Cẩm nang chăm sóc răng miệng cho ngày tết

Răng phản ánh những gì chúng ăn

Các vi khuẩn trong miệng  thường khu trú trên bề mặt răng  trong các tổ chức gọi là màng sinh học (Xem lại bài Vai trò của màng sinh học trong các bệnh nhiễm khuẩn răng miệng). Khi ăn các thức ăn có chứa đường, tinh bột- vi khuẩn trong các màng sinh học sẽ sử dụng đường trong thức ăn để tổng hợp nên các axit làm phá hủy men răng. Sự sản sinh acid này thường xảy ra trong 20 phút hoặc lâu hơn sau khi ăn xong lâu dài sẽ gây ra tình trạng sâu răng và viêm nha chu.

Ảnh minh họa

Vai trò của các chất dinh dưỡng đối với sức khỏe răng miệng

Một số thực phẩm có lợi cho răng, nướu:

Một số thực phẩm gợi ý:

· Trái cây và rau quả giàu chất xơ giúp làm sạch bề mặt răng, chất xơ cũng giúp kích thích tiết nước bọt hỗ trợ cho việc tiêu hóa thức ăn và bảo vệ bề mặt răng. Bên cạnh việc chăm sóc răng miệng tốt tại nhà, đây là cách bảo vệ tự nhiên tốt nhất chống lại sâu răng và bệnh nướu răng. Khoảng 20 phút sau khi ăn, nước bọt sẽ bắt đầu giảm tác động của axit và enzym do vi khuẩn sinh ra trên răng. Ngoài ra, nước bọt có chứa canxi và phốt phát giúp phục hồi các tồn thương do axit gây ra trên men răng.

· Các thực phẩm giàu Omega 3 và khoáng chất như như cá hồi, cá thu giúp cho mô nướu chắc khỏe và tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.

· Phô mai, sữa, sữa chua nguyên chất và các sản phẩm từ sữa khác. Phô mai là một chất kích thích tiết nước bọt khác. Canxi trong pho mát, canxi và phốt phát trong sữa và các sản phẩm từ sữa khác cũng giúp khôi phục lại men răng.

· Trà xanh và trà đen chứa các polyphenol có tác dụng tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển vi khuẩn. Điều này ngăn vi khuẩn phát triển hoặc tạo ra axit tấn công răng.

· Kẹo cao su không đường giúp kích thích tiết nước bọt làm sạch và hồi phục bề mặt răng.

Thực phẩm có florua, nước uống có chất fluoride, hoặc bất kỳ sản phẩm dạng nước có chất fluoride, sẽ giúp ích cho răng của bạn (bao gồm nước trái cây dạng bột miễn là chúng không chứa nhiều đường). Thực phẩm chế biến sẵn trên thị trường, chẳng hạn như các sản phẩm gia cầm, hải sản và ngũ cốc dạng bột, cũng có thể cung cấp florua.

Những thực phẩm có hại cho răng

· Kẹo dẻo và đồ ngọt. Nếu ăn đồ ngọt, hãy ăn những thứ có thể loại bỏ nhanh chóng khỏi miệng như Sô cô la. Vì vậy, không thích kẹo mút, caramel và thuốc ho có đường tinh luyện.

· Thực phẩm giàu tinh bột có thể mắc kẹt và khó làm sạch khỏi bề mặt răng như bánh mì…

· Nước ngọt có ga chứa nhiều đường cũng như axit photphoric và xitric làm mòn men răng.

· Các chất làm khô miệng gồm rượu và nhiều loại thuốc. Nếu nguyên nhân là do thuốc, có thể sử dụng nước súc miệng bổ sung flour hay kem đánh răng có flour để đánh răng.

Một số mẹo giúp bảo vệ răng:

· Ăn đủ các nhóm chất để giúp mô nha chu, niêm mạc khỏe mạnh.

· Ăn thức ăn có gluxit trong bữa ăn giúp tiết ra nhiều nước bọt hơn trong bữa ăn. Điều này giúp giảm tác động của việc sản xuất axit và làm sạch các mẩu thức ăn khỏi miệng.

· Hạn chế ăn vặt giữa các bữa ăn chính. Nếu muốn thèm ăn vặt, hãy chọn thứ gì đó bổ dưỡng. Sau đó nhai kẹo cao su không đường để tăng lưu lượng nước bọt và rửa sạch thức ăn và axit.

· Uống nhiều nước hơn giúp ngăn ngừa sâu răng. Nếu có thể hãy dùng nước đóng chai có florua.

· Vệ sinh răng miệng tốt. Đánh răng kỹ hai lần một ngày (sau khi ăn tối thiểu 20-30 phút).

· Dùng chỉ nha khoa mỗi ngày một lần. Ngoài ra, không sử dụng tăm xỉa răng hoặc các vật dụng khác có thể làm tổn thương nướu răng và tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.

PGS.TS Nguyễn Phú Thắng

Trưởng Bộ môn Phẫu thuật trong miệng, Viện đào tạo Răng Hàm Mặt, Đại học Y Hà Nội