Nguyên nhân khởi phát cơn hen
Cơn hen xuất hiện do các tác nhân dị ứng, đây là nguyên nhân thường gặp nhất:
- Dị nguyên đường hô hấp: Bụi nhà, phấn hoa, nấm mốc, lông động vật, khói thuốc lá, các con bọ sống trong chăn nệm… Cũng có thể là những chất trong công nghiệp như: bụi kim loại, khói xăng dầu, hơi sơn…
- Dị nguyên thực phẩm: Các loại hải sản (tôm, cua, cá, sò…), trứng, thịt gà, lạc.
- Thuốc: Một số loại thuốc cũng có thể là yếu tố khởi phát cơn hen như aspirin, penicillin…
- Tác nhân nhiễm khuẩn: Các bệnh lý nhiễm khuẩn đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm xoang, viêm họng, viêm amidan...
Cơn hen do các tác nhân không dị ứng:
- Di truyền: Trong gia đình có người bị hen phế quản.
- Yếu tố tâm lý: Lo âu, căng thẳng, sang chấn tâm lý…
- Những người có cơ địa dị ứng hay tiền sử gia đình có người mắc hen phế quản là đối tượng nguy cơ của bệnh.
- Đối với bệnh nhân đã được chẩn đoán hen phế quản, tiếp xúc với các tác nhân kích thích có thể dẫn đến việc khởi phát cơn hen cấp.
Bệnh hen là bệnh mạn tính đường thở (phế quản) do viêm, co thắt và tăng tính phản ứng đường thở, gây ra các triệu chứng: ho, khò khè, tức ngực, khó thở tái phát.
Nhận biết cơn hen phế quản ác tính
Hen ác tính là hen mà sự sống của bệnh nhân bị đe dọa, cơn hen xuất hiện đột ngột hay từ từ, kéo dài hơn 24 giờ sau khi đã dùng các thuốc chữa hen thông thường không đỡ. Các biểu hiện gồm:
- Ý thức lơ mơ, lú lẫn, mất ý thức.
- Khó thở, tím tái, thở ngáp, nhịp thở chậm hoặc ngừng thở, tiếng rì rào phế nang và tiếng ran rít trong phổi giảm hoặc không nghe thấy.
- Không thể nói chuyện.
- Nhịp mạch chậm, không bắt được mạch.
- Không thở khò khè.
- Hô hấp vùng ngực - bụng nghịch thường (dấu hiệu của kiệt sức cơ hô hấp).
Cần làm gì khi có cơn hen ác tính?
Bệnh hen ác tính diễn biến rất bất thường, khó dự báo và tiến triển xấu. Khi có dấu hiệu đầu tiên của cơn hen ác tính cần gọi cấp cứu ngay.
Bệnh nhân hen cần nhanh chóng hít thuốc SABA liều cao hoặc khí dung Ventoline ống 5mg, uống 30-60 mg prednisolone và khẩn cấp đến bệnh viện gần nhất.
Để phòng ngừa, bệnh nhân hen cần dùng thuốc đúng phác đồ theo chỉ dẫn của bác sĩ; nên tránh tiếp xúc với các dị nguyên gây dị ứng hoặc gây khởi phát cơn hen như: lông động vật, bọ nhà, phấn hoa, nấm mốc, khói thuốc lá, các loại thức ăn đã từng dị ứng (tôm, cua, nhộng tằm…).
