Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 vừa qua là kỳ nghỉ dài của nhiều người, nhưng đối với cán bộ y tế lại là những ngày căng thẳng, đặc biệt đối với cán bộ y tế phòng dịch. Số bệnh nhân nhiễm cúm A/H7N9 vẫn không ngừng tăng ở Trung Quốc. Trong nước, xuất hiện hàng loạt ca nhiễm cúm A/H1N1, đặt cán bộ y tế phòng dịch luôn ở tư thế sẵn sàng.
“Đánh” dịch cần chắc chắn
Năm 2009, đại dịch cúm A/H1N1 xuất hiện ở trên 90 quốc gia và gây nhiễm bệnh cho hàng chục ngàn người, cướp đi sinh mạng của hơn 300 người. Vì vậy, rất đáng lo ngại khi chỉ trong hơn 1 tháng qua, tại Việt Nam liên tiếp những chùm ca cúm nặng xảy ra ở khắp 3 miền và đã có hàng chục trường hợp mắc và đã xuất những ca tử vong. Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế Trần Đắc Phu cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2013 trên cả nước đã có trên 300.000 người nhiễm cúm, trong đó đã có 3 trường hợp tử vong do cúm A/H1N1. Các trường hợp tử vong trên bao gồm 2 người ở Yên Bái và 1 trường hợp ở Thanh Hóa. Đặc biệt, theo thống kê của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, trong 5 ngày nghỉ lễ từ 27/4 - 1/5, bệnh viện đã tiếp nhận 5 bệnh nhân cúm với biến chứng viêm phổi. Kết quả xét nghiệm cho thấy, 2 người dương tính với cúm A/H1N1.
 Học sinh nghi nhiễm cúm ở Trường Dân tộc nội trú được cách ly tại trường. Ảnh: Vũ Sơn |
Tại Lào Cai, ngày 25/4/2013 phát hiện 5 ca nhiễm cúm A/H1N1 đầu tiên tại xã Quang Kim, huyện Bát Xát (kết quả xét nghiệm 4/4 mẫu dương tính với cúm A/H1N1). Từ ngày 27 - 30/4/2013, cúm A/H1N1 “tấn công” Trường phổ thông Dân tộc nội trú của tỉnh, đã ghi nhận 45 trường hợp mắc cúm A/H1N1, trong đó 3/3 mẫu xét nghiệm dương tính với cúm A/H1N1. Tính đến hết ngày 2/5/2013, tỉnh Lào Cai đã ghi nhận 51 trường hợp nhiễm cúm A/H1N1 tại thành phố Lào Cai và Bát Xát. Ông Nguyễn Đình Cư, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Lào Cai cho biết: Ngay sau khi phát hiện các ca bệnh, 5 trường hợp ở huyện Bát Xát được đưa về BVĐK tỉnh Lào Cai để cách ly và điều trị tích cực theo phác đồ của Bộ Y tế. Đối với các bệnh nhân mắc cúm A/H1N1 ở Trường phổ thông Dân tộc nội trú được ngành y tế cách ly và điều trị tại chỗ. Sau khi được điều trị cách ly, đến 16 giờ chiều ngày 2/5, 8 bệnh nhân mắc cúm A/H1N1 đã phục hồi sức khỏe và được xuất viện. Trước diễn biến phức tạp của bệnh cúm A, tỉnh Lào Cai đã tăng cường công tác tuyên truyền để mọi người dân hiểu và biết cách phòng tránh bệnh cúm A. Đồng thời, ngành y tế Lào Cai cũng đã dự trữ đủ cơ số thuốc tamiflu và hóa chất cloramin B để điều trị cũng như khử khuẩn những nơi có nguy cơ phát sinh dịch bệnh. Đồng thời, UBND tỉnh Lào Cai đã có Công văn số 1429 về việc tăng cường các biện pháp phòng, chống dịch cúm A ở người. UBND tỉnh Lào Cai yêu cầu các sở, ngành, địa phương tăng cường kiểm soát, ngăn chặn dịch cúm A/H1N1, cúm A/H5N1 và cúm A/H7N9, thực hiện Tháng vệ sinh, khử khuẩn, tiêu độc. Các cơ sở khám chữa bệnh trong tỉnh Lào Cai được yêu cầu chuẩn bị chu đáo các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực để đảm bảo sẵn sàng thu dung, cách ly, điều trị cho bệnh nhân. Sở Y tế thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc Bệnh viện đa khoa tỉnh và Bệnh viện Sản - Nhi quan tâm, theo dõi sát tình hình diễn biến của bệnh nhân nhiễm cúm A/H1N1 vào điều trị; tiên lượng, xử lý kịp thời các diễn biến của người bệnh, kiên quyết không để xảy ra tử vong do dịch. Tăng cường các biện pháp giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh tại các cửa khẩu để phát hiện, cách ly và điều trị kịp thời các trường hợp nghi nhiễm cúm.
Chú trọng phát hiện sớm, điều trị kịp thời
Đề cập đến nguy cơ của một dịch cúm A/H1N1 mới, BS. Nguyễn Trung Cấp, Phó trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, những tháng đầu năm 2013, số ca nhiễm cúm nặng cao hơn hẳn so với 2 năm trước. Phân tích mức độ nguy hiểm của cúm A/H1N1 nặng, BS. Cấp cho hay, giai đoạn bệnh khởi phát ban đầu người dân rất khó phân biệt cúm thông thường với cúm A/H1N1 hay cúm A/H5N1, H3N2. Các chủng cúm đều có dấu hiệu lâm sàng khá giống nhau như ho, sốt cao, khó thở, viêm đường hô hấp, mệt mỏi, đau đầu, viêm kết mạc... nên rất khó khăn để xác định người bệnh nhiễm chủng cúm nào. Vì vậy, BS. Cấp khuyến cáo người dân khi có các biểu hiện như sốt, ho kéo dài, đau cơ... phải đến ngay cơ sở y tế điều trị để tránh biến chứng. Với những bệnh nhân bị cúm nặng, chỉ sau 3 ngày có thể xảy ra biến chứng viêm phổi nặng, suy đa phủ tạng. Do vậy, với bệnh nhân đó thì khả năng cứu sống rất thấp.
Còn theo nhận định của các chuyên gia quốc tế, hiện chưa phát hiện sự biến đổi gen của virut cúm A/H1N1 gây đại dịch năm 2009, tuy nhiên virut cúm A/H1N1 gây đại dịch năm 2009 sẽ tiếp tục lưu hành ở nhiều quốc gia như các chủng virut cúm mùa khác. Vì vậy, Việt Nam và các quốc gia vẫn cần tiếp tục triển khai tốt công tác dự phòng và đề cao cảnh giác.
Hoàng Hương - Thanh Huyền