Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh lác mắt

Lác mắt ở trẻ sơ sinh cần làm gì?

SKĐS - Lác mắt xuất hiện ở khoảng 3% trẻ em, nếu không được điều trị, khoảng 50% trẻ bị mắt lác có thể mất thị lực một phần do nhược thị - giảm chức năng thị lực của một mắt, gây ra do không sử dụng trong quá trình phát triển thị lực.

1. Đông y có chữa được bệnh lác mắt không?

Đông y không xem lác mắt là một bệnh đơn lẻ mà là hậu quả của sự mất cân bằng khí huyết, can thận yếu hoặc phong thấp xâm nhập. Các phương pháp trong Đông y như châm cứu, bấm huyệt, dùng thuốc thảo dược được cho là có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng mắt lệch, đặc biệt ở các trường hợp lác nhẹ hoặc lác do yếu tố chức năng như mỏi mắt, suy nhược.

Một số bài thuốc được sử dụng nhằm bổ can thận, dưỡng huyết và tăng cường khí lực, đi kèm với bấm huyệt vùng quanh mắt để kích thích tuần hoàn và tăng trương lực cơ vận nhãn. Tuy nhiên, hiệu quả của Đông y thường chậm, cần điều trị dài ngày và nên kết hợp với chẩn đoán và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa mắt.

Vì vậy, người bệnh không nên chỉ điều trị bằng Đông y mà cần kết hợp cùng Tây y để đạt hiệu quả tối ưu.

2. Xử trí bệnh lác mắt như thế nào?

Việc xử trí lác mắt cần dựa vào nguyên nhân và mức độ lệch của mắt. Dưới đây là các phương pháp phổ biến đang được áp dụng trong y học hiện đại:

• Đeo kính điều chỉnh tật khúc xạ: Đây là bước đầu tiên trong điều trị lác do điều tiết, thường gặp ở trẻ em. Kính giúp giảm nhu cầu điều tiết quá mức, từ đó giảm tình trạng mắt lệch.
• Bịt mắt luân phiên (che mắt): Dành cho trẻ bị nhược thị kèm theo lác, nhằm kích thích mắt yếu hoạt động nhiều hơn.
• Tập phục hồi chức năng thị giác: Các bài tập phối hợp hai mắt giúp cải thiện khả năng định thị và đồng bộ thị giác.
• Tiêm botulinum toxin (Botox): Được sử dụng trong một số trường hợp lác mới khởi phát hoặc khi không thể phẫu thuật, giúp làm yếu tạm thời các cơ mắt quá hoạt động.
• Phẫu thuật chỉnh cơ vận nhãn: Là biện pháp điều trị cuối cùng nếu các phương pháp trên không hiệu quả, hoặc nếu tình trạng lác gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng thị giác. Bác sĩ sẽ điều chỉnh vị trí bám của cơ vận nhãn để đưa mắt về vị trí thẳng hàng.

Phác đồ điều trị cần được cá thể hóa, tùy theo lứa tuổi, mức độ lệch, và nguyên nhân lác. Việc tự điều trị không có sự hướng dẫn của bác sĩ có thể dẫn đến biến chứng hoặc kết quả không mong muốn.

3. Chăm sóc người bị bệnh lác mắt tại nhà

Việc chăm sóc đúng cách tại nhà đóng vai trò quan trọng trong điều trị lác mắt, nhất là với trẻ em. Dưới đây là một số lưu ý dành cho người chăm sóc:

• Theo dõi và hỗ trợ đeo kính đúng cách: Đảm bảo người bệnh đeo kính thường xuyên và đúng độ, đặc biệt là trong thời gian đầu điều trị.
• Tập mắt tại nhà: Dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia thị giác, người bệnh có thể thực hiện một số bài tập giúp tăng sự phối hợp của hai mắt, như theo dõi vật di chuyển, tập nhìn gần – xa luân phiên, vẽ tranh đối xứng,…
• Kiểm tra mắt định kỳ: Định kỳ 3–6 tháng/lần để theo dõi tiến triển và điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời.
• Hạn chế thiết bị điện tử: Giảm thời gian sử dụng điện thoại, máy tính, TV quá lâu để tránh gây mỏi mắt, đặc biệt ở trẻ nhỏ.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, C, E và omega-3 giúp hỗ trợ sức khỏe mắt.
• Tránh để trẻ bị té ngã, chấn thương vùng đầu – mặt: Vì đây là yếu tố nguy cơ có thể gây lác thứ phát hoặc làm tình trạng lác nặng hơn.

4. Bệnh lác mắt có thể chữa khỏi không?

Phần lớn trường hợp lác mắt đều có thể điều trị được, đặc biệt nếu phát hiện sớm. Trẻ em thường có khả năng hồi phục tốt hơn do não bộ còn linh hoạt trong việc điều chỉnh tín hiệu thị giác. Với người lớn, việc điều trị có thể khó khăn hơn, nhất là nếu lác đã kéo dài hoặc kèm theo nhược thị.

Việc "chữa khỏi" cần được hiểu đúng: nếu lác do tật khúc xạ hay yếu tố điều tiết, việc đeo kính có thể giúp mắt thẳng lại mà không cần phẫu thuật. Tuy nhiên, trong trường hợp lác cơ học, tổn thương thần kinh hoặc bẩm sinh nặng, phẫu thuật có thể giúp mắt trở nên thẳng hàng nhưng không đảm bảo hồi phục hoàn toàn thị giác hai mắt (thị giác lập thể).

Vì vậy, việc điều trị cần kiên nhẫn, phối hợp đa phương pháp và tuân thủ hướng dẫn từ chuyên gia. Nếu can thiệp đúng thời điểm, người bệnh có thể đạt được sự cải thiện đáng kể cả về mặt thẩm mỹ và chức năng.

5. Chi phí chữa bệnh lác mắt

Chi phí điều trị bệnh lác mắt rất đa dạng, tùy thuộc vào phương pháp điều trị, cơ sở y tế và mức độ bệnh:

• Đeo kính: Giá kính cận, viễn hoặc loạn thị dao động từ 500.000 – 3.000.000 đồng tùy loại tròng và gọng.
• Tập phục hồi thị giác: Một số cơ sở y tế tính chi phí theo buổi (khoảng 100.000 – 300.000 đồng/lần), trong khi một số bệnh viện công hỗ trợ miễn phí.
• Tiêm botox: Khoảng 3 – 6 triệu đồng/lần tiêm, tùy nơi.
• Phẫu thuật chỉnh cơ mắt: Mức chi phí dao động từ 8 – 20 triệu đồng cho một mắt hoặc cả hai mắt. Ở một số bệnh viện công, nếu có bảo hiểm y tế đúng tuyến, người bệnh có thể được hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ chi phí phẫu thuật.

Ngoài ra, chi phí thăm khám ban đầu, chẩn đoán hình ảnh (như chụp cộng hưởng từ trong các trường hợp nghi ngờ tổn thương thần kinh), và xét nghiệm máu cũng cần được tính vào tổng chi phí điều trị.

Việc điều trị lác mắt không nên trì hoãn vì chi phí, bởi phát hiện và điều trị sớm sẽ giảm thiểu biến chứng và tiết kiệm chi phí lâu dài hơn.