Nguy cơ chấn thương tâm sinh lý lao động
Tâm sinh lý lao động là khoa học về mối liên quan giữa con người với công việc và môi trường làm việc khá rộng, bao gồm việc áp dụng các nguyên tắc tâm lý và sinh lý học vào việc thiết kế những nhà cửa, máy móc, xe cộ, đóng bao bì, dụng cụ và mọi việc khác tiếp cận với con người. Công việc văn phòng ngày nay đòi hỏi người lao động ngồi trước màn hình máy tính suốt nhiều giờ liên tục, làm gia tăng nguy cơ chấn thương do ít vận động, vận động không đúng cách và không đảm bảo các yếu tố tâm sinh lý lao động, điển hình là rối loạn cơ xương.
Điều đáng lưu tâm ở đây là người lao động thường không nhận thức được nguy cơ rối loạn cơ xương, cho đến khi nó tích lũy đến mức gây tổn thương vĩnh viễn. Thống kê cho thấy những rối loạn cơ xương xảy ra ở ngưởi lao động khiến giới doanh nghiệp Mỹ thiệt hại đến 15 tỷ đô-la chi phí điều trị và đền bù hàng năm. Những rối loạn cơ xương thường gặp là căng cơ, chấn thương bả vai, viêm gân và hội chứng ống cổ tay. Việc tiếp tục “chung sống” với những nguy cơ này mà không có bất kỳ biện pháp khắc phục nào, có thể khiến người lao động mắc phải những tình trạng rối loạn cơ xương mãn tính, và tốn kém chi phí điều trị.
Người lao động thường không nhận thức được nguy cơ rối loạn cơ xương
Nhiệt độ
Theo một khảo sát vào năm 2018, tại Vương quốc Anh, 26,1 % số người lao động được phỏng vấn trả lời rằng họ cảm thấy không thoải mái hoặc “muốn đổ bệnh” mỗi khi bước vào nơi làm việc vì nhiệt độ phòng quá lạnh. Người chủ doanh nghiệp cần tìm hiểu và điều chỉnh hệ thống điều hòa của văn phòng phù hợp, đảm bảo môi trường làm việc thoải mái cho họ. Hệ thống điều hòa cần được kiểm tra và bảo trì đều đặn, để hạn chế các tác nhân có hại đối với sức khỏe và sự an toàn của con người. Người lao động cần mặc trang phục phù hợp khi đến nơi làm việc, đặc biệt vào những khoảng thời gian thời tiết bên ngoài quá nóng hoặc quá lạnh.
Tại Việt Nam, với điều kiện khí hậu nhiệt đới, có nhiều thời điểm trong năm nền nhiệt độ môi trường có thể lên đến hơn 40 độ C, nhiệt độ độ thấp trong môi trường văn phòng còn tiềm ẩn nguy cơ sốc nhiệt đối với nhân viên văn phòng khi di chuyển từ bên ngoài vào nơi làm việc hay ngược lại. Các chuyên gia khuyến nghị, ngoài việc sử dụng điều hòa để tạo môi trường làm việc thoải mái, cũng cần tạo môi trường nhiệt độ an toàn.
Chiếu sáng
Chiếu sáng trong văn phòng không phải là một tác nhân gây hại trực tiếp, nhưng nó liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe mà người lao động có thể mắc phải. Tình trạng quá thừa hoặc quá thiếu ánh sáng đều có thể tác động tiêu cực lên thị giác, gây ra những vấn đề như mỏi mắt hoặc các cơn nhức đầu bất chợt. Nếu tình trạng này kéo dài và không được khắc phục triệt để, thị lực của con người có thể bị tổn thương vĩnh viễn. Chiếu sáng không hợp lý là một tác nhân gây căng thẳng thần kinh nơi người lao động, làm giảm năng suất làm việc của họ, khiến họ dễ mắc phải nhiều vấn đề bất ổn về mặt sức khỏe.
Màn hình máy tính cũng là một tác nhân liên quan đến nhiều vấn đề về sức khỏe thị giác. Ngoài việc để màn hình cách xa mắt 60 cm, chúng ta có thể tuân thủ nguyên tắc đơn giản của Cơ quan Quản lý An toàn và Sức khỏe nghề nghiệp (OSHA) để bảo vệ mắt mỗi khi phải làm việc trước màn hình máy tính trong thời gian kéo dài: Ứng với mỗi giờ làm việc, hãy thư giãn mắt trong 10 phút bằng cách nhìn sang hướng khác ngoài màn hình máy tính.
Ô nhiễm tiếng ồn
Tiếng ồn là nhân tố phổ biến trong nhiều môi trường làm việc. Mặc dù độ ồn mà người lao động trong văn phòng đối mặt thường không cao đến mức gây ảnh hưởng tiêu cực đến thính lực, đây vẫn là một tác nhân đáng chú ý khiến người lao động bị căng thẳng thần kinh và sút giảm hiệu quả làm việc. Thiết kế văn phòng cần đảm bảo ngăn cách người lao động với những nguồn gây tiếng ồn như hệ thống thông gió và một số trang thiết bị máy móc. Bên cạnh giải pháp tạo khoảng cách hợp lý giữa các không gian làm việc, việc sử dụng vật liệu cách âm cho tường ngăn, thảm trải sàn và gạch lát sàn cũng có tác dụng giúp giảm thiểu tiếng ồn nơi công sở.
Ô nhiễm không khí trong nhà
Đây là một mối nguy tiềm ẩn trong những tòa nhà đóng kín và bít bùng, khiến không khí không được luân chuyển với bên ngoài. Trong những môi trường làm việc như thế này, người lao động thường xuyên tiếp xúc với hàng loạt chất độc tiềm ẩn, bao gồm các hóa chất phát thải từ bàn ghế nội thất, vật liệu lát sàn và bột màu được sử dụng trong máy in và máy photocopy. Một môi trường làm việc an toàn cho người lao động cần được thiết kế thông thoáng để không khí được lưu thông và giảm thiểu độ ẩm, phòng trừ nguy cơ đối với sức khỏe con người từ nấm mốc và các hợp chất có hại trong không khí.
Một nguồn ô nhiễm không khí thường trực trong môi trường văn phòng mà thường được bỏ qua là nguồn ô nhiễm đến từ hệ thống máy điều hòa của hệ thống văn phòng. Các hệ thống điều hòa có thể trở thành “trung tâm” phát triển của vi khuẩn, nấm mốc; trở thành nguồn phát tác các thành phần này vào môi trường không khí nếu không được vệ sinh định kỳ, kỹ càng và đúng kỹ thuật.
Nếu stress do công việc không được giải quyết sẽ dễ dẫn đến tình trạng kiệt sức về cả thể chất và sức khỏe tinh thần.
Stress văn phòng
Đây có thể xem là một trong những mối nguy hiểm với sức khỏe hàng đầu mà bất cứ nhân viên văn phòng nào cũng phải đối mặt. Nếu stress do công việc không được giải quyết sẽ dễ dẫn đến tình trạng kiệt sức về cả thể chất và sức khỏe tinh thần. Các yếu tố dễ bị ảnh hưởng như đánh giá thấp bản thân mình, cảm giác tuyệt vọng bao trùm, hoặc nghiêm trọng hơn có thể buông bỏ công việc hiện tại. Đẩy bản thân mình vào trạng thái vô định dẫn đến trầm cảm vì thất nghiệp sau đó.
Stress do công việc có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau, cũng có thể bắt đầu từ những nguồn stress khác trong cuộc sống. Trong chốn văn phòng, stress có thể đến từ việc công việc không được giao không đúng sở trường dẫn đến hiệu quả công việc không đảm bảo, người làm việc luôn cảm thấy áp lực và khó khăn để hoàn thành công việc; hoặc có thể đến từ mức độ cạnh tranh cao của công việc, mâu thuẫn với đồng nghiệp, cấp trên…
Stress có thể là căn nguyên của những hành vi tiêu cực như sử dụng chất kích thích, trầm cảm… dẫn đến những sự nguy hại kéo dài đối với sức khỏe của người lao động, trong một số trường hợp có thể dẫn đến sự nguy hại đến tính mạng của người lao động thông qua hành vi tự hủy hoại bản thân, tự tử…
Nhân viên văn phòng là nhóm lao động có những đặc điểm riêng biệt. Để đảm bảo hiệu quả công việc bản thân nhân viên văn phòng, người sử dụng lao động cần có những biện pháp tạo môi trường lao động an toàn, thoải mái, phòng tránh những nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người lao động, dù là vô hình hay hữu hình.
