Tôi 34 tuổi, vừa rồi bị cắt buồng trứng do biến chứng chửa ngoài dạ con. Bác sĩ khuyên tôi cần phải bổ sung estrogen đường uống. Xin quý báo giúp tôi hiểu rõ hơn về loại thuốc này. Tôi xin cảm ơn!
Nguyễn Thanh Thùy (TP.HCM)
Estrogen là hormon sinh dục nữ nên thuốc có rất nhiều tác dụng, trước hết nó có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Bên cạnh đó, nó đóng vai trò chủ đạo trong việc phát triển giới tính và cơ quan sinh dục nữ như âm đạo, vòi trứng, nội mạc tử cung... tạo nên các đặc tính thứ phát của giới nữ như giọng nói thanh, vai nhỏ, ngực nở và điều hòa phân bố mỡ tạo hình dáng phụ nữ.
Trong cơ thể có các chất estradiol, estron và estriol là các estrogen được buồng trứng và nhau thai ở thai phụ tiết ra, trong đó estradiol có hoạt tính mạnh nhất và là sản phẩm bài tiết chính của buồng trứng. Hiện tại người ta có thể tổng hợp được các estrogen là estron và estriol để bổ sung khi cơ thể bị thiếu hụt. Các estrogen tự nhiên không dùng đường uống, dùng đường uống chủ yếu là các estrogen tổng hợp.
Khi sử dụng liều cao thuốc ức chế ngược làm ngừng sản xuất estrogen, trứng không phát triển và không bám vào niêm mạc tử cung, do đó ngăn cản sự thụ thai, làm ngừng bài tiết sữa. Ngoài ra, thuốc còn có một số tác dụng khác như tăng đồng hóa, ngăn ngừa tiêu xương, làm giảm LDL và tăng HDL - cholesterol nên có tác dụng ngăn ngừa xơ vữa động mạch ở giai đoạn tiền và hậu mãn kinh...
Tuy nhiên cần lưu ý một số tác dụng không mong muốn khi sử dụng là căng ngực, buồn nôn, nhức đầu, vàng da, ứ mật, tăng calci máu, tăng cân; chứng vú to và giảm tình dục ở nam giới; có thể gây ung thư nội mạc tử cung, ung thư vú.
Vì vậy, thuốc được chỉ định hạn hẹp trong một số bệnh lý: sau cắt buồng trứng, dậy thì muộn, rối loạn tiền mãn kinh và mãn kinh; làm thuốc tránh thai; điều trị rối loạn kinh nguyệt; điều trị bệnh nam hoá (phụ nữ mọc râu, trứng cá); điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
Thuốc không được dùng cho người bệnh gan; người mắc bệnh tăng huyết áp và huyết khối tắc mạch; phụ nữ mang thai và cho con bú; ung thư tử cung, ung thư vú.
Trong trường hợp của bạn, cần tuân thủ nghiêm túc đơn điều trị của bác sĩ, cần thường xuyên theo dõi và nếu có bất thường phải liên hệ ngay với bác sĩ để được chẩn đoán và xử trí kịp thời.
ThS. Nguyễn Bạch
