Cải thiện tình trạng thiếu vitamin A ở trẻ bằng cách nào?

Những tác hại khi trẻ bị thiếu vitamin A

SKĐS - Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng có đặc tính không tan trong nước mà tan trong dầu. Vitamin A rất cần thiết cho sự phát triển thể chất và góp phần tăng cường hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng.

Hậu quả của việc thiếu vitamin A ở trẻ nhỏ

Thiếu vitamin A là một tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng thường gặp ở trẻ em dưới 3 tuổi và là nguyên nhân chính gây ra một số bệnh nghiêm trọng. Hậu quả của việc thiếu vitamin A ở trẻ bao gồm:

• Chậm phát triển, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
• Giảm sức đề kháng, khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn nặng, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, tiêu hóa và sởi.
• Vòng luẩn quẩn bệnh lý giữa nhiễm trùng và thiếu vitamin A dẫn tới nguy cơ tử vong cao.
• Nếu thiếu vitamin A nặng, có thể gây tổn thương ở mắt, gọi là bệnh "khô mắt". Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ dẫn đến mù lòa vĩnh viễn.

Nguyên nhân gây thiếu vitamin A ở trẻ

Chế độ ăn bị thiếu hụt vitamin A: Trẻ trong giai đoạn ăn dặm nhưng chế độ ăn nghèo các thực phẩm giàu vitamin A như từ thức ăn động vật, rau xanh, quả chín (giàu tiền vitamin A - caroten). Thiếu dầu mỡ trong khẩu phần cũng làm giảm khả năng hấp thu vitamin A. Việc cho trẻ ăn đơn điệu (chỉ ăn bột gạo, đường hoặc muối) dễ dẫn đến thiếu vitamin A và các vi chất khác.

Không được bú mẹ: Nhiều trẻ bị thiếu dinh dưỡng vì không được bú mẹ - trong khi sữa mẹ chứa nhiều vitamin A, đặc biệt là sữa non - rất phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của trẻ nhỏ.

Tình trạng nhiễm trùng: Đặc biệt là các bệnh như sởi, viêm đường hô hấp, tiêu chảy, nhiễm giun (đặc biệt là giun đũa) - đều là những nguyên nhân quan trọng dẫn đến thiếu hụt vitamin A.

Suy dinh dưỡng năng lượng - protein nặng: Tình trạng này thường đi kèm thiếu vitamin A, vì thiếu protein ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và vận chuyển vitamin A trong cơ thể. Ngoài ra, thiếu các vi chất khác như kẽm cũng ảnh hưởng đến việc chuyển hóa vitamin A.

Giải pháp cải thiện tình trạng thiếu vitamin A ở trẻ

• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời.

Sữa mẹ - đặc biệt sữa non - rất giàu vitamin A. Đối với những trẻ không bú mẹ, cha mẹ nên chọn sữa công thức có bổ sung đầy đủ vi chất thiết yếu, bao gồm cả vitamin A.

• Tăng cường thực phẩm giàu vitamin A trong khẩu phần ăn.

Thực phẩm giàu vitamin A từ động vật: Nên tăng cường bổ sung thịt gà, cá hồi, cá ngừ, gan bò, trứng, sữa, phô mai… vào thực đơn của trẻ. Đây là các thực phẩm có chứa vitamin A sẵn có, giúp cơ thể hấp thu dễ dàng hơn so với dạng từ thực vật.

Thực phẩm giàu tiền vitamin A từ thực vật: Cho trẻ ăn nhiều rau xanh và các loại củ quả có màu sắc sặc sỡ. Những thực phẩm này giàu carotenoid - khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành vitamin A. Một số thực phẩm tiêu biểu gồm: rau bina, cà rốt, dưa lưới, xoài, cam, đu đủ, bông cải xanh, bí đao, bí ngô…

• Bổ sung vitamin A qua đường uống theo khuyến cáo.

Tất cả trẻ em dưới 3 tuổi đều cần được uống bổ sung vitamin A liều cao theo khuyến cáo của ngành y tế tại các điểm uống vitamin A ở địa phương.

Với trẻ trên 3 tuổi, nếu chế độ ăn không cung cấp đủ vitamin A, cũng cần được bổ sung. Tuy nhiên, việc bổ sung vitamin A (loại, liều lượng) cần có chỉ định từ bác sĩ. Cha mẹ không nên tự ý cho trẻ uống vì có thể gây dư thừa, dẫn đến ngộ độc.

Vitamin A có nhiều ở thực phẩm nào?

SKĐS - Tuy cơ thể chỉ cần vitamin A với liều lượng rất nhỏ, nhưng nếu thiếu sẽ gây ra rất nhiều tác hại. Vitamin A có thể bổ sung qua chế độ dinh dưỡng. Vậy những thực phẩm nào chứa nhiều vitamin A?