Cách xử lý dịch bệnh giúp "tâm chấn" COVID-19 Nam Mỹ nhanh chóng thành vùng an toàn

Thế nhưng, chỉ trong một thời gian ngắn, số ca nhiễm mới và tử vong tại khu vực này đã giảm xuống nhanh chóng, đến nỗi nhiều chuyên gia y tế thế giới phải bày tỏ sự kinh ngạc.

Con át chủ bài "vaccine"

Hiện các ca nhiễm mới đã giảm mạnh ở hầu hết các quốc gia ở Nam Mỹ. Quá trình truy xuất diễn ra rất sắc nét và nhanh chóng, ngay cả trong bối cảnh biến thể Delta đang tàn phá các nơi khác trên thế giới.

Các chuyên gia y tế thế giới đang cố gắng tìm ra lý do tại sao các ca nhiễm mới và tử vong tại Nam Mỹ lại giảm nhanh như vậy. Carla Domingues, một nhà dịch tễ học điều hành chương trình tiêm chủng của Brazil cho hay: "Đó là một hiện tượng mà chúng tôi không biết giải thích thế nào".

Theo các chuyên gia y tế, yếu tố quan trọng dẫn đến sự sụt giảm ca nhiễm mới tại Nam Mỹ chính là khu vực này đã mở rộng độ phủ của vaccine ngừa COVID-19.

Brazil, Argentina, Chile, Peru, Colombia, Uruguay và Paraguay đã trải qua sự gia tăng đáng kể của các ca mắc COVID-19 mới trong những tháng đầu năm. Các biện pháp kiểm soát không đồng đều và phần lớn là lỏng lẻo vì các chính phủ đang tuyệt vọng để khởi động lại nền kinh tế đang suy yếu. Không có biện pháp truy quét mới hoặc phong tỏa quy mô lớn nào trong khu vực này, mặc dù một số quốc gia cũng áp đặt các biện pháp kiểm soát biên giới nghiêm ngặt.

Các chuyên gia y tế khẳng định rằng yếu tố chính dẫn đến sự sụt giảm các ca bệnh gần đây tại Nam Mỹ chính là tốc độ tiêm chủng cho người dân tại đây. Các chính phủ ở Nam Mỹ có thể đẩy nhanh tốc độ và phủ rộng tiêm chủng  vaccine.

Tại Brazil - quốc gia bị đánh giá rằng có quá trình triển khai vaccine chậm chạp - gần 64% dân số được tiêm ít nhất 1 mũi vaccine - một tỷ lệ vượt quá cả tỷ lệ tiêm chủng hiện nay của Mỹ. Thành tựu này khiến Tổng thống Jair Bolsonaro không ngại khoe một cách tự hào: "Brazil là một trong những quốc gia có những thành tích tốt nhất về tiêm chủng trên toàn cầu".

Ở Chile và Uruguay, hơn 70% dân số đã được tiêm chủng đầy đủ. Ở Argentina, hơn 61% dân số đã được tiêm ít nhất một liều vaccine. "Chúng tôi đã cố gắng kiềm chế sự lây lan của biến chủng Delta và đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng lớn nhất trong lịch sử" - ông Carla Vizzotti, Bộ trưởng Y tế Argentina, cho biết vào tuần trước.

Tuần qua, Liên