Căng thẳng giữa Pakistan và Ấn Độ: Con đường hóa giải bất đồng còn nhiều chông gai

05-03-2019 10:21 | Quốc tế
google news

SKĐS - Nguy cơ đối đầu quân sự giữa Ấn độ- Pakistan thời điểm này đang được dư luận quốc tế đặc biệt quan tâm. Chỉ trong 3 tuần qua, quan hệ giữa Ấn độ- Pakistan đột ngột căng thẳng thậm chí còn có những dự báo dẫn tới xung đột. Điều thế giới lo ngại, đó là bởi cả Ấn độ và Pakistan đều sở hữu vũ khí hạt nhân.

Hôm 02/03, đụng độ gia tăng giữa Ấn Độ và Pakistan tại vùng Cachemire khiến ít nhất bảy người chết. Tình hình căng thẳng tại biên giới không giảm bớt sau khi Islamabad thả một phi công Ấn Độ. Vụ thả phi công thậm chí còn khiến trận chiến truyền thông song phương thêm sôi sục.

Trước đó, vụ đánh bom đẫm máu hôm 14/2 khiến 40 binh sỹ Ấn độ thiệt mạng ở khu vực Kashmir do Ấn Độ kiểm soát. Vụ đánh bom này do nhóm các nhóm khủng bố nằm trong lãnh thổ Pakistan tiến hành. Ngay sau đó, Ấn Độ không kích đáp trả vụ tấn công của phiến quân ở Pakistan, Islamabad bắn rơi một máy bay và bắt phi công. Điều đó khiến 2 nước đứng trước nguy cơ xảy ra chiến tranh tổng lực. Đáng chú ý, sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 1971, máy bay chiến đấu của Ấn Độ đã bay qua khu vực tranh chấp ở Kashmir và tấn công vào bên trong Pakistan.

Mặc dù Pakistan đã thả viên phi công Ấn độ nhưng bầu không khí giữa hai nước vẫn hết sức căng thẳng.

Tuy nhiên, đó chỉ là phần nổi của tàng băng. Còn có một lý do khác tiềm ẩn khiến quan hệ Pakistan-Ấn độ luôn “nổi sóng” khi có những tác nhân bên ngoài tác động vào. Đó là những bất đồng về tranh chấp lãnh thổ Kasmir và những nghí ngại của cả hai bên “nhằm vào nhau”. Xin nhắc lại rằng Ấn Độ và Pakistan bị kẹt trong cuộc tranh chấp về bang Kashmir. Bất đồng tại khu vực Kashmir giữa Ấn Độ và Pakistan đã bùng phát từ năm 1947 và trải qua 7 thập niên khiến khoảng 60.000 người thiệt mạng vì xung đột. Cho đến nay, vì những lý do khác nhau, vùng đất Kashmir chưa thể được phân định thuộc về Ấn Độ hay Pakistan. Và từ cuộc xung đột đầu tiên năm 1947 đến nay, đã có thêm 2 cuộc chiến xảy ra giữa Ấn độ và Pakistan vào các năm 1965 và 1999. Sau năm 1999, dù không “va chạm” nhưng tình trạng “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt” vẫn thường xảy ra giữa 2 quốc gia và sự việc ngày 14/2 vừa qua, tiếp tục đào sâu thêm căng thẳng giữa hai nước. Ngoài ra, việc Ấn độ cho rằng các nhóm khủng bố trên lãnh thổ Pakistan luôn nhận được hậu thuẫn từ các “thế lực bên ngoài” (ám chỉ Pakistan) để phá rối Ấn độ cũng đã khiến quan hệ song phương tồn tại những bất đồng và nghi ngại khó có thể hóa giải.

Nhưng vì sao Ấn độ-Pakistan đối đầu khiến quan hệ song phương căng thẳng? Đó là bởi Ấn Độ và Pakistan đều sở hữu vũ khí hạt nhân. Kể từ cuộc giao tranh năm 1999 gây ra nhiều thương vong, cả Ấn độ và Pakistan đều âm thầm tìm cách cải thiện khả năng quân sự của mình. Ấn Độ đã chi 64 tỷ USD cho ngân sách quốc phòng so với ngân sách 11 tỉ USD của Pakistan trong 5 năm gần đây. Tuy nhiên, số liệu của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) năm ngoái cho biết Pakistan sở hữu 140-150 đầu đạn hạt nhân, trong khi con số này của Ấn Độ là khoảng 130-140 đầu đạn hạt nhân. Một nguy cơ nữa, đó là nếu leo thang biến thành xung đột, Pakistan có thể triển khai ngay các đầu đạn hạt nhân do nước này có chính sách chiến lược ủy quyền phê duyệt sử dụng hạt nhân cho các đơn vị chiến thuật cấp thấp. Do đó, bất kỳ sự leo thang quân sự nào đều có tác động bất lợi, không chỉ đối với hai nước mà còn cả thế giới.

Xung đột vẫn đang chực chờ giữa Ấn độ và Pakistan nếu mâu thuẫn không được giải quyết.

Trong một tuyên bố mới nhất, Ngoại trưởng Pakistan Shah Mahmood Qureshi tuyên bố các vấn đề giữa nước này và Ấn Độ cần được giải quyết thông qua các kênh ngoại giao và đối thoại. Pakistan cũng trả tự do cho 1 phi công Ấn độ, và việc trả tự do cho phi công Ấn Độ được cho là một "cử chỉ hòa bình" của Pakistan nhằm hạ nhiệt căng thẳng .

Tuy nhiên, mấu chốt nằm ở điểm Ấn độ và Pakistan vẫn luôn “kênh” nhau trong chính sách chống khủng bố. Ấn độ luôn yêu cầu Pakistan phải loại trừ tận gốc các tổ chức khủng bố và chấm dứt cái gọi là “hậu thuẫn” cho các tổ chức khủng bố. Mặc dù chính phủ Pakistan luôn phủ nhận cáo buộc hỗ trợ cho các nhóm khủng bố, nhưng những nỗ lực trấn áp khủng bố tại Pakistan được cho là chưa đạt được hiệu quả. Nhiều nhóm vẫn hoạt động công khai bất chấp lệnh cấm chính thức và thường lên tiếng nhận thực hiện về các vụ tấn công tại Ấn Độ. Vì thế, nếu không giải quyết dứt điểm được khúc mắc vừa nêu, rất có thể xung đột Pakistan và Ấn Độ bùng phát trở lại bất cứ khi nào. Nếu điều đó xảy ra sẽ tác động rất lớn đến an ninh khu vực.

Trong một diễn biến mới nhất, Ấn độ vẫn kiên quyết yêu cầu "những nước liên quan" chấm dứt các hành vi hậu thuẫn và cung cấp nơi trú ẩn cho những kẻ khủng bố. Hiện tại, Nga đã đề nghị đóng vai trò làm trung gian hòa giải giữa Ấn Độ và Pakistan. Dư luận hy vọng bất đồng giữa Ấn Độ và Pakistan  sẽ sớm được giải quyết với các nỗ lực quốc tế.


N.Minh
Ý kiến của bạn