Bong võng mạc – bệnh lý gây mất thị lực vĩnh viễn
Theo các chuyên gia, võng mạc là một màng thần kinh mỏng, nhạy cảm với ánh sáng nằm ở phía sau của mắt. Khi ánh sáng đi vào trong mắt, thủy tinh thể tập trung một hình ảnh trên võng mạc. Võng mạc chuyển đổi hình ảnh thành tín hiệu, gửi đến não bộ thông qua dây thần kinh thị giác. Võng mạc khỏe mạnh hoạt động với giác mạc, thủy tinh thể và các bộ phận khác của mắt và não để tạo ra thị lực bình thường.
Bong võng mạc xảy ra khi võng mạc tách khỏi đáy mắt. Điều này gây ra mất thị lực có thể một phần hoặc toàn bộ, tùy thuộc vào mức độ bong ra của võng mạc. Khi võng mạc của bạn bị bong ra, các tế bào của nó có thể bị thiếu oxy nghiêm trọng. Bong võng mạc là một tình trạng cấp cứu. Người bệnh cần ngay lập tức liên hệ với bác sĩ chuyên khoa mắt nếu bị bất kỳ thay đổi thị lực đột ngột nào.
Cảnh báo sự nguy hiểm của bong võng mạc, các chuyên gia nhấn mạnh, theo thời gian tỷ lệ các tế bào cảm thụ ánh sáng chết và bong càng lâu tiên lượng càng nặng, võng mạc bong sau 24 giờ tỷ lệ tế bào chết là 0,02% và tăng dần. Chính vì vậy, bong võng mạc để lâu khả năng hồi phục thị lực kém khi đã được áp lại. Thậm chí, bệnh bong võng mạc có nguy cơ gây mất thị lực vĩnh viễn ở người bệnh nếu không được điều trị hoặc điều trị chậm trễ.
Các triệu chứng của bong võng mạc
Bệnh bong võng mạc không gây đau đớn, chỉ gây ra các rối loạn về thị giác và giảm thị lực. Thông thường, các triệu chứng xuất hiện trước khi võng mạc bị bong ra bao gồm:
- Mờ mắt, mất thị lực một phần
- Nhìn thấy ánh sáng nhấp nháy ở góc mắt (chớp sáng) khi nhìn sang một bên
- Nhìn thấy nhiều chấm đen (ruồi bay), đó là những mảnh vụn nhỏ xuất hiện dưới dạng đốm đen hoặc dây trôi nổi trước mắt
Nếu có một mảng lớn võng mạc bị bong ra, người bệnh có thể cảm thấy như có một mảng tối che trước mắt, lấn dần về phía trung tâm. Khi bong qua hoàng điểm người bệnh sẽ thấy mờ mắt rất nhiều và nhanh. Nếu bong võng mạc toàn bộ, bệnh nhân có khi chỉ còn phân biệt được sáng tối.
Các phương pháp điều trị bệnh bong võng mạc
Theo các bác sĩ nhãn khoa, khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh bong võng mạc, người bệnh cần đến các cơ sở chuyên khoa thăm khám ngay. Việc phát hiện bệnh không quá khó khăn thông qua thăm khám, soi đáy mắt, siêu âm mắt, và chụp ảnh đáy mắt.
Hiện nay, tại Bệnh viện Mắt Hà Nội 2 đang áp dụng nhiều cách điều trị bong võng mạc, như điều trị bằng Laser hoặc Cryopexy, Điều trị bằng phương pháp bơm khí và điều trị bằng phẫu thuật.
Điều trị bằng Laser hoặc Cryopexy: Áp dụng cho phát hiện võng mạc bị rách chưa bị bong, hoặc bong một phần nhỏ. Sử dụng laser quang đông đốt quanh vết rách, ngăn chặn bong võng mạc xuất hiện.
Phương pháp Cryopexy (làm lạnh cường độ cao) dùng trong điều trị rách võng mạc thông qua áp dụng một đầu dò đông lạnh chạm trực tiếp trên vết rách. Việc đông lạnh tạo ra một vết sẹo giúp cố định võng mạc vào thành mắt.
Điều trị bằng phương pháp bơm khí: Được thực hiện hiệu quả đối với vết bong nhỏ và dễ đóng lại. Bác sĩ sẽ bơm một bong bóng khí nhỏ vào thủy dịch. Bóng khí có thể ép vào phần trên của võng mạc, làm vết rách đóng lại. Người bệnh sẽ cần giữ đầu ở một vị trí nhất định trong vài ngày để giữ bong bóng ở đúng vị trí. Bóng khí này có thể tự biến mất sau một tuần. Bác sĩ có thể thực hiện kết hợp với điều trị bằng laser hoặc Cryopexy.
Điều trị bằng phẫu thuật: Trong trường hợp võng mạc bị bong một mảng lớn thì cần phải can thiệp phẫu thuật. Điều trị phẫu thuật cấp cứu khi bong võng mạc chưa lan đến vùng hoàng điểm để bảo vệ vùng hoàng điểm không bị tổn thương.
Các phương pháp được áp dụng trong tình huống này có thể để đến như phẫu thuật ấn độn củng mạc, phẫu thuật cắt dịch kính.
Theo khảo sát, khoảng 80% đến 90% các phẫu thuật bong võng mạc đều thành công. Đôi khi bệnh nhân có thể cần phải thực hiện kết hợp nhiều hơn một phương phát điều trị. Có thể mất vài tháng để thị lực của người bệnh phục hồi.
