Thuốc nhóm Statin gồm có các loại thuốc có đuôi “statin” như: Atorvastatin, Fluvastatin, Lovastatin, Mevastatin, Pitavastatin, Pravastatin, Simvastatin, Rosuvastatin. Nó là 1 trong 4 nhóm thuốc hạ mỡ máu (còn gọi là thuốc trị rối loạn lipid huyết) được dùng phổ biến hiện nay: nhóm Fibrat, nhóm Niacin, nhóm Resin gắn acid mật và nhóm Statin. Trong đó nhóm Statin được thầy thuốc và người bệnh ưa dùng hơn cả. Những thuốc được dùng nhiều là Atorvastatin và Sim vastatin, gần đây Rosuvastatin lại nổi lên được coi là loại thuốc có tác dụng với nhiều nguyên nhân cơ bản gây chứng rối loạn lipid huyết và ít tác dụng phụ.
 Nhóm thuốc Statin dùng điều trị giảm lipid máu |
Tháng 2/2010: Cơ quan Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Mỹ (FDA) đưa Simvastatin vào danh sách 27 loại thuốc cần giám sát về độ an toàn.
Tháng 3/2010: FDA cảnh báo một số tai biến khi dùng liều cao Atorvastatin, Simvastatin với các chất ức chế đồng phân P450 như: kháng sinh nhóm macrolid: clarythromycin, erythromycin. nhóm ức chế protease kháng HIV: lopinavir, ritonavir, saquinavir; kháng nấm phổ rộng itraconazol. Theo đó, khi dùng như vậy sẽ làm cho nồng độ atorvastatin, simvastatin tăng cao trong máu gây đau cơ, tiêu cơ vân.
Tháng 2/2012: FDA cảnh báo về các tác dụng phụ nguy hiểm cho người dùng thuốc thuộc nhóm Statin:
- Gia tăng lượng đường trong máu, tăng HbA1c (gây bệnh đái tháo đường týp 2 ở 9 - 13% người dùng thuốc thuộc nhóm Statin). Do đó cần kiểm tra lượng đường trong máu ở người đang dùng thuốc nhóm Statin, nếu có thì dừng, chuyển dùng nhóm thuốc hạ lipid máu khác
- Suy giảm nhận thức (hay quên, lẫn). Mất trí nhớ có thể xảy ra, đặc biệt là ở người dùng thuốc nhóm Statin lâu dài.
- Một số thuốc (ức chế đồng phân P450) tương tác với Lovastatin có thể làm tăng nguy cơ tổn thương cơ bắp (người đang dùng thuốc này cần theo dõi các triệu chứng đau, yếu cơ để ngừng thuốc).
- Trước khi sử dụng thuốc nhóm Statin cần làm các xét nghiệm men gan và đường trong máu, nếu kết quả không bình thường thì không nên dùng (lưu ý bác sĩ trước khi kê đơn thuốc thuộc nhóm Statin cho người bệnh).
- Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ biết các triệu chứng bất thường xảy ra khi đang dùng thuốc nhóm statin như: mệt mỏi, ăn không ngon, khó chịu vùng bụng trên bên phải, vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu... để bác sĩ xử trí kịp thời.
- Ngoài ra cần nhớ: không được ăn bưởi khi dùng thuốc thuộc nhóm Statin (do trong dịch bưởi chứa Furano coumarin làm bất hoạt, tăng giáng hóa Cyt P450), đặc biệt là Simvastatin (có người đã bị tiêu cơ khi uống Simvastatin với nước bưởi; có người ăn bưởi sau khi uống mỗi ngày 80mg Simvastatin đã phải đi cấp cứu do yếu cơ cả tay và chân). Không dùng thuốc thuộc mhóm Statin cho người mang thai, chuẩn bị mang thai, trong thời kỳ cho con bú.
DS. TRẦN XUÂN THUYẾT