Những ngày qua, sự kiện diễu binh, diễu hành A80 đang nhận được nhiều quan tâm của người dân, dư luận. Bên cạnh loạt hình ảnh đẹp, tại sự kiện cũng xuất hiện những hình ảnh xấu xí như xả rác thải bừa bãi, tranh cãi, lấn chiếm vỉa hè, giẫm đạp cây xanh, đánh nhau hay thậm chí thách thức, chống đối lực lượng chức năng.
Trong những ngày hội lớn của non sông, dân tộc, khi Đảng và Nhà nước kêu gọi toàn dân, toàn quân, toàn nước, chỉnh trang đô thị, xây dựng hình ảnh đất nước văn minh để chào mừng sự kiện lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh thì những hành vi chưa đúng mực của một bộ phận nhỏ người dân đã khiến nhiều người không khỏi bất bình.

Nhiều người dân trèo qua khu vực rào chắn lễ đài pháo lễ tại Sân vận động Mỹ Đình tối 24/8.
Theo Tiến sĩ Y tế công cộng, Chuyên gia tâm lý Lã Linh Nga (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng Khoa học Tâm lý - Giáo dục, trong khí thế đông vui, chúng ta rất muốn được xem, được thấy những hình ảnh đẹp, tự hào và tâm lý lúc đó thường sẽ tìm mọi cách để có thể đạt được mong muốn đó. Lúc này, con người thường quên đi mất việc gì “nên hay không nên” mà thay vào đó chỉ có hướng tới mục đích muốn xem, muốn thấy.
Trong trường hợp này là những hành động giẫm lên hoa, cây cảnh, trèo lên xe ô tô… những điều mà cá nhân đơn lẻ trong hoàn cảnh bình thường có khi không làm. Thế nhưng, như trong trường hợp xem diễu binh, bản năng và cảm xúc của người xem đôi khi bị chi phối mạnh mẽ. Đây là tâm lý thường thấy trong đám đông.
Ngoài ra, bà Nga cho rằng, thường trong đám đông, con người sẽ hay bị tình trạng lây lan “cái đấy người khác làm tôi cũng làm”. Trong trường hợp này thì có thể sự cố ý hoặc sự vô tình của một số người nào đó giẫm lên hoa, trèo lên xe, xô đẩy chen lấn… khiến người khác bắt đầu thấy rằng “người ta làm được thì mình cũng làm thôi”. Và lúc đấy, con người không cần biết đúng sai mà đơn giản chỉ là làm theo, bắt chước hành động của nhau, tâm lý bầy đàn.

Chuyên gia tâm lý Lã Linh Nga (Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng Khoa học Tâm lý - Giáo dục. Ảnh: NVCC
Mặt khác trong đám đông, ý thức về trách nhiệm cá nhân thường giảm xuống. Khi thấy nhiều người cùng làm, tự dưng con người sẽ xuất hiện tâm lý không cảm thấy sợ hãi hoặc nghĩ đến là việc này có làm được hay không. Trong đám đông, nhiều người nghĩ rằng khó có thể nhận diện và khó bị xử lý. Vì vậy, con người thường có xu hướng hành động mà ít nghĩ đến trách nhiệm hơn. Không ít các trường hợp xảy ra trong đám đông nhưng xuất hiện hành vi vi phạm mà bình thường cá nhân đơn lẻ sẽ không làm vậy.
Để hạn chế tình trạng trên, TS. Lã Linh Nga cho rằng cần có những hình thức tuyên truyền về nâng cao ý thức cộng đồng, về việc bảo vệ tài sản cộng đồng. Vì thực tế hiện nay việc tuyên truyền này vẫn chưa được rộng rãi.
Ngay trong gia đình, trong trường học vẫn đang rất thiếu những hoạt động để có thể tuyên truyền bảo vệ cho môi trường cộng đồng. Ví dụ như trong gia đình, bố mẹ cũng phải là tấm gương cho con cái. Nhưng thực tế thì có rất nhiều trường hợp chính bố mẹ lại bảo con cái làm ra những hành động không nên làm.
Việc dạy dỗ ngay từ trong gia đình rất quan trọng, nó giúp chúng ta hình thành ý thức và thói quen, khi đi ra cái bên ngoài hay trong đám đông cũng có được khả năng tự chủ và kiểm soát được tốt hơn. Ngược lại, nếu như càng ít giáo dục thì lại càng dễ bị cuốn theo số đông.
Mặt khác, thông qua mỗi sự việc xảy ra như trên cũng là một cơ hội để những bài viết phê phán về hành động xấu và ca ngợi những hành động tốt, câu chuyện truyền cảm hứng cũng giúp góp phần làm nâng cao ý thức cộng đồng, lan tỏa được những hành động đẹp. Như trong trường hợp này, những cái người giẫm đạp lên hoa, trèo lên xe ô tô, xô đẩy chen lấn… khi thấy những thông tin phê phán đó phần nào cũng thấy xấu hổ và có sự điều chỉnh cho trong những hành vi trong tương lai.
Có thể xử lý hình sự các hành vi "xấu xí", gây rối tại các buổi hợp luyện sự kiện A80
Luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật Pháp trị (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, hành vi của một bộ phận người dân nêu trên là là hành xử thiếu văn minh khi chen lấn, xô đẩy, tranh chỗ, đánh cãi chửi nhau… trong những trọng đại của đất nước.
Còn riêng đối với những đối tượng cố tình chống đối, gây rối ảnh hưởng đến an ninh trật tự thì cần có chế tài xử lý nghiêm khắc để răn đe.
Cụ thể, với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải, đổ nước thải không đúng nơi quy định tại nơi công cộng, cá nhân có thể bị phạt tiền từ 500.000 - 1 triệu đồng. Đối với hành vi gây mất trật tự, cản trở hoạt động diễu binh, diễu hành, sử dụng flycam trái phép để quay phim chụp ảnh… có thể bị xử lý hành chính, thậm chí xử lý hình sự.
Ngoài ra, việc cản trở, xô đẩy, không tuân thủ sự hướng dẫn của lực lượng chức năng có thể bị xử lý về hành vi "Chống người thi hành công vụ"; Người thực hiện hành vi gây rối trật tự công cộng có thể bị xử lý hình sự về tội Gây rối trật tự công cộng với mức hình phạt cao nhất lên đến 7 năm tù.
Về hành vi làm hư hỏng tài sản người khác, người thực hiện hành vi này sẽ bị phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng. Nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm, cá nhân thực hiện hành vi có thể bị xử lý hình sự về tội "Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP,
Xem thêm video được quan tâm:
Sẽ xử lý nghiêm hành vi giẫm nát cây, vứt rác bừa bãi trong hai buổi tổng hợp luyện sự kiện A80