Tám năm trước (2005) tôi đã được viết bài giới thiệu tập thơ thứ 5 của Hồng Thanh Quang: Sống như không thể chết, tên tập thơ mà ngữ khí quyết liệt, dứt khoát như dao chém đá (Văn nghệ 3/12/2005)!
Hôm nay, tôi nhận được chùm thơ của anh, mới đọc lướt, cứ ngờ ngợ một điều gì làm thơ anh khác trước. Đọc kỹ mới thấy: Đó là cảm thức thời gian đã đeo bám chùm thơ, anh chỉ mới viết chúng vào 3 tháng cuối năm 2012, cũng là năm bản lề tuổi anh (sinh năm 1962), giữa khoảng thời gian ước lệ một đời người Trăm năm trong cõi…
Chắc khi gửi chúng đi, anh chỉ nhằm gửi những bài mới làm, không ý thức về đặc điểm thời gian của chúng, nhưng tâm trạng giai đoạn ngũ thập của đời người, dù muốn giấu cũng không thể giấu! Khi thì nó toát ra bằng đề tài Cuối mùa nhan sắc rồi em, anh khuyên cô em gái chẳng nên chủ quan về nhan sắc cuối chiều của mình mà ú tim chi kẻ si tình, cô hãy tường minh nó mà an hưởng phận lành khi lá còn tươi… Khi thì cảm thức đã tàn mùa hoa cải để gợi lại những kỷ niệm Cay đắng rồi dịu êm/ Tới cạn đời vẫn nợ. Ở tuổi này, anh mới dám thốt lên Kỷ niệm giờ xa lắc/ Sao mình còn vấn vương.
Cảm thức thời gian ấy được cô đặc lại trong bài thơ 4 câu mà chữ nào cũng chỉ để nói về thời gian: Dừng quá khứ, ngắt tương lai/ Ba thu iu ấp cho dài phút yêu… Trăm năm tím ngát buổi chiều có nhau.
Chàng trai hăng hái thập niên xưa nay đã thành vị đại tá nhà thơ trải đời. Đó là đặc điểm sinh học, không tiêu cực, tích cực gì! Và vườn nào quả ấy, vườn thu cho quả mùa thu, chỉ tâm trạng đó cộng với tài năng mới sản ra cách nói về thời gian đa dạng thế này: khi thì Mắt môi đâu dễ giúp đêm bớt dài của người lạm dụng nhan sắc cuối chiều hòng chinh phục người tình, khi thì Ba thu iu ấp cho dài phút yêu, nếu là tình yêu đích thực thì gợi nhớ quá trình yêu càng làm họ thêm hạnh phúc. Trăm năm tím ngát buổi chiều có nhau. Một khái quát thơ thật gợi cảm!
Nhà thơ Hồng Thanh Quang sẽ còn nhiều dịp bộc lộ với chúng ta chân cảm của mình qua lăng kính thơ, cũng như anh hằng ngày bộc lộ suy tư của mình khi đối thoại với những nhân vật điển hình trong xã hội! Chúc mừng anh!
Nhà thơ Vân Long
Hồng Thanh Quang
Cuối mùa nhan sắc rồi em
Cuối mùa nhan sắc rồi em,
Mắt môi đâu dễ giúp đêm bớt dài.
Hoa chanh quấn quýt hương lài,
Chọc trời khuấy nước như ai cũng buồn.
Xưa bao nhiêu kẻ sai đường
Chỉ do khoảnh khắc môi vương tóc huyền.
Khùng lên vẫn cứ như hiền,
Không dưng mắc lưới ánh nhìn Mỵ Châu…
Có lời trách móc nào đâu,
Chẳng qua đã ngấm màu nâu chiếu chèo.
Dốc cao rồi lại cao đèo,
Xuống lên chồn gối không theo kịp người.
May mà khi lá còn tươi.
Trăng chưa lịm sáng em tôi hiểu mình.
Ú tim chi kẻ si tình,
Cuối mùa, nhan sắc tường minh phận lành…/.
Tím ngát trăm năm
Dừng quá khứ, ngắt tương lai,
Ba thu iu ấp cho dài phút yêu.
Hữu duyên ít cũng như nhiều,
Trăm năm tím ngát buổi chiều có nhau…/.
Đã tàn mùa hoa cải
Đã tàn mùa hoa cải,
Dòng Thương lững lờ trôi.
Con đường đê nắng nỏ,
Không ai cùng sánh đôi.
Ngang qua nếp chùa xưa,
Làng Sen Hồ hóa lạ.
Em có nhớ ngày mưa,
Lửa đốt hồng gốc rạ…
Ngất ngây hương cỏ dại
Không bao giờ biết tên.
Vô tình em nói sợ,
Chắc mai này lãng quên…
Anh đã hát cùng em
Những chòng chành quan họ.
Cay đắng rồi dịu êm,
Tới cạn đời vẫn nợ.
Kinh Bắc ơi Kinh Bắc,
Đêm về, sương đẫm sương.
Kỷ niệm giờ xa lắc,
Sao mình còn vấn vương…/.