Ai có thể mắc bệnh?
Ai cũng có thể mắc bệnh Lyme và với cơ thể khỏe mạnh, bệnh có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, ở một số người, bệnh Lyme có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng như viêm khớp, viêm cơ tim và tổn thương hệ thần kinh trung ương. Vi khuẩn gây bệnh Lyme thuộc cùng họ với loại gây bệnh giang mai. Nó có thể sống trong cơ thể một thời gian dài và gây nhiễm trùng ở nhiều bộ phận trên cơ thể nếu không được điều trị.
Bệnh Lyme được chẩn đoán và điều trị như thế nào?
Bệnh Lyme thường được chẩn đoán khi một người bị phát ban mắt, các triệu chứng giống cúm (như mệt mỏi, sốt, ớn lạnh và đau cơ) hoặc cả hai. Những triệu chứng này thường bắt đầu một vài ngày hoặc vài tuần sau khi bị bọ ve cắn.
Xét nghiệm máu có thể xác minh sự hiện diện của kháng thể bệnh Lyme, mặc dù phải mất vài tuần để các kháng thể đó phát triển. Xét nghiệm máu là cách duy nhất để xác nhận bệnh Lyme. Tuy nhiên, có thể chẩn đoán Lyme ngay cả khi bệnh nhân kiểm tra âm tính nhiều lần, nhưng điều đó chưa được đưa ra bởi bất kỳ nghiên cứu khoa học nào.
Bệnh do ve gây ra có thể được điều trị bằng kháng sinh và hầu hết mọi người đều bình phục hoàn toàn trong vòng vài tuần hoặc vài tháng. Bệnh Lyme có thể khỏi khi được chẩn đoán và điều trị ngay sau khi các triệu chứng bắt đầu.. Ở giai đoạn đầu mắc bệnh Lyme, bệnh nhân sẽ được điều trị bằng kháng sinh đường uống 10 đến 20 ngày với doxycycline. 100% bệnh nhân phục hồi mà không có tác dụng lâu dài.
Nếu bệnh Lyme không được chẩn đoán ngay lập tức, nó có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn như viêm khớp và các vấn đề về trí nhớ. Những bệnh nhân này có thể cần 1 tháng dùng kháng sinh đường uống và có thể uống các loại thuốc điều trị triệu chứng đau và cứng cơ.
Bọ ve mang vi khuẩn gây bệnh Lyme phát triển vào đầu mùa hè.
Trước khi các triệu chứng của bệnh Lyme bắt đầu, bệnh nhân có thể được dùng một đợt kháng sinh ngắn hơn. Nếu bị bọ ve cắn trong vòng 72 giờ, nghi ngờ rằng ve đã dính vào da trong ít nhất 24 giờ và ở khu vực phổ biến bệnh Lyme, các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh trong ngày để phòng ngừa bệnh Lyme tiến triển.
Di chứng do bệnh Lyme sau điều trị
Các triệu chứng bệnh Lyme có thể bắt đầu ở bất cứ đâu từ 3 đến 30 ngày sau khi truyền bệnh từ một con ve. Đa số các trường hợp mắc bệnh Lyme đều gặp phải các triệu chứng kéo dài như mệt mỏi và đau khớp hoặc cơ trong vài tuần hoặc vài tháng sau khi điều trị. Việc điều trị bằng các loại kháng sinh giúp hầu hết mọi người thoát khỏi triệu chứng này. Tuy nhiên, một số ít các trường hợp tiếp tục gặp các triệu chứng bệnh Lyme trong hơn 6 tháng sau điều trị. Tình trạng này là hội chứng bệnh Lyme sau điều trị (PTLDS). Giống như nhiều loại bệnh truyền nhiễm khác, một số người vẫn còn các di chứng với một số triệu chứng suy nhược sau khi điều trị khỏi.
Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra câu trả lời. Tuy nhiên, họ cũng đưa ra một vài nguyên nhân. Yếu tố nguy cơ lớn nhất là sự chậm trễ trong việc chẩn đoán mắc bệnh Lyme. Ngoài ra còn có một liên kết đến mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng khi bệnh nhân được chẩn đoán lần đầu tiên. Bệnh nhân có triệu chứng nghiêm trọng trong giai đoạn đầu điều trị dường như có nhiều nguy cơ phát triển PTLDS.
PTLDS có một loạt các triệu chứng sau khi điều trị là mệt mỏi đi kèm với đau cơ và đau đầu, đau khớp hoặc cứng khớp, đau nhức khắp cơ thể, đau cổ, cảm giác ngứa ran và mất cảm giác ở tay, cánh tay, chân và mặt. Ngoài ra còn có một loạt vấn đề tâm thần đi kèm với PTLDS, chẳng hạn như thay đổi hành vi bình thường, thay đổi tâm trạng, có ảnh hưởng đến quá trình suy nghĩ và không có khả năng tập trung theo mất trí nhớ hoặc tập trung.
Làm gì nếu mắc PTLDS?
Nếu sau khi bạn điều trị xong bệnh Lyme mà không thấy khỏe hơn, hãy nói chuyện với bác sĩ. Bác sĩ có thể đề nghị một đợt kháng sinh dài hơn hoặc có thể kê toa một loại thuốc khác để giúp giảm các triệu chứng như đau khớp hoặc đau cơ.
Nếu chẩn đoán bệnh Lyme của bạn ban đầu không được xác nhận thông qua xét nghiệm máu hai bước, nếu bạn không phản ứng với thuốc kháng sinh, thì có thể bạn bị bệnh do một vi khuẩn khác chứ không phải vi khuẩn gây bệnh Lyme.
Ngay cả khi bạn hồi phục hoàn toàn sau chẩn đoán bệnh Lyme, hệ thống miễn dịch của bạn vẫn có thể tiếp tục tạo kháng thể để chống lại vi khuẩn gây bệnh Lyme trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm sau khi hết nhiễm trùng. Vì lý do này, bạn có thể tiếp tục xét nghiệm dương tính với các kháng thể này ngay cả khi bạn không còn bị bệnh. Tuy nhiên, các kháng thể đó sẽ không bảo vệ bạn khỏi bị nhiễm bệnh Lyme lần thứ hai. Vì vậy, hãy bảo vệ cơ thể mình khỏi bị bọ ve cắn để tránh nhiễm bệnh Lyme bằng cách tránh đi vào các nơi có bụi rậm, bôi thuốc chống bọ khi ra ngoài trời... Và nếu bị bọ ve cắn hãy đi khám và điều trị ngay.
