Theo ghi nhận đầu tháng 4/2025 trong quá trình giám sát môi trường vùng nuôi trồng thủy sản khu vực phía Bắc, Trung tâm Quan trắc đã phát hiện loài sâu biển thuộc giống Chloeia sp., xuất hiện tại các vùng nuôi ngao của tỉnh Ninh Bình và Quảng Ninh. Loài sinh vật này được quan sát có hành vi ăn thịt ngao, gây tổn thất trực tiếp cho các vùng nuôi.
Loài sâu biển Chloeia sp., có hình dáng đặc trưng: thân dẹt, dài từ 5 – 10 cm, phân đốt rõ, hai bên thân phủ đầy lông tơ phức tạp, dọc sống lưng có các vệt hoặc đốm kéo dài từ đầu đến cuối. Chúng thường sống ở tầng đáy, hoạt động mạnh vào ban đêm và được mệnh danh là "sâu lửa" vì có thể gây cảm giác bỏng rát khi tiếp xúc.
Hình ảnh sâu biển tấn công và gây thiệt hại cho ngao nuôi được ghi nhận tại vùng nuôi ven biển tỉnh Ninh Bình.
Đáng chú ý, trong mùa sinh sản của ngao (kéo dài từ tháng 3 đến tháng 6 ở miền Bắc), sâu biển có xu hướng bơi lên tầng mặt và tiến sát vào vùng bãi triều – nơi người dân nuôi ngao. Dù không có hàm, chúng vẫn có khả năng nuốt mồi và hút sạch nước bên trong. Các chuyên gia cho biết, sâu biển có thể tấn công và ăn cả ngao giống lẫn ngao thương phẩm cỡ lớn – gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và sản lượng.
Để giảm thiểu thiệt hại, Trung tâm Quan trắc khuyến nghị các địa phương quản lý chặt chẽ vùng bãi triều, hạn chế thả ngao giống cỡ nhỏ. Nên ưu tiên chọn giống ngao có kích thước lớn hơn và thả nuôi khi độ mặn nước biển xuống dưới 25‰ – điều kiện không thuận lợi cho sự xuất hiện của sâu biển.
Bên cạnh đó, các cơ sở nuôi cần chủ động áp dụng biện pháp thủ công như giăng lưới, quây đăng để bắt sâu biển. Một biện pháp khả thi khác là sử dụng bóng đèn điện hoặc bóng LED bọc nhựa nhấn chìm trong nước vào ban đêm để dẫn dụ sâu biển tập trung một điểm, sau đó thu bắt. Tuyệt đối không được sử dụng hóa chất độc hại, thuốc trừ sâu hoặc các chất ngoài danh mục cho phép – tránh gây ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe vật nuôi.
Tại Nghệ An, nghề nuôi ngao bãi triều tập trung chủ yếu tại các huyện Nghi Lộc, Diễn Châu, thị xã Hoàng Mai và Quỳnh Lưu – nơi có diện tích nuôi lớn nhất từ 120 đến 160ha, sản lượng đạt 2.800 – 3.000 tấn mỗi năm. Không chỉ tiêu thụ nội địa, ngao Nghệ An còn được các nhà máy thu mua chế biến, hút chân không để xuất khẩu.
Trước thực trạng sâu biển đang tiến sát vào vùng nuôi ở nhiều tỉnh phía Bắc, Nghệ An cần sớm có biện pháp theo dõi, kiểm tra và chủ động phòng chống. Việc phát hiện sớm và hành động kịp thời sẽ giúp người nuôi bảo vệ mùa vụ, hạn chế tối đa rủi ro thiệt hại.
