Cảo thơm lần giở: Boccacio (1313-1375) nghĩ gì?

21-07-2016 07:19 | Văn hóa – Giải trí
google news

SKĐS - Những chuyện kể trong tác phẩm Decamerone của nhà văn Ý Boccacio (Bô-ca-sô) hấp dẫn và ly kỳ, có mùi vị Nghìn lẻ một đêm Ả rập.

Cao-thom-lan-gio-Giovanni-Boccacio

Những chuyện kể trong tác phẩm Decamerone của nhà văn Ý Boccacio (Bô-ca-sô) hấp dẫn và ly kỳ, có mùi vị Nghìn lẻ một đêm Ả rập. Phải chăng đa số gốc là chuyện dân gian phương Đông. Chúng được viết vào thế kỷ 14, cuối thời Trung cổ ở châu Âu, là một thời thấm nhuần giáo lý đạo Thiên Chúa khắc khổ và nhằm cõi tâm linh. Cuốn Decamerone đã mang quan điểm nhân văn, cởi mở cổ Hy Lạp và báo hiệu thời Phục hưng với cái vui thú của cuộc sống trần gian.

Decamerone (Mười ngày) gồm 100 câu chuyện kể trong 10 ngày. Năm 1348, trong khi bệnh dịch hạch hoành hành ở khắp châu Âu thì 10 thanh niên nam nữ quý tộc Ý lánh nạn trong một biệt thự ở nông thôn. Để giết thời giờ, họ quyết định mỗi ngày mỗi người phải kể một chuyện. Các truyện rất nhiều màu sắc, khi thì châm biếm giễu cợt, khi thì hiện thực trắng trợn, thô lỗ, khi thì tình cảm thanh cao, bi xen lẫn hài. Các đề tài truyện rất khác nhau, phần nhiều lấy tình yêu là động cơ, đề cao hiệu quả của bản năng, đầu óc khôn ngoan thực tế, lòng ham muốn thành công. Thật là một bức tranh xã hội muôn màu sắc, có hàng nghìn nhân vật đủ các tầng lớp và tính tình (thầy tu dâm dãng, chồng ngu đần, vợ lẳng lơ, hiệp sĩ cao thượng, phu nhân tiết nghĩa,...). Cốt truyện mượn ở kho tàng truyện cổ phương Đông, thời Trung cổ và sự việc đương thời phương Tây. Có thể nói Boccacio là ông tổ truyện ngắn của phương Tây: ông kể chuyện rất có duyên, rất sống động, tâm lý nhân vật rất thật, ông biến những chuyện vay mượn thành hiện thực, ông không có ý đồ dạy luân lý hoặc sử dụng hình tượng ước lệ như thời Trung cổ. Có những chuyện nổi tiếng có ảnh hưởng lâu dài đến văn học châu Âu như: Bernabo ở thành Genoa kể về một người vợ trung thành bị một tên xảo trá vu cho là đã ngủ với hắn, nàng trốn đi và sau lật mặt nạ hắn, Isabella kể về một cô gái chôn đầu người yêu (bị anh em cô giết) vào một chậu cây, cô tưới bằng nước mắt; Calandrino và hòn đá tàng hình kể về một anh chàng ngốc bị bạn lừa, đi tìm một thứ đá có thể khiến cho anh ta tàng hình (anh ta đánh oan vợ vì nghĩ rằng vợ đã làm cho hòn đá mất thiêng); Titus và Gipippus kể về một chàng sinh viên thấy bạn mê vợ chưa cưới của mình liền nhường nàng cho bạn đêm tân hôn, chàng bỏ đi sống lao đao, tử tự suýt chết nếu không được bạn cứu thoát; Griselda kể về một người vợ một dạ trung thành đối phó với những thử thách của chồng.

Sau đây là một số suy nghĩ của Boccacio:

Kẻ đi lừa nhiều khi nằm trong tay người bị y lừa.

Những mối liên hệ tri kỷ nhiều khi còn chặt hơn cả máu mủ.

Nếu sử dụng lý trí một cách lương thiện thì không ai xỉ vả được.

Làm ầm ĩ khi gặp chuyện bất bình thì không giảm được nỗi đau mà lại làm tăng thêm cái nhục.

Ai mà chẳng biết là không có tiền thì hết lười.

Làm như mọi người đâu phải là tội lỗi.

Nhiều khi tình bạn làm nảy nở, nuôi dưỡng và gìn giữ những tình cảm hào hiệp đẹp nhất của tấm lòng.

Thà hành động rồi hối tiếc còn hơn hối tiếc vì đã chẳng làm gì.


Hữu Ngọc
Ý kiến của bạn