Tôi là y sĩ đã nghỉ hưu. Mấy năm trước đây, tôi thường dùng thuốc cisaprid trong một số trường hợp đầy bụng mạn tính và táo bón có hiệu quả tốt. Nay tôi định dùng thuốc này cho người thân, nhưng nghe một dược sĩ nói đã có cảnh báo thuốc cisaprid có thể gây rối loạn nhịp tim cấp rất nguy hiểm. Nhưng tôi tra trong cuốn “Thuốc biệt dược và cách sử dụng” - Nhà xuất bản Y học mới ấn hành năm 2006 không thấy có cảnh báo này.
Vậy xin hỏi Quý tòa soạn báo, nguồn thông tin trên có đúng không?
Trân trọng cảm ơn.
Trịnh Thanh Hải (Sơn Tịnh - Quảng Ngãi)
Cisaprid có nhiều tên biệt dược: acenalin, ciza, motilax, napride, prepulsid... là thuốc điều trị đường tiêu hóa, có tác dụng kích thích nhu động dạ dày, ruột. Do vậy, nó được chỉ định dùng trong các trường hợp rối loạn nhu động đường tiêu hóa, trào ngược dịch dạ dày lên thực quản, táo bón và đầy bụng mạn tính do giảm nhu động ruột, giảm co bóp ở dạ dày... Cisaprid là thuốc đã được FDA (Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ) duyệt cho phép lưu hành từ năm 1993 và cũng được phép lưu hành tại Việt Nam từ năm 1999. Cisaprid được quảng cáo trên báo chí từ lâu, mua không cần đơn và nhiều người đã quen dùng. Khác với các thuốc khác làm giảm acid dạ dày, cisaprid tác dụng bằng cơ chế tăng sự chuyển động đẩy nhanh acid dạ dày qua ống tiêu hóa, nhờ đó ngăn ngừa sự ứ đọng và trào ngược dịch dạ dày lên thực quản rất hiệu quả.
Nhưng một phân tích gần đây trên 270 báo cáo về ADR (phản ứng có hại của thuốc) trong đó có 70 trường hợp rối loạn nhịp tim và tử vong, phát hiện có khoảng 85% số ca xảy ra ở những bệnh nhân với những nguy cơ có thể xác định được và khuyến cáo thầy thuốc nên thận trọng, nên làm điện tim, một số thử nghiệm trong máu, trước khi kê đơn cisaprid. Tổ chức Y tế Thế giới cũng đã thống kê được 110 trường hợp tử vong do rối loạn nhịp tim cấp có liên quan đến cisaprid. Trung tuần tháng 12/2003, Cục Quản lý Dược Việt Nam cũng đã có thông báo yêu cầu các đơn vị lưu ý khi điều trị bằng cisaprid và xử trí kịp thời khi có tai biến xảy ra.
Qua những điều nói trên, hiện nay, việc sử dụng cisaprid không còn dễ dàng như trước, mà trở nên thận trọng. Bởi thuốc có thể gây rối loạn tuần hoàn não và ngoại vi, có thể tử vong do rối loạn nhịp tim cấp, bệnh nhân nào có một trong số những tình trạng sau đây cũng được khuyên không dùng cisaprid: có tiền sử tim đập bất thường, điện tim bất thường, bệnh tim mạch, bệnh thận, bệnh phổi, hàm lượng kali, canxi, hoặc magiê máu thấp, rối loạn ăn uống, mất nước hoặc nôn dai dẳng.
Để phòng tránh rủi ro khó lường, tốt nhất là ông nên sử dụng loại thuốc khác có hiệu quả tương đương thay thế cho việc dùng cisaprid.
BS. Vũ Hướng Văn