rổ, khô hẳn nước. Sau đó, một lớp hoa, một lớp đường. Thường tỷ lệ đường là 1kg cánh hoa thì cho 1 kg đường hoặc hơn tùy thích. Lưu ý, không để dính nước lã vào. Cho vào lọ thủy tinh là tốt nhất, đậy kín, ngày hôm sau đã bắt đầu ngấm, ngày lắc lọ một lần, 3 ngày là nước siro đã khá đậm nét. 2 tuần sau dùng nước để uống có tác dụng thanh nhiệt, giải khát tốt cho hệ tiêu hóa. Cũng có thể đun sôi cánh hoa với đường và nước từ 8-10 phút là được.