"Núp bóng" xe hợp đồng chạy "chui" tuyến cố định
Liên quan đến bất cập trong hoạt động của xe khách biển số Lào chạy "chui" trên tuyến Hà Nội – Sa Pa (Lào Cai) mà Thanh tra Bộ GTVT vừa có chỉ đạo kiểm tra, xử lý, trong vai là hành khách, phóng viên đã nhận thấy không ít bất cập của những phương tiện mang tên Interbus Line (Công ty TNHH Thiên Thảo Nguyên).
Cụ thể, sau khi liên hệ đặt vé qua hotline 19001137, phóng viên được yêu cầu chuyển khoản trước với mức giá 400 nghìn đồng/người/ cabin và 660 nghìn đồng/2 người/ 1 cabin.
Việc thanh toán được thực hiện bằng hình thức chuyển khoản. Đáng nói, thông tin mà phóng viên nhận được là tài khoản của một cá nhân tên Nguyễn Thanh Tùng.
Sau khi thực hiện đầy đủ các bước nêu trên, phóng viên nhận cuộc gọi từ tài xế và được yêu cầu phải cung cấp thông tin cá nhân như: Họ tên, ngày tháng năm sinh trước khi lên xe. Khác với các xe khách tuyến cố định, hành khách lựa chọn Interbus Line không được cấp vé, đồng nghĩa, khi xảy ra sự vụ không mong muốn, quyền lợi về bảo hiểm của những hành khách trên xe chỉ bằng con số 0.
Theo giới thiệu trên website, hãng Interbus Line có tới 13 điểm đón khách trải khắp các tuyến đường Hà Nội. Trước giờ lên xe, tài xế chủ động liên hệ từng người. Cứ như vậy, những chiếc xe mang BKS Lào có đặc điểm là những hình dán lộn xộn bên ngoài, di chuyển qua hàng chục tuyến đường nội thành Hà Nội không gặp bất cứ trở ngại nào từ phía lực lượng chức năng.
Đúng theo lịch hẹn đặt xe, 6 giờ 15, phóng viên được xe khách mang BKS UN 1526 đón tại ngã tư Linh Đàm. Ấn tượng đầu tiên với chiếc xe giường nằm này là không có thông tin kiểm định bằng tiếng Việt (yếu tố để đảm bảo an toàn cho người lái, hành khách và những người tham gia giao thông khác), không phù hiệu hoạt động hợp đồng vận tải theo quy định. Kính xe chỉ dán chữ LAO, cùng hai mảnh giấy ghi bằng chữ Lào.
Trên xe, các cabin đều được dán nền màu hồng, thành xe cũng dán đè đầy những tấm decal nhem nhuốc, luộm thuộm. Khi xe vừa khởi hành, sự ọp ẹp trong cabin báo hiệu cho phóng viên về một hành trình đầy mệt mỏi.
Gọi là chạy "chui" nhưng thực chất, chiếc xe khách không tem kiểm định, không phù hiệu rất "nghêng ngang" băng qua những tuyến phố Hà Nội như: Nguyễn Hữu Thọ, Giải Phóng, Xã Đàn - Đại Cồ Việt, Triệu Việt Vương, Hàng Bài, Lý Thường Kiệt, Phan Chu Trinh, Lý Thái Tổ, Phạm Văn Đồng, Cầu Thăng Long, Võ Văn Kiệt… mà không bị lực lượng chức năng nào kiểm tra.
Trên hành trình này, tài xế liên tục điện thoại báo điểm đón cho hành khách, bên cạnh hành khách người Việt, ghi nhận có cả du khách nước ngoài bước lên xe mà không biết rằng đây là chiếc xe bị bỏ ngỏ về tiêu chuẩn chất lượng kỹ thuật cũng như mức độ an toàn..
Sau 7 tiếng di chuyển, khoảng 12h50, chiếc xe đến thị xã Sa Pa, đỗ ngay trước số nhà 464 Điện Biên Phủ để trả khách. Cách đó không xa, trước số nhà 436 Điện Biên Phủ, một chiếc xe khách biển Lào khác BKS: UN 1516 cũng đang xếp khách lên xe để di chuyển về TP. Hà Nội.
Khung cảnh nhốn nháo, mất an toàn giao thông vì lấn chiếm lòng đường diễn ra suốt khoảng thời gian hơn chục phút.
Tại bãi xe tư nhân thuộc thị xã Sa Pa, có 8 chiếc xe khách của Interbus Line trong đó có 3 xe biển Việt chủ yếu là xe giường nằm ghế đơn và 5 xe biển Lào gồm: UN 0680, UN 1524, UN 3498, UN 0139, UN 1525 được thiết kế kiểu giường đôi hoặc cabin đôi.
