Ung thư thực quản đứng top 15 những bệnh ung thư thường gặp nhưng đa phần lại phát hiện muộn
Nam bệnh nhân 53 tuổi ở Hải Phòng có tiền sử hút thuố và uống rượucó triệu chứng nuốt nghẹn đã lâu. Mới đây, bệnh nhân đến Bệnh viện K, bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị tổn thương ung thư thực quản giai đoạn sớm, chưa di căn hạch. Đối với bệnh nhân này, các bác sĩ không phải phẫu thuật mổ mở mà tiến hành cắt hớt tổn thương bằng phương pháp nội soi phóng đại.
Một trường hợp khác là nam bệnh nhân 44 tuổi ở Hà Nội bị đau lưng kéo dài và khi đi kiểm tra sức khoẻ thì các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị ung thư thực quản. Các bác sĩ của Bệnh viện K cũng đã tiến hành phẫu thuật cắt tổn thương bằng phương pháp nội soi phóng đại.
Các chuyên gia của Nhật Bản và Bệnh viện K ứng dụng nội soi nhuộm màu và phóng đại để phẫu thuật tổn thương ung thư thực quản cho bệnh nhân Ảnh chụp chiều ngày 17/7
Chia sẻ tại chương trình “Tập huấn đào tạo ứng dụng nội soi nhuộm màu phóng đại trong chẩn đoán, điều trị ung thư thực quản sớm” do Bệnh viện K tổ chức chiều ngày 17/7 với sự tham gia của các chuyên gia đến từ Nhật Bản, TS.BS Bùi Ánh Tuyết, Trưởng khoa Nội soi thăm dò chức năng- Bệnh viện K cho biết, ung thư thực quản sớm là tổn thương ung thư khu trú tại lớp niêm mạc và dưới niêm mạc và chưa xâm lấn vào cơ thực quản.
Ung thư thực quản là một trong 10 loại ung thư thương gặp ở nam giới, đứng thứ 3 trong các bệnh lý ung thư đường tiêu hóa sau ung thư đại trực tràng và ung thư dạ dày. Theo số liệu của GLOBOCAN 2018 có khoảng 500.000 ca được chẩn đoán mới và 450.000 ca tử vong.
Tại Việt Nam, ung thư thực quản đứng thứ 15 trong những bệnh ung thư thường gặp nhất với 2.411 chẩn đoán mới, 2.222 ca tử vong mỗi năm và tỷ lệ mắc 8,7/100,000 dân. Phần lớn bệnh nhân ung thư thực quản được phát hiện ở giai đoạn muộn với các triệu chứng rõ ràng như nuốt vướng, nghẹn tăng dần, ho khàn tiếng do khối u xâm lấn vào tổ chức lân cận, giai đoạn này thường không thể phẫu thuật được, điều trị hóa xạ trị đồng thời thường được chỉ định nhưng tiên lượng xấu tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ đạt 20 %.
“Việc bệnh nhân đến các cơ sở y tế khám bệnh ở giai đoạn muộn khiến hiệu quả của việc chữa bệnh bị giảm rất nhiều. Chẩn đoán bệnh ở giai đoạn sớm có vai trò quyết định trong điều trị và tiên lượng bệnh lý ung thư thực quản giúp tăng hiệu quả và giảm chi phí điều trị đáng kể. Tỷ lệ sống sau 5 năm của nhóm bệnh nhân phát hiện sớm có thể đạt trên 90 % (theo nhiều nghiên cứu tại Nhật Bản)”- TS Bùi Ánh Tuyết nói
Ứng dụng nội soi nhuộm màu và phóng đại – giúp hiển thị rõ tổn thương nhỏ nhất
Theo TS Bùi Ánh Tuyết, trước đây việc chẩn đoán ung thư thực quản chủ yếu dựa vào nội soi xác định tổn thương và sinh thiết làm xét nghiệm mô bệnh học. Nhưng nội soi ống mềm với ánh sáng trắng thường khó phát hiện được tổn thương sớm tại thực quản do tổn thương nhỏ và có màu sắc tương đối đồng nhất với niêm mạc xung quanh.
Để nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân, các bác sĩ Bệnh viện K đã sử dụng hệ thống máy nội soi nội soi nhuộm màu phóng đại OLYMPUS-CV190 hiện đại nhất giúp hình ảnh sắc nét, hiển thị rõ tổn thương dù là nhỏ nhất, có chức năng nhuộm màu bằng ánh sáng và phóng đại trên 100 lần, giúp phân tích rõ ràng vi cấu trúc và vi mạch máu của tổn thương, đưa ra nhận định chính xác về tính chất tế bào học của tổn thương, phân biệt tổn thương ung thư và không ung thư từ đó đưa ra hướng can thiệp kịp thời cho người bệnh.
“Mục đích của việc nội soi phóng đại này là giúp phát hiện sớm mốt số ung thư đường tiêu hóa thuờng gặp như ung thư dạ dày, thực quản, đại tràng…”- TS.BS Bùi Ánh Tuyết cho biết.
Cắt tách dưới niêm mạc ESD- biện pháp tối ưu xử trí tổn thương thực quản
Sử dụng rượu thường xuyên có nguy cơ gây ung thư thực quản cao gấp 10 lần người bình thường
TS Bùi Ánh Tuyết cũng cho biết thêm, việc ứng dụng công nghệ xử lý hình ảnh cao cấp để chẩn đoán và phân loại ung thư thực quản không chỉ đơn thuần là để tầm soát, phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm mà mục tiêu chính yếu của Bệnh viện K là điều trị tổn thương ung thư ở ngay giai đoạn sớm bằng can thiệp qua nội soi ESD - cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi.
Khi phát hiện những tổn thương bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá kĩ bằng ánh sáng trắng, ánh sáng nhuộm màu và chất nhuộm chuyên dụng trong nội soi để đánh giá cấu trúc bề mặt. Nếu là ung thư giai đoạn sớm sẽ tiến hành những thủ thuật can thiệp ESD để đảm bảo cắt trọn khối tổn thương và giảm tối đa tỷ lệ tái phát. Phương pháp này thực hiện tỉ mỉ, can thiệp tối thiểu nâng cao chất lượng cuộc sống và thời gian sống cho người bệnh.
“Can thiệp qua nội soi giúp giảm thiểu thời gian nằm điều trị, tiết kiệm chi phí và hạn chế xâm lấn nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân”- TS.BS Bùi Ánh Tuyết cho biết.
Yếu tố nguy cơ ngây nên ung thư thực quản
Các chuyên gia của Bệnh viện K cho biết, yếu tố nguy cơ chính của ung thư thực quản là lạm dụng rượu bia và hút thuốc là, những người uống rượu thường xuyên có nguy cơ mắc ung thư thực quản cao gấp 10 lần người bình thường.
Độ tuổi thường gặp nhất mắc căn bệnh này là khoảng 50 đến 60 tuổi. Cũng theo nhiều nghiên cứu chế độ ăn giàu đạm và chất béo sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh, ngược lại chế độ ăn nhiều rau xanh và hoa quả giàu vitamin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Cách nào phòng ngừa ung thư thực quản?
Người dân cần sử dụng thường xuyên rau xanh, trái cây... để phòng ung thư thực quản
Theo TS Bùi Ánh Tuyết, để phòng ngừa ung thư thực quản, mọi người nên hạn chế ăn nhiều thịt, chất béo có nguồn gốc từ đạm động vật; bổ sung đầy đủ chất xơ từ lúa mạch, trái cây, rau tươi, các vitamin E, C, và A … và duy trì chế độ sinh hoạt năng động, luyện tập thể dục thường xuyên.
“Những nguời có tiền sử bệnh lý đường tiêu hóa, trong gia đình có nguời thân từng mắc ung thư thực quản, dạ dày, đại tràng..., hoặc khi có triệu chứng sụt cân không rõ lý do, nuốt vướng ngẹn, đầy bụng… thì nên đi khám ngay để tầm soát, phát hiện và điều trị kịp thời”- TS.BS Bùi Ánh Tuyết lưu ý
TS Bùi Ánh Tuyết cũng cảnh báo thêm, nếu như trước đây, người mắc ung thư thực quản thường gặp ở độ tuổi trên 50 thì giờ đây căn bệnh này có xu hướng gia tăng và trẻ hóa.
Tại bệnh viện K, trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 5 trường hợp mắc ung thư thực quản, đặc biệt có những bệnh nhân mắc căn bệnh này ở độ tuổi rất trẻ. Đó là hồi chuông cảnh báo, mọi người cần đi khám sức khỏe định kỳ, tầm soát phát hiện sớm để điều trị kịp thời.