Việc triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia còn vướng mắc
Cao Bằng là tỉnh miền núi, biên giới có điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, với 10% diện tích đất nông nghiệp, 90% đất rừng, đồi núi với tỷ lệ dân tộc thiểu số chiếm 94,88% dân số toàn tỉnh, nguồn lực huy động đóng góp, xã hội hóa còn hạn chế.
Do đó, mặc dù việc triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) luôn được Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và các địa phương tích cực triển khai nhưng việc thực hiện lồng ghép còn khó khăn do thời điểm giao nguồn vốn ngân sách trung ương muộn hơn so với các nguồn vốn khác.
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1: Từ năm 2021 - 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) ở Cao Bằng dù đã đạt được một số kết quả bước đầu song trong triển khai thực hiện còn chậm và gặp khó khăn, vướng mắc.
Tính đến tháng 6/2023, tỷ lệ giải ngân Chương trình MTQG 1719 ở Cao Bằng đạt 31,1%. Ảnh: Thủy Vũ
Toàn bộ 10 dự án, 13 tiểu dự án, 15 nội dung thuộc Chương trình MTQG 1719 được thực hiện trên địa bàn tỉnh. Trong đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương hơn 5.776 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương hơn 288 tỷ đồng, vốn tín dụng chính sách (dự kiến) hơn 1.434 tỷ đồng.
Tuy nhiên việc thực hiện và giải ngân nguồn vốn còn một số vướng mắc, do có sự chồng chéo địa bàn đầu tư với một số chương trình MTQG khác nên khó khăn cho việc lồng ghép nguồn vốn thực hiện các chương trình; một số văn bản hướng dẫn chưa cụ thể nên địa phương còn lúng túng trong quá trình tổ chức thực hiện. Do đó, kết quả thực hiện các dự án, tiểu dự án còn hạn chế.
Sau 2 năm triển khai Chương trình MTQG 1719, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số bình quân giảm trên 4%/năm; 100% đồng bào dân tộc thiểu số tham gia bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, do một số dự án đầu tư xây dựng cơ bản nguồn vốn trong và ngoài ngân sách triển khai còn chậm; công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn; giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp, một số địa phương triển khai còn thụ động và phân bổ nguồn lực chưa hợp lý. Đặc biệt, chất lượng khám chữa bệnh ở một số cơ sở y tế chưa cao, chưa đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân.
Cao Bằng chủ động tháo gỡ vướng mắc, tích cực triển khai Chương trình MTQG 1719
Tổng vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021 - 2025 của 3 chương trình MTQG được Thủ tướng Chính phủ giao cho tỉnh là hơn 6.624 tỷ đồng. Năm 2023, tỉnh Cao Bằng giao 2.448 tỷ đồng để tiếp tục thực hiện chương trình MTQG, trong đó, vốn ngân sách Trung ương 2.395 tỷ đồng, vốn đối ứng từ ngân sách tỉnh 52,640 tỷ đồng. Trong các năm 2021, 2022 và đầu năm 2023, tỉnh Cao Bằng đã huy động lồng ghép nhiều nguồn vốn để thực hiện các CTMTQG với tổng số vốn thực hiện hơn 14.600 tỷ đồng.
Xác định Chương trình MTQG 1719 rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo của tỉnh, tỉnh Cao Bằng kiến nghị Thủ tướng cho phép tỉnh chủ động điều chuyển nguồn vốn giữa các dự án của từng chương trình MTQG phù hợp với tình hình thực hiện thực tế tại địa phương.
UBND tỉnh đã ban hành các kế hoạch thực hiện 3 chương trình MTQG giai đoạn 5 năm 2021 - 2025 và hằng năm để cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với thực tiễn địa phương, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cơ quan, đơn vị để tổ chức thực hiện. Đến nay, 10/10 huyện, thành phố đã thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện các chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025, 100% các xã đã thành lập Ban Quản lý xã để thực hiện các dự án trên địa bàn.
Việc phân cấp cho cấp huyện chủ động quyết định, điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn, danh mục dự án đầu tư thực hiện các chương trình MTQG thể hiện sự chủ động, sáng tạo của tỉnh Cao Bằng. Hiện cấp huyện đã có đủ bộ máy, cơ quan chuyên môn chuyên trách nên việc giao cấp huyện sẽ bảo đảm tính chủ động, kịp thời trong điều chỉnh nguồn vốn của các dự án.
Huyện Trùng Khánh, Cao Bằng chủ động thực hiện Chương trình MTQG 1719 hiệu quả. Ảnh: Thủy Vũ
Huyện Trùng Khánh là một trong những đơn vị được coi là "điểm sáng" của Cao Bằng khi chủ động tháo gỡ vướng mắc để triển khai các dự án thuộc Chương trình MTQG 1719 hiệu quả. Trong thực hiện giải ngân nguồn vốn từ Dự án 1 - Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt thuộc Chương trình MTQG 1719, để tháo gỡ khó khăn về cơ chế, huyện Trùng Khánh đã mạnh dạn điều chỉnh nguồn vốn từ Dự án 1 Chương trình MTQG 1719 sang dự án khác, phát huy hiệu quả sử dụng vốn của Chương trình.
Thực tế tại huyện Trùng Khánh cho thấy, tiến độ giải ngân các Chương trình MTQG trên địa bàn huyện rất tốt, đều đạt trên 70%. Kinh nghiệm của huyện Trùng Khánh là chuẩn bị từ sớm, rà soát kỹ các đối tượng thụ hưởng, do đó, khi Trung ương và tỉnh cấp vốn là huyện tiến hành giải ngân được ngay. Đây cũng là kinh nghiệm từ thực tiễn cho các tỉnh thụ hưởng Chương trình MTQG 1719 trong việc tạo cơ chế linh hoạt cho các địa phương chủ động, không quy định cứng nhắc, sẽ giúp giải ngân cho các dự án, chương trình nhanh hơn.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Một già làng vùng dân tộc Raglai ở Khánh Hòa kiên trì vận động xây nên những ngôi nhà mới.
