Cắt amidan, cần có chỉ định của thầy thuốc chuyên khoa

Amidan có vai trò gì đối với cơ thể

Amidan (A) một tổ chức lympho tập trung lại thành đám nằm ở 2 bên thành họng tạo nên một vòng bạch huyết (vòng bạch huyết Waldayer) bao gồm A vòm họng mà người ta gọi là V.A (Vegetaion adenoide), amidan khẩu cái và A đáy lưỡi. Khi nói A tức là muốn nói amidan khẩu cái. Bình thường, tổ chức amidan sẽ teo dần bắt đầu từ khi tuổi dậy thì cho đến tuổi trưởng thành.

 Khi tuổi đã cao, amidan gần như xơ teo gần hết. Về chức năng sinh lý, amidan đóng một vai trò sinh miễn dịch có lợi cho cơ thể. 

Có nghĩa là sẽ tạo ra kháng thể và các lympho bào giúp cho cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh đường hô hấp trên, đặc biệt là chống lại tác nhân gây nhiễm trùng xâm nhập vào cơ thể theo đường mũi, họng. 

Vì vậy, vai trò của amidan vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ hệ thống đường hô hấp trên khi chúng chưa lâm bệnh .

Thường gặp nhất là viêm amidan cấp tính hoặc viêm mạn tính.

Nhận biết viêm amidan

Khô họng, hơi thở có mùi: Do các vi khuẩn tích tụ ở amidan và các dịch mủ tồn đọng, thường đi kèm với một số triệu chứng như hơi thở có mùi, khô họng, ngứa họng, cảm giác họng có dị vật.

Amidan phì đại: Hay gặp ở trẻ em, đôi khi gây khó khăn trong ăn uống, giọng nói không rõ ràng (giọng ngậm hạt thị), hệ hô hấp không thông thoát hoặc gây ngáy khi ngủ hoặc thậm chí ngưng thở khi ngủ. 

Nếu amidan phì đại quá mức có thể dẫn đến việc rối loạn cộng hưởng hơi thở, tiếng nói và nuốt. Amidan có hiện tượng xuất huyết, hốc miệng có những chấm mủ trắng hoặc vàng. Xuất hiện hạch bạch huyết trong cổ, đặc biệt là hạch bạch huyết ở thành sau họng, có thể đỏ, sưng to và đau, lượng tế bào bạch huyết tăng đáng kể.

Phản ứng phụ: Khi bị viêm amidan, dịch tiết ra sẽ đi xuống dạ dày, các độc tố tiết ra được hấp thụ và gây phản ứng phụ toàn thân như sốt, khó tiêu, chán ăn, mệt mỏi, sụt cân, đau đầu và một số triệu chứng khác.

Biến chứng của viêm amidan 

Viêm amidan nếu không được chữa trị sẽ dễ gây viêm tấy, dẫn đến áp-xe gây đau họng, khó nuốt, nói không ra tiếng, đau đầu, sốt cao, hơi thở có mùi hôi, chảy nước dãi do không thể nuốt được, há miệng hạn chế. 

Độc tố của liên cầu khuẩn tiết ra khiến bệnh nhân nổi ban, nổi hạch, đau họng, nhức đầu, nôn mửa, sốt cao, amidan sưng to, họng đỏ, lưỡi đỏ, nhịp tim nhanh.

Có trường hợp gặp phải các biến chứng cấp, viêm nội tâm mạc, biến chứng viêm tai giữa, viêm mũi xoang. Sau biến chứng viêm khớp thường dẫn đến bệnh lý màng tim. Viêm cầu thận sau viêm amidan và có thể chuyển thành viêm thận cấp rất đáng lo ngại. 

Rối loạn nhịp thở khi ngủ do amidan phì đại, nếu đồng thời có VA phì đại sẽ xuất hiện triệu chứng ngủ ngáy, ngưng thở khi ngủ…

Có nên cắt amidan hay không?

Trên thực tế, chỉ định cắt amidan là rất hạn chế vì amidan có nhiều lợi ích đối với cơ thể, nhất là trẻ em. Đa số các trường hợp viêm amidan nhẹ và không cần thiết phải cắt. 

Khi amidan bị viêm nhiễm nhiều, vì amidan hoàn toàn không còn lợi ích cho cơ thể thì mới nghĩ đến cắt bỏ. Người bệnh bị viêm amidan cần đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng điều trị đúng cách hoặc chỉ định cắt  nếu cần thiết.

Chỉ định cắt amidan trong những trường hợp sau: Viêm amidan nhiều đợt cấp từ 5 - 6 lần trong vòng một năm hoặc viêm amidan gây nên những biến chứng: viêm tai giữa, hoặc biến chứng nặng như: thấp tim, viêm khớp, viêm cầu thận... 

Amidan có kích thước quá to, cản trở ăn uống, gây ra ngủ ngáy, gây ngưng thở lúc ngủ hoặc gây nhiễm khuẩn tái phát nhiều lần, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người bệnh. 

Viêm amidan mạn tính kéo dài, đã điều trị nội khoa tích cực trong 4 - 6 tuần nhưng bệnh nhân vẫn đau họng, viêm hạch cổ, hơi thở hôi. Áp-xe quanh amidan và có ít nhất một lần phải nhập viện điều trị.

Ngoài ra, cắt amidan còn được chỉ định khi có nhiều ngóc ngách của amidan chứa nhiều chất tiết gây hôi miệng (sỏi amidan), nuốt vướng hoặc nghi ngờ khối u ác tính.

Mời độc giả xem thêm video đang được quan tâm: