Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống (SIRS) là phản ứng thái quá của cơ thể đối với các tác nhân gây hại như nhiễm trùng, chấn thương, phẫu thuật, viêm, thiếu lưu lượng máu hoặc một số loại ung thư.
Trong quá trình SIRS, cơ thể giải phóng các chất đặc hiệu được gọi là chất phản ứng pha cấp, gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh, hormone, tế bào máu và hệ miễn dịch. Sự giải phóng không kiểm soát của các chất này có thể gây viêm nặng và tổn thương các cơ quan, thậm chí dẫn đến tử vong trong các trường hợp nghiêm trọng.
Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống là phản ứng thái quá của cơ thể đối với các tác nhân gây hại. Nguồn ảnh minh họa: AI generated
1. Các xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán hội chứng đáp ứng viêm hệ thống
Các loại xét nghiệm quan trọng thường được sử dụng để chẩn đoán và đánh giá hội chứng đáp ứng viêm toàn thân:
Thu thập mẫu bệnh phẩm (máu, đờm, nước tiểu, vết thương): Điều này rất cần thiết để xác định liệu có nhiễm trùng hay không và xác định tác nhân gây bệnh nếu có.
Theo dõi bảng chuyển hóa cơ bản và acid lactic: Giúp đánh giá chức năng của các cơ quan quan trọng (thận, gan, điện giải...) và tình trạng tưới máu mô. Nồng độ acid lactic tăng cao thường gợi ý tình trạng thiếu oxy mô.
Đo các dấu ấn sinh học (procalcitonin, interleukin 6, leptin, Angiopoietin 1 và 2, E-selectin hòa tan, P-selectin): Các dấu ấn này có thể giúp phân biệt giữa nguyên nhân nhiễm trùng và không nhiễm trùng của SIRS, cũng như đánh giá mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm và nguy cơ tiến triển thành nhiễm trùng huyết. Procalcitonin (PCT) đặc biệt hữu ích trong việc gợi ý nhiễm trùng do vi khuẩn.
Phân tích phiên mã: Đây là một xét nghiệm chuyên sâu hơn, có tiềm năng xác định sớm những bệnh nhân có nguy cơ cao phát triển suy đa tạng và các biến chứng nghiêm trọng khác.
2. Bệnh có chữa khỏi không?
Hội chứng đáp ứng viêm hệ thống là một tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể điều trị được. Tiên lượng cho hội chứng đáp ứng viêm hệ thống có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh và sự hiện diện của các tình trạng bệnh lý khác.
Khả năng chữa khỏi phụ thuộc vào nguyên nhân, thời gian điều trị, mức độ nghiêm trọng và sức khỏe tổng thể của người bệnh. Điều trị tập trung vào giải quyết nguyên nhân, hỗ trợ chức năng cơ quan và sử dụng thuốc. Tiên lượng tốt hơn khi được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tuy nhiên các biến chứng có thể ảnh hưởng đến khả năng phục hồi hoàn toàn.
3. Biến chứng nào có thể phát sinh?
Các tác dụng phụ hoặc biến chứng có thể phát sinh khi điều trị hội chứng đáp ứng viêm hệ thống bao gồm:
- Não: Khởi phát đột ngột tình trạng lú lẫn hoặc mất phương hướng nghiêm trọng (bệnh não cấp tính).
- Phổi: Khó thở dữ dội và tổn thương mô phổi (ARDS - hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển), vấn đề hô hấp đột ngột do hít phải chất nôn liên quan đến tình trạng lú lẫn.
- Tim: Tăng căng thẳng cho tim gây ra nồng độ troponin cao, nhịp tim nhanh.
- Hệ tiêu hóa: Loét do stress, viêm gan đột ngột.
- Thận: Tổn thương và suy thận đột ngột, tăng acid trong máu, các vấn đề về muối và khoáng chất trong cơ thể.
- Máu: Số lượng tiểu cầu cao hoặc thấp, đông máu bất thường, tế bào máu bị phá vỡ, cục máu đông tĩnh mạch sâu.
- Hệ nội tiết: Đường huyết cao, suy tuyến thượng thận đột ngột.
4. Cần làm gì để phòng hội chứng đáp ứng viêm hệ thống?
Mọi người có thể thực hiện các bước sau để cố gắng ngăn ngừa hội chứng đáp ứng viêm hệ thống:
- Duy trì vệ sinh tốt: Thường xuyên rửa tay kỹ lưỡng để ngăn ngừa nhiễm trùng do virus.
- Chăm sóc vết thương đúng cách: Giữ sạch các vết cắt và vết thương hở cho đến khi chúng lành hẳn.
- Tiêm chủng đầy đủ: Cập nhật tất cả các loại vaccine được khuyến nghị.
- Quản lý bệnh mạn tính: Thường xuyên thăm khám và điều trị các bệnh mạn tính.
- Theo dõi tình trạng sức khỏe: Đến gặp bác sĩ nếu các triệu chứng của bệnh hiện có trở nên nghiêm trọng hơn.
- Tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời: Ngay lập tức đến bệnh viện nếu bị thương hoặc nghi ngờ bị nhiễm trùng.
5. Đông y có điều trị được hội chứng đáp ứng viêm hệ thống?
Không nên tự ý sử dụng các phương pháp Đông y mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia. Nguồn ảnh minh họa: AI generated
Đông y có thể được sử dụng để hỗ trợ trong việc điều trị và phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân mắc hội chứng đáp ứng viêm hệ thống nhưng không thể thay thế các phương pháp điều trị y tế hiện đại, đặc biệt trong giai đoạn cấp tính và nguy kịch của bệnh.
Quan trọng nhất là bệnh nhân, người nhà bệnh nhân cần tham khảo ý kiến của bác sĩ y học hiện đại và các chuyên gia Đông y có kinh nghiệm để có một phác đồ điều trị toàn diện, an toàn nhất. Không nên tự ý sử dụng các phương pháp Đông y mà không có sự hướng dẫn của chuyên gia.
Cần lưu ý rằng hội chứng đáp ứng viêm hệ thống là một tình trạng cấp cứu y tế, đòi hỏi sự can thiệp nhanh chóng và toàn diện của y học hiện đại, bao gồm sử dụng kháng sinh (nếu có nhiễm trùng), truyền dịch, hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn. Việc trì hoãn điều trị y tế hiện đại có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
6. Chi phí khám và điều trị
Chi phí điều trị hội chứng đáp ứng viêm hệ thống rất khó xác định cụ thể vì phụ thuộc vào mức độ bệnh, nguyên nhân, thời gian nằm viện, các xét nghiệm, thủ thuật, thuốc men, loại hình cơ sở y tế và bảo hiểm y tế. Để biết chi tiết, người bệnh nên trao đổi trực tiếp với cơ sở y tế.
Xem thêm:
