Ngay lập tức, sắc đỏ tràn ngập các thị trường chứng khoán quốc tế.
Liệu Mỹ-Trung có xảy ra chiến tranh thương mại?
Tông thổng Donald Trump cũng cảnh báo sẽ áp thuế bổ sung nếu Trung Quốc dùng các biện pháp trả đũa. Trong một tuyên bố hôm 16/6, Tổng thống Trump nhấn mạnh: “Mỹ không thể tiếp tục bỏ qua tình trạng đánh cắp công nghệ và sở hữu trí tuệ của chúng ta thông qua các quy định kinh tế không công bằng”. Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ cũng đã công bố danh sách 818 danh mục sản phẩm, giảm so với 1.333 danh mục mà Tổng thống Trump đề xuất hồi tháng 4 vừa qua. Trước đó, Nhà Trắng cho biết quyết định trên sẽ được triển khai ngay sau khi danh sách được công bố chính thức. Danh mục hàng hóa đánh thuế này chủ yếu là sản phẩm công nghệ cao, nhưng không bao gồm các hàng hóa mà người tiêu dùng Mỹ ưa chuộng như TV, điện thoại di động...
Trong một động thái đáp trả, Trung Quốc đã quyết định áp thuế bổ sung 25% đối với 659 mặt hàng của Mỹ tổng trị giá 50 tỷ USD. Theo tuyên bố của Ủy ban trên, mức thuế bổ sung đối với 545 mặt hàng tổng trị giá khoảng 34 tỷ USD, bao gồm nông sản và xe hơi, sẽ có hiệu lực từ ngày 6/7 tới. Thời gian áp thuế bổ sung đối với 114 mặt hàng còn lại sẽ được thông báo sau. “Trung Quốc không muốn xảy ra một cuộc chiến tranh thương mại, nhưng không có lựa chọn nào khác và buộc phải kịch liệt phản đối vì cách hành xử của Mỹ gây tổn hại cho cả hai nước”, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố.
Giới chuyên gia nhận định động thái áp mức thuế mới trên nhiều khả năng sẽ đẩy Mỹ và Trung Quốc đến bờ vực một cuộc chiến thương mại. Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đã “nóng” trở lại sau khi chính quyền Mỹ hôm 29/5 đe dọa áp thuế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc, đồng thời có những bước đi khác để hạn chế Bắc Kinh tiếp cận những công nghệ nhạy cảm của Mỹ. Bộ Thương mại Trung Quốc cho rằng động thái này đi ngược lại sự đồng thuận mà hai bên đã đạt được sau các vòng tham vấn mới đây, đồng thời cảnh báo nếu Mỹ tăng thuế nhập khẩu, các thỏa thuận về thương mại và kinh tế đạt được giữa hai bên sẽ không còn hiệu lực.
Ngay lập tức, các chỉ số chứng khoán chủ chốt trên thị trường giao dịch New York, Mỹ, đã đồng loạt giảm điểm trong phiên mở cửa sáng 16/6 (theo giờ địa phương). Sau 2 phút giao dịch đầu tiên, chỉ số công nghiệp Dow Jones đã giảm 0,6% còn 25.014,96 điểm. Chỉ số tổng hợp S&P 500 và chỉ số ngành kỹ thuật công nghệ Nasdaq lần lượt giảm 0,4% và 0,5%. Trong khi đó, đồng USD cũng trong tình trạng mất giá tương tự, còn 1,1623 USD/1 Euro, giảm so với mức 1,1580 USD đổi 1 Euro trước đó.
Hiện, các doanh nghiệp và tập đoàn tại Mỹ và Trung Quốc đã bày tỏ quan ngại về những hậu quả của cuộc xung đột thương mại đang leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Bởi các biện pháp “ăn miếng trả miếng” này có nguy cơ gây tổn hại đến các nhà xuất khẩu và các công ty đa quốc gia của Mỹ quan tâm tới thị trường Trung Quốc tiềm năng. Tập đoàn Cargill, công ty tư nhân lớn nhất của Mỹ chuyên hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, đã kêu gọi Washington và Bắc Kinh đối thoại. Phó Chủ tịch Cargill Devry Boughner Vorwerk nhận định xung đột thương mại sẽ dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng đối với tăng trưởng kinh tế và việc làm. Người phát ngôn tập đoàn Archer Daniels Midland về kinh doanh nông sản nhấn mạnh Trung Quốc vẫn “tiếp tục là một thị trường xuất khẩu quan trọng của nông sản Mỹ”.
Về phần mình, các tập đoàn thương mại Mỹ bày tỏ quan ngại về “vòng xoáy” căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, một số công ty lớn của Mỹ như Boeing cho biết đang bắt đầu đánh giá những tác động từ các biện pháp thuế của Trung Quốc. Boeing đã thu về khoảng 12,8% trong tổng doanh thu năm 2017 từ Trung Quốc và dễ bị tổn thương nhất nếu một cuộc chiến thương mại “tổng lực” xảy ra. Người phát ngôn Boeing Charles Bickers cho biết Boeing sẽ tiếp tục tiếp xúc với lãnh đạo Mỹ-Trung để kêu gọi đối thoại. Hiệp hội May mặc và Giày dép Mỹ (AAFA) cũng cảnh báo những biện pháp đáp trả của Trung Quốc có thể đe dọa nông dân Mỹ và các nhà sản xuất dệt may cũng như tăng chi phí cho chuỗi cung ứng của ngành công nghiệp này. “Quốc hội Mỹ cần vào cuộc để chấm dứt “nỗi ám ảnh nguy hiểm này”, Chủ tịch AAFA Rick Helfenbein nói.
Dù Tổng thống Trump khẳng định giảm nhẹ nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại, nhưng giới chuyên gia nhận định động thái áp mức thuế mới trên nhiều khả năng sẽ đẩy hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đến bờ vực một cuộc chiến thương mại mà các thị trường và giới công nghiệp đã lo ngại từ lâu.