Sau khi trả khách, chiếc xe BKS UN 1526 chở phóng viên cũng di chuyển vào bãi xe này để đỗ, chờ đến giờ đón khách tiếp theo từ Sa Pa về Hà Nội.
Vi phạm Hiệp định và Nghị định thư của 2 nước
Ông Nguyễn Hoàng Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Vận tải, Tổng cục Đường bộ Việt Nam khẳng định, hoạt động vận tải hành khách của những chiếc xe Interbus Line đã vi phạm Hiệp định và Nghị định thư tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới giữa Việt Nam - Lào.
Theo điều 5 Nghị định thư thực hiện Hiệp định tạo điều kiện thuận lợi cho phương tiện cơ giới đường bộ qua lại biên giới giữa Việt Nam - Lào quy định Ký hiệu phân biệt quốc gia, các phương tiện Lào sang Việt Nam phải có ký hiệu LAO gắn lên kính xe phía trước góc trên phía tay phải của người lái xe.
Ngoài ra, khoản 3 Điều 4 Thông tư 88/2014/TT-BGTVT Hướng dẫn thực hiện một số điều của Hiệp định và Nghị định thư nêu trên còn quy định: Phương tiện không được phép vận tải hàng hóa hoặc hành khách giữa hai điểm trong lãnh thổ của Bên ký kết kia.
Như vậy, với việc vận tải hành khách từ Hà Nội đi Sa Pa của những chiếc xe khách Interbus Line (Công ty TNHH Thiên Thảo Nguyên) đã vi phạm quy định trên.
Trong khi đó, trao đổi với PV Báo Sức khỏe & Đời sống chiều 26/5, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam cho biết: "Các phương tiện mang biển kiểm soát nước ngoài có thể hoạt động vận tải hành khách nhưng phải tuân thủ những thỏa thuận đã được các nước thống nhất và ký kết. Cụ thể, có thể ra vào các bến bãi, có thể thu vé và di chuyển trên các tuyến đường cố định".
"Tuyến đường di chuyển của các phương tiện mang biển kiểm soát nước ngoài có thể thay đổi nhưng điểm đầu và điểm cuối thường sẽ là ở hai quốc gia khác nhau. Nếu xe mang biển nước ngoài đón trả khách trong địa phận của quốc gia khác thì là sai hoàn toàn. Chưa bàn đến yếu tố lưu trú", ông Quyền nhấn mạnh.
Thực tế, Công ty TNHH Thiên Thảo Nguyên đã xây dựng một hệ thống website bán hàng trên mạng (hoặc thu tiền trực tiếp) từ lâu và sử dụng chính những xe ô tô mang biển kiểm soát Lào để thực hiện công việc vận tải hành khách của mình. Điều này cho thấy vi phạm của Công ty TNHH Thiên Thảo Nguyên đã diễn ra từ lâu, có dấu hiệu ngang nhiên vi phạm và thách thức pháp luật.
Về sự ảnh hưởng tiêu cực mà hoạt động vận tải hành khách trái phép bằng xe mang biển kiểm soát nước ngoài mang lại, ông Quyền nói: "Những phương tiện mang biển kiểm soát nước ngoài nói chung và xe mang biển Lào của hãng Interbus Line nói riêng cho thấy sự cạnh tranh không bình đẳng, gây bất ổn thị trường vận tải".
"Trong khi các đơn vị kinh doanh khác phải đăng ký kinh doanh, phải kê khai doanh thu, phải nộp thuế, phải có hợp đồng và tuân thủ các quy định khác của pháp luật thì những xe mang biển nước ngoài hoạt động trái phép lại không tuân thủ các quy định về điều kiện kinh doanh, không tuân thủ nghĩa vụ về nộp thuế cho Nhà nước. Điều này tạo nên sự cạnh tranh không lành mạnh, xảy ra hỗn loạn trong thị trường và cũng không hề đảm bảo yếu tố an toàn giao thông", ông Quyền chia sẻ.
Theo Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam, để hạn chế tối đa tình trạng cạnh tranh thiếu công bằng trong hoạt động vận tải hành khách cũng như các vấn đề về an toàn giao thông, lực lượng chức năng cần phải tiến hành tổng kiểm tra, ra quyết định đình chỉ hoạt động của những chiếc xe Interbus Line và xử lý nghiêm vi phạm đối với Công ty TNHH Thiên Thảo Nguyên.
Báo Sức khỏe & Đời sống sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.