Trong danh sách các loại dược liệu quý hiếm tại Gia Lai có đến 21 loài dược liệu là thực vật quý hiếm được ghi nhận trong Sách Đỏ Việt Nam, 30 loài cây dược liệu chính được sử dụng rộng rãi, có giá trị kinh tế cao như: sa nhân, đương quy, mật nhân, đẳng sâm, hà thủ ô đỏ, lan kim tuyến… Các loài dược liệu này chủ yếu phân bổ dưới các tán rừng tự nhiên, tập trung ở các huyện Kbang, Đak Đoa, Chư Prông, Mang Yang với tổng diện tích hơn 45.300 ha.
Tỉnh Gia Lai luôn quan tâm, tạo mọi điều kiện để kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư phát triển sản xuất dược liệu. Những năm gần đây, tỉnh đã thu hút một số doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy chế biến trên địa bàn và bước đầu đã có sự đầu tư liên kết phát triển vùng nguyên liệu dược liệu ứng dụng công nghệ cao, thực hành sản xuất theo tiêu chuẩn nông nghiệp tốt (GAP). Hiện nay, các địa phương đang triển khai thực hiện liên kết sản xuất các loại cây dược liệu giữa một số hợp tác xã, hộ gia đình và doanh nghiệp...
Cây cà gai leo đang phát triển mạnh trên địa bàn tỉnh Gia Lai.
Trên địa bàn tỉnh cũng đã hình thành các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ gia đình chế biến dược liệu, các sản phẩm dược liệu được chứng nhận là sản phẩm OCOP.
Nhờ có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, trong nhiều năm qua, các địa phương, doanh nghiệp và người dân cũng đã mạnh dạn đầu tư phát triển, mở rộng diện tích trồng dược liệu trên đất nông nghiệp với gần 4.000 ha với các loại như mật nhân, đinh lăng, nghệ, gừng, lan kim tuyến, sa nhân, sâm bố chính, sâm đương quy, đẳng sâm, cà gai leo, đan sâm, hà thủ ô…
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được bước đầu, việc phát triển cây dược liệu tại Gia Lai vẫn chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có. Về sản xuất còn manh mún, mang tính tự phát, quy mô hộ gia đình là chủ yếu; chưa có nhiều mô hình ứng dụng công nghệ cao trong trồng và chế biến cây dược liệu;
Cùng đó, sự liên kết giữa trồng, thu mua, chế biến trong sản xuất và tiêu thụ dược liệu còn hạn chế; doanh nghiệp đầu tư vào phát triển dược liệu chưa nhiều; tổ chức quản lý về khai thác, bảo tồn và phát triển dược liệu còn nhiều bất cập, khai thác chưa đi đôi với bảo tồn; chưa hình thành cơ sở sản xuất giống dược liệu để sản xuất, cung cấp cây giống chất lượng cao cho các tổ chức, cá nhân tham gia trồng... Việc ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất, thu hoạch, bảo quản, chế biến dược liệu chưa được chú trọng
Để phát huy giá trị của cây dược liệu trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Gia Lai vừa ban hành quyết định phê duyệt đề án: "Bảo tồn và phát triển cây dược liệu trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030".
Theo đó, đến năm 2030, phát triển diện tích trồng cây dược liệu của tỉnh đạt khoảng 20.000 ha. Trong đó, diện tích trồng Sâm Ngọc Linh khoảng 800 ha, lan kim tuyến 1.000 ha, thất dịp nhất chi hoa 500 ha, đinh lăng 2.500 ha, mật nhân 2.000 ha, sa nhân tím 1.000 ha, đẳng sâm 1.000 ha, đương quy 1.000 ha, cà gai leo 1.000 ha...
Cây dược liệu sẽ được ưu tiên phát triển tại các huyện có tiềm năng, lợi thế trên địa bàn tỉnh như: Kbang, Đak Đoa, Mang Yang, An Khê, Chư Sê, Chư Pưh, Chư Prông, Ia Pa.
Nhằm hiện thực hóa đề án này, Gia Lai cần hình thành ít nhất 6 cơ sở sản xuất giống dược liệu để cung cấp cây giống chất lượng cao, đảm bảo cung ứng 100% nhu cầu cây giống cho các tổ chức, cá nhân tham gia trồng dược liệu. Ngoài ra, Gia Lai cũng cần xây dựng thương hiệu ít nhất 4 sản phẩm dược liệu và có thêm 10 sản phẩm dược liệu được tạo ra gắn với chương trình OCOP của tỉnh.
Để đạt được mục tiêu của đề án, tổng nhu cầu vốn cần khoảng 5.200 tỷ đồng. Theo đó, nguồn vốn được huy động từ ngân sách Nhà nước khoảng 477 tỷ đồng và vốn ngoài ngân sách là 4.723 tỷ đồng.
Trong nhiều năm qua, các địa phương, doanh nghiệp và người dân cũng đã mạnh dạn đầu tư phát triển, mở rộng diện tích trồng dược liệu trên đất nông nghiệp.
Việc Gia Lai phê duyệt đề án phát triển cây dược liệu nhằm mục đích bảo tồn và phát triển bền vững một số loài cây dược liệu quý phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của tỉnh.
Khi phát triển cây dược liệu cũng sẽ góp phần chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, hình thành chuỗi liên kết giá trị bền vững, đưa cây dược liệu trở thành lĩnh vực có thế mạnh trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh Gia Lai.
