Ngày nay, cùng với sự phát triển của xã hội thì việc làm đẹp được coi như nhu cầu thiết yếu của con người, đặc biệt là phụ nữ. Mỹ phẩm được coi như vật bất ly thân của những ai có nhu cầu làm đẹp. Song trong mỹ phẩm lại ẩn chứa nhiều hóa chất có khả năng gây ung thư khiến không ít người lo ngại khi phải thường xuyên sử dụng nó?!
Nguy cơ gây ung thư của các hóa chất có trong mỹ phẩm
Mỹ phẩm là một thuật ngữ bao gồm một loạt các sản phẩm: chất tẩy rửa cơ thể, chất dưỡng ẩm, chất khử mùi, bộ sản phẩm trang điểm, kem đánh răng.
Hàng ngày, khi ngủ dậy, chúng ta tiếp xúc ngay với kem đánh răng, sữa rửa mặt, nữ giới còn có thể thêm với bộ trang điểm hàng ngày. Kết thúc một ngày với việc tắm gội, tẩy rửa... xoay vòng với một lô mỹ phẩm và hóa chất...
Vào năm 1990, tại Mỹ, người ta thống kê được 38.000 tổn thương có liên quan đến mỹ phẩm cần điều trị, bao gồm: dị ứng, kích ứng da, rối loạn nội tiết; bệnh phồng rộp, loét da và niêm mạc (hội chứng Steven Jonhson).
Tháng 6/2000, lần đầu tiên Hiệp hội Utusan Konsumer Consumer’Asociation of Penang (CAP) đã có báo cáo về bệnh ung thư có liên quan đến các mỹ phẩm sử dụng hàng ngày.
Khi sử dụng mỹ phẩm, một số hóa chất có trong mỹ phẩm có thể thấm qua da vào cơ, máu với số lượng đáng kể, đặc biệt là khi mỹ phẩm để lại trên da trong một thời gian dài, nó gây ra hậu quả không nhỏ.
Trong mỹ phẩm có những hóa chất gì? Đơn cử một vài loại sản phẩm: sữa dưỡng ẩm, thành phần gồm: isopropyl, stearic acid, mineral oil, PEG-100 stearate, methylparaben, propylparaben, fragance... Son môi: paraben, methol, màu nhân tạo, acid salicylic...
10 chất độc trong mỹ phẩm như BHA, BHT, paraben,...có thể gây độc cho hệ miễn dịch, hệ thần kinh, đường hô hấp và khả năng sinh sản.
Gần đây, trong một cuộc khảo sát thị trường ngẫu nhiên của 120 mỹ phẩm và các sản phẩm sử dụng hàng ngày, CAP đã tìm ra những điều sau:
- Trong mỹ phẩm có chứa các chất gây ung thư đã được công bố.
- Chất hóa học có trong sản phẩm có thể phản ứng với hóa chất khác để tạo thành chất gây ung thư.
- Trong sản phẩm có chứa các chất có liên quan đến ung thư hay gây ung thư trên động vật.
Hóa chất có trong mỹ phẩm chứa các chất hóa học để giúp làm mát da, giữ nước (mineral oil, methol, long não) hay làm màu môi lâu trôi, khó phai (chì, mangan)...
Hóa chất gây ung thư như thế nào?
Paraben: là chất được sử dụng cho việc bảo quản mỹ phẩm, người tiêu dùng ít khi được thấy in trên nhãn. Nó được phát hiện trong các mô của bệnh ung thư vú. Ngoài ra, paraben còn làm tăng lão hóa da và làm tổn thương AND.
Màu nhân tạo: Blue 1, Green 3: là chất gây ung thư. Một số màu sắc nhựa than đá nhân tạo có chứa các tạp chất kim loại nặng, trong đó có thạch tín (asenic) và chì (lead) là những chất gây ung thư.
Mineral oil: có thể được biết đến với các biến thể như: petrolatum, paraffinum liquidum,... mineral oil (dầu khoáng), nghe có vẻ rất tinh chất và tự nhiên, nhưng thực chất nó được tạo ra từ dầu mỏ, có tác dụng làm mềm da, song nó lại có thể gây bít lỗ chân lông, tạo mụn và nguy hiểm hơn là gây ung thư, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
DEA(Diethanolamine)/MEA(monoethanolamine)/TEA(triethanolamine): DEA và MEA là chất tạo bọt, được sử dụng trong dầu gội, sữa tắm, sữa rửa mặt. TEA được sử dụng trong nhiều mỹ phẩm như: mascara, eyeline, foundation, suncreen... Đây là chất gây kích ứng mạnh ở da và mắt. Các chất này rất dễ thấm qua da, tích tụ trong nội tạng, trong não. Nếu sử dụng thường xuyên sẽ làm tăng khả năng ung thư gan và thận.
Avobenzone, Benzophenone, PABA: có trong các sản phẩm chống nắng. Nó được biết đến như là nơi sinh ra các gốc tự do và người ta còn tin rằng nó cũng có thể gây ra ung thư hay làm tổn thương AND di truyền.
Triclosan: đây là một hóa chất kháng khuẩn, có công thức hóa học giống chất độc màu da cam. Nó bị nghi ngờ là hóa chất gây ra ung thư ở người.
Benzoyl Peroxide: là hóa chất hay có trong các sản phẩm trị mụn. Nó được Hiệp hội Hóa chất Mỹ đánh giá là tạo điều kiện cho các chất gây ung thư phát triển, có khả năng gây kích thích sự phát triển của ung bướu và có thể gây biến đổi gen ở người và động vật có vú.
Quaterium-15: là chất bảo quản trong mỹ phẩm. Trong điều kiện nhất định, nó có thể tạo ra formandehyde (một chất gây ung thư ở người).
Dùng mỹ phẩm thế nào cho an toàn?
- Dùng những loại mỹ phẩm có thương hiệu, dán nhãn, ghi rõ các thành phần hoạt chất.
- Tự chế các loại mỹ phẩm từ thiên nhiên hoặc mua các mỹ phẩm “xanh, sạch”, mỹ phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên.
- Không nên nghe theo các quảng cáo tung ra các từ “tự nhiên - natural” hay “khoáng chất - mineral” hay “hữu cơ - organic” mà nên đọc kỹ các thành phần của sản phẩm trước khi mua hay dùng.
- Nên tìm các mỹ phẩm có thành phần: không có paraben (paraben free), vaseline, sáp ong, lanolin, bơ, chất tạo màu, mùi tự nhiên...
- Hạn chế các mỹ phẩm có các thành phần: chất tạo mùi thơm nhân tạo (fragance), DEA, MEA, TEA, màu nhân tạo, quaterium -15...
BS. Trịnh Thị Lan Anh
