Việc khai thác thủy sản quá mức và sử dụng các phương tiện, ngư cụ đánh bắt tận diệt đang là nguyên nhân chính khiến nguồn lợi thủy sản ngày càng suy giảm. Điều này không chỉ gây tác động tiêu cực đến môi trường và hệ sinh thái biển mà còn làm gia tăng tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
Nhiều năm qua, sông Lạch Vạn dài gần 10km chảy qua địa bàn 6 xã của huyện Diễn Châu nối với cửa biển Lạch Vạn đã xuất hiện nạn khai thác thủy sản theo kiểu tận diệt bằng lồng lưới bát quái.
Mặc dù chính quyền UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành chỉ thị nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân sử dụng lưới bát quái (còn gọi là lưới lồng, lưới xếp) để khai thác thủy, hải sản tại vùng biển ven bờ. Tuy nhiên, thực tế, trong nhiều năm qua, người dân tại các huyện ven biển Diễn Châu, Quỳnh Lưu vẫn sử dụng loại ngư cụ này một cách ngang nhiên và tràn lan. Việc sử dụng lưới lồng bát quái để đánh bắt thủy, hải sản diễn ra chủ yếu ở khu vực ven biển, các sông lớn và luồng lạch gần cửa biển. Thực trạng này không chỉ đe dọa đến nguồn lợi thủy, hải sản, mà còn làm suy giảm khả năng tái tạo nguồn tài nguyên, đồng thời gây tổn hại nghiêm trọng đến môi trường sinh thái và đa dạng sinh học tại các vùng biển, cửa sông.
Chùm ảnh ghi nhận về tình trạng người dân sử dụng lưới lồng bát quái để đánh bắt thủy, hải sản tại vùng biển huyện Diễn Châu:
Vô số bè mảng chở hàng chục dây lồng lưới bát quái đang chuẩn bị "tận diệt" các loài tôm, cá, cua, ốc, trai trên sông Diễn Kim (qua địa phận 2 xã Diễn Bích và Diễn Kim).
Hệ thống dây lưới bát quái dài hàng trăm mét được rải trên các bãi triều nơi ngã ba giao cắt giữa sông Diễn Thủy và sông Lạch Vạn thuộc địa bàn xã Diễn Ngọc.
Hệ thống dây lồng lưới bát quái rải dày trên suốt chiều dài hàng trăm mét dọc bãi triều sông Lạch Vạn.
Người dân xã Diễn Ngọc đang rải hàng trăm dây lồng lưới bát quái trên sông Lạch Vạn.
Tình trạng này diễn ra nhiều năm nay.
Mỗi một lần đi rải lồng lưới bát quái trên sông, một bè mảng chở hàng trăm dây lưới lồng bát quái, phạm vi rải lưới dài từ 300 đến 500m trên sông.
Nguồn thủy, hải sản trên các sông lớn, cửa lạch đang bị khai thác theo kiểu tận diệt vì nạn rải lồng lưới bát quái.
Bè mảng chuyên hoạt động khai thác thủy, hải sản đang neo đậu trên sông Diễn Thủy (xã Diễn Ngọc).
Những con thuyền gỗ nhỏ đang chở đầy vô số xếp dây lồng lưới bát quái đang neo đậu trên sông Diễn Thủy.
Mỗi ngày trên sông Bùng có nhiều thuyền nhỏ chở đầy lưới lồng bát quái để đánh bắt.
Những dây lồng lưới bát quái tại một cơ sở chuyên bán buôn mặt hàng ngư lưới cụ trên địa bàn xã Diễn Kim.
Vô số bè chở dây lồng lưới bát quái neo đậu trên sông Diễn Kim (chảy qua địa phận 2 xã Diễn Bích và Diễn Kim).
Cận cảnh những lồng lưới bát quái. Dây lồng bát quái là những lồng khối hình chữ nhật. Mỗi dây lồng lưới bát quái có chiều dài khoảng 10m. Mỗi lồng có một cửa để các loài thủy, hải sản như tôm, cua, cá, rạm, ếch, rắn…chui vào. Cửa lồng có cấu tạo đặc biệt nên các loài thủy, hải sản dễ vào nhưng khó tìm được lối ra.
Ngư dân xã Diễn Kim đang kiểm tra lại các dây lưới lồng bát quái.
Vá lại những mắt lưới cho lồng lưới bát quái để tránh các loài thủy, hải sản chui qua những chỗ rách.
Phao nổi được nối với một đầu của dây lưới lồng bát quái bằng sợi dây dài để dễ dàng xác định vị trí của lưới bát quát khi đã chìm dưới mặt nước.
