Đất nước trong quá trình hội nhập đã có nhiều gia đình có điều kiện cho con cháu đi du học tại nước ngoài. Tuy nhiên, những học sinh giỏi có tài năng thật sự nhưng hoàn cảnh khó khăn không thể thực hiện ước mơ tiếp thu nền giáo dục, khoa học kỹ thuật của những nước tiên tiến quả là một thiệt thòi. Mặt khác, khi học sinh ra nước ngoài du học là tách hoàn toàn khỏi sự quản lý giáo dục của gia đình khiến không ít bậc cha mẹ lo lắng về học tập, sinh hoạt và sức khỏe của con em mình tại nơi đất khách quê người.
 Để có thêm nhiều học sinh Việt Nam được du học ở nước ngoài, cần có chính sách hỗ trợ. |
Hiện có nhiều tổ chức giới thiệu học sinh đi du học tại các nước miễn là gia đình có điều kiện. Những cháu học giỏi cần cù không thể đi được do gia đình không có tiền. Thực tế tại nước ngoài, các cháu có thể vừa học, vừa đi làm thêm hoặc những đợt thực tập trong quá trình học tập cũng có những thu nhập nhất định. Chúng ta có thể đề nghị nước sở tại cho các cháu vay tiền học phí với sự bảo lãnh của Ngân hàng nhà nước Việt Nam đối với những học sinh xuất sắc. Như vậy, các cháu học sinh giỏi nhưng gia đình khó khăn không bị thiệt thòi.
Nhiều tổ chức giới thiệu cho học sinh đi du học sau khi các cháu nhập trường là hết trách nhiệm, song nỗi băn khoăn của các bậc cha mẹ là các cháu sống và học tập "bên ấy" ra sao. Con gái tôi học tại Ottawa Canada cũng là do tình cờ lên mạng vào "website: duhocduyanh.com" của Việt kiều tại Canada. Họ bảo trợ, tổ chức quản lý các cháu ăn ở, đưa đón và sinh hoạt. Tiền học vay được của nước sở tại nếu học giỏi; tiền ăn ở, sinh hoạt, đi lại của các cháu cụm lại trong cộng đồng người Việt sẽ giảm được rất nhiều so với ăn ở theo tiêu chuẩn, mặt bằng nước sở tại. Tất cả giảm bớt được gánh nặng của phụ huynh trong nước cũng như tạo cho các cháu có trách nhiệm hơn khi tự vay vốn học tập. Mặt khác, các cháu được nhóm lại có sự quản lý giáo dục sẽ có tính cộng đồng, giúp nhau nhiều hơn. Nỗi lo của các bậc cha mẹ ở nhà sẽ bớt đi khi tình hình học tập, sinh hoạt, sức khỏe của con em mình được thường xuyên báo về một cách khách quan.
Bà con Việt kiều ở nước ngoài không thiếu những người tốt bụng, thiết tha với quê hương, sẵn sàng giúp đỡ các cháu từ trong nước sang. Vấn đề là chúng ta có tổ chức hay không. Thiết nghĩ Nhà nước có thể bảo lãnh cho các cháu học sinh giỏi vay vốn của nước ngoài thay vì phải lấy từ ngân sách ra cho các cháu vay. Hình như chúng ta mới chỉ quan tâm tới học sinh nghèo trong nước song học sinh giỏi trong nước muốn được học ở nước ngoài còn là chuyện xa vời.
Qua thực tế học tập của con gái tôi hiện đang học tại Canada, tôi nghĩ nhiều cháu khác có thể làm được điều tương tự nếu như chúng ta có một chủ trương rõ ràng và rộng khắp.