Hỏi: Tôi nghiện thuốc lá trên 10 năm. Cách đây hơn sáu tháng, tôi bắt đầu cai thuốc lá nhưng gặp phải vấn đề là tăng cân rất nhiều. Tại sao ngưng hút thuốc thì tăng cân, tôi có phải ăn kiêng để giảm cân không vì quá mập cũng sẽ bị vấn đề sức khỏe khác?
(Trần Thanh Tân - Cần Thơ)
Trả lời: Theo các chuyên gia y tế cộng đồng thì sau một năm chỉ có 10% số người hút thuốc lá giữ được lời cam kết bỏ thuốc của mình. Không có gì ngạc nhiên khi ta cho rằng sự độc lập mạnh hơn ý chí. Bạn nên tận dụng những gì đã trải qua trong một cuộc cai thuốc không thành để phân tích nguyên nhân dẫn đến thất bại. Bằng cách này bạn có thể tránh rơi vào tình trạng tương tự để cai thuốc lá một cách hiệu quả.
Trong vòng 6 tháng cai thuốc lá, trọng lượng cơ thể có thể tăng lên đến 6 kg. Thay vì ăn uống theo chế độ để giảm cân, có những người chọn giải pháp tái hút thuốc. Có đến 80% số người cai thuốc lá tăng trọng lượng. Việc này liên quan đến nhiều yếu tố: do phản xạ “ăn để bù lại sự thiếu hụt, hiệu quả cắt cơn đói do chất nicotin tạo ra biến mất, sự giảm tiêu hao năng lượng (hút thuốc làm cho cơ thể đốt nhiều calori). Trừ phi là người nghiện thuốc nặng, sự tăng trọng không vượt quá 5 - 6kg và thông thường thì tình trạng lên cân mất đi dễ dàng trong 1 - 2 năm.
Đáng chú ý là một loại dược phẩm mới sắp bán ra thị trường có tác dụng làm giảm cân cho người cai thuốc lá. Thuốc có tác dụng giảm cân dùng cho những người đang trong giai đoạn cai thuốc. Không nên ăn kiêng khi bắt đầu cai thuốc lá, làm như vậy bạn chỉ tăng thêm stress và có nguy cơ cao thấy bại nếu bạn cần ăn vặt, bạn hãy ăn táo thay vì ăn chocolate.
Bạn hãy tự đặt câu hỏi rồi cân nhắc 2 việc nào quyết định hơn: giữ lại trọng lượng cơ thể không cho lên cân trong vòng 6 tháng hoặc ngừng hút vĩnh viễn. Nếu bạn chọn giải pháp thứ 2 thì tạm thời bạn chấp nhận cho cơ thể mình tăng cân trong thời giạn ngắn, sau khi đã cai được thuốc thì bạn từ từ lấy lại cân bằng trọng lượng.
Bs.CkII. Đặng Minh Trí
