Vì sao sốt cao co giật thường xảy ra ở trẻ nhỏ?
Sốt không phải là một bệnh lý, mà là phản ứng rất bình thường ở trẻ nhỏ nhằm chống lại các tác nhân gây hại xâm nhập từ bên ngoài như vi khuẩn, vi rut,… hoặc có thể do dị ứng thuốc, mọc răng, hay sau chích ngừa, tiêm vắc – xin,…
Não bộ của trẻ trong giai đoạn sơ sinh cho đến 6 tuổi chưa thực sự phát triển hoàn chỉnh, nên khá nhạy cảm với sự thay đổi thân nhiệt. Nhiệt độ cao hoặc tốc độ thay đổi nhiệt quá nhanh đều có thể kích thích não bộ gây co giật. Các cơn co giật này thường là co giật toàn thể, kéo dài không quá 5 phút. Sau cơn, trẻ thường lờ đờ, chậm chạp, mệt mỏi hoặc buồn ngủ.
Sốt cao co giật thường gặp ở trẻ từ 2 tháng – 6 tuổi (ảnh minh hoạ)
Sốt cao co giật có nguy hiểm không?
Theo các chuyên gia đánh giá, sốt cao co giật nếu chỉ xảy ra một vài lần thì có thể đánh giá là lành tính, không gây bất cứ thiệt hại lâu dài nào cho trẻ. Tuy nhiên, một số ít trẻ nhỏ sốt cao co giật dù chỉ một lần cũng có thể tiến triển thành động kinh, tỉ lệ này chiếm khoảng 1.5%. Và nguy cơ có thể tăng lên 2.5 % nếu trẻ có những yếu tố sau:
- Cơn sốt cao co giật xuất hiện lần đầu khi trẻ dưới 12 tháng tuổi.
- Trẻ có những bất thường trong hệ thần kinh hoặc chậm phát triển.
- Tiền sử gia đình có người bị động kinh.
- Sốt nhẹ trước khi lên cơn co giật 1 tiếng.
- Cơn co kéo dài trên 15 phút hoặc có nhiều cơn co giật trong 24 giờ.
Mặc dù tỉ lệ trẻ mắc di chứng động kinh sau sốt cao co giật là thấp, nhưng nguy cơ tái phát cơn co giật ở những trẻ này trong hai năm kế tiếp có thể từ 15 – 70% từ khi cơn co giật đầu tiên xuất hiện. Thực tế cho thấy, co giật tái diễn nhiều lần sẽ không tốt cho não bộ não của trẻ. Bởi sự phóng điện đột ngột, quá mức của các nơron thần kinh có thể “giết chết” các tế bào não, ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát suy nghĩ, cảm xúc, giác quan, ngôn ngữ và làm giảm trí nhớ của trẻ.
Cách xử lý khi trẻ bị co giật
Khi trẻ bị co giật, cha mẹ chớ nên hoảng hốt mà phải thực sự bình tĩnh và nhanh chóng thực hiện các bước sơ cứu sau:
- Nếu cơn co giật xảy ra khi đang bế trẻ trên tay, thay vì ẵm ngửa và ghì chặt tay chân thì bạn nên bế xoay trẻ sang tư thế nghiêng một bên để trẻ dễ thở và tránh sặc đờm dãi hoặc chất nôn, cơn co giật thường sẽ tự hết sau vài phút.
- Trong trường hợp trẻ đang chơi và ngã co giật bất ngờ, hãy loại bỏ mọi vật sắc nhọn xung quanh khu vực trẻ đang nằm để tránh gây tổn thương cho trẻ. Nới lỏng quần áo, đặc biệt là vùng cổ để đường thở thông thoáng. Khi kết thúc cơn co giật, nên đặt trẻ nằm nghiêng sang một bên để nhanh hồi phục.
Lưu ý là không nên cho ngón tay hoặc các vật cứng vào miệng trẻ. Điều này có thể gây tổn thương răng, cơ hàm, nướu, lợi, thậm chí gây tắc nghẽn đường thở, tử vong nếu trẻ cắn vỡ vật và nuốt mảnh vụn.
Nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám, xác định rõ căn nguyên và có hướng điều trị kịp thời. Trong việc chăm sóc trẻ, cha mẹ lưu ý để trẻ được ngủ đủ giấc và bổ sung dinh dưỡng bằng những thực phẩm dạng lỏng, dễ tiêu nhằm giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục.
Cần xử lý đúng cách khi trẻ bị sốt cao co giật để tránh làm tổn thương đến trẻ (ảnh minh hoạ)
Biện pháp phòng ngừa di chứng động kinh cho trẻ sốt cao co giật
Cách chăm sóc giúp phòng cơn sốt cao co giật tái phát
Trẻ đã có tiền sử sốt cao co giật rất dễ xuất hiện cơn co giật ở những lần sốt tiếp theo, thậm chí không sốt cũng có thể bị co giật, lâu dần tiến triển thành động kinh. Do vậy, ngay khi mới chớm sốt, bạn nên:
- Sử dụng thuốc hạ sốt đúng, đủ liều và kịp thời. Nếu trẻ không uống được thì có thể dùng dạng viên đút hậu môn để nhanh hạ sốt, đồng thời dùng khăn ấm chườm khắp vùng trán, lưng, nách, bẹn,…
- Cho trẻ uống oresol, nước ép, sinh tố trái cây để cân bằng điện giải, bổ sung vitamin tăng sức đề kháng cho trẻ.
Trườm khăm ấm lên trán, lưng,…khi trẻ bị sốt để giúp cơ thể nhanh thoát nhiệt (ảnh minh hoạ)
Thảo dược truyền thống giúp hạn chế di chứng động kinh cho trẻ
Một số loại thuốc có thể được chỉ định để chống co giật cho trẻ, tuy nhiên nguy cơ tác dụng phụ có thể tiềm ẩn và gây hại khi sử dụng dài ngày. Bởi vậy, việc sử dụng sớm những thảo dược có tác dụng chống co giật tự nhiên, chẳng hạn như Câu đằng, An tức hương sẽ mang lại nhiều hiệu quả tích cực dành cho trẻ khi bị sốt cao co giật.
Nhiều bằng chứng nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, hoạt chất chiết xuất từ Câu đằng có thể hỗ trợ cân bằng hoạt động của hệ thần kinh, thông qua việc tăng cường GABA nội sinh – một chất dẫn truyền ức chế quan trọng nhằm ngăn ngừa sự phóng điện và kích thích quá mức của não bộ. Ngoài ra, thảo dược còn có vai trò cung cấp dinh dưỡng tốt cho não, chống viêm, chống oxy hóa, hỗ trợ đẩy nhanh quá trình hồi phục vận động, giảm mệt mỏi, đau đầu, rối loạn giấc ngủ… sau cơn co giật.
Hiện nay, ở nước ta các nhà khoa học đã nghiên cứu kết hợp bộ đôi thảo dược Câu đằng, An tức hương cùng một số hoạt chất sinh học khác như Taurine, Magie và cho ra đời thực phẩm bảo vệ sức khỏe cốm Egaruta (*), mang lại sự thuận tiện trong sử dụng, hỗ trợ nâng cao hiệu quả điều trị, giúp trẻ kiểm soát cơn sốt cao co giật, hạn chế di chứng động kinh.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe cốm Egaruta dành cho trẻ sốt cao co giật Đây cũng là sản phẩm thảo dược đã được nghiên cứu lâm sàng tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội giúp hỗ trợ làm giảm co giật, động kinh. Kết quả của nghiên cứu về cốm Egaruta đã được đăng tải trên tạp chí Hội thần kinh học cho thấy một số tác dụng tích cực như: - Hỗ trợ làm giảm tần số cơn động kinh (hệ số thuyên giảm là 98,38%), người động kinh không rõ nguyên nhân (hệ số thuyên giảm 98,13%) và người động kinh có tiền sử sốt cao co giật. - Hỗ trợ làm giảm thời gian cơn động kinh ở người động kinh với thời gian giảm trung bình 1,91 ± 0,71 phút - Không gặp các tác dụng không mong muốn liên quan đến chế phẩm. Ngay từ khi có mặt trên thị trường, sản phẩm cũng đã được nhiều người đón nhận, tin tưởng, lựa chọn trở thành giải pháp phòng ngừa và hỗ trợ đẩy lùi sốt cao co giật. Câu chuyện của con trai anh Bảo G (Tp HCM) là minh chứng điển hình. Khi chỉ mới lên 3 tuổi, con anh đã phải đương đầu với những cơn sốt cao co giật, co cứng toàn thân đến tím tái mặt mày, trợn trắng mắt kéo dài 15 – 20 phút. Cơ duyên đã giúp anh biết đến cốm thảo dược và có hiệu quả tốt chỉ sau vài tháng sử dụng. Kể từ năm 2018 đến nay, con anh đã không còn xuất hiện cơn co giật nào nữa, ngay cả trong những đợt ốm sốt. Sốt cao co giật tuy lành tính nhưng nếu tái diễn nhiều lần có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ và để lại di chứng động kinh, do vậy hiểu rõ cách xử lý khi trẻ bị sốt cao co giật là cách tốt nhất để phòng tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra ngay từ những cơn co giật đầu tiên. (*) Sản phẩm này không phải là thuốc không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh |
Tác giả: Thu Thủy
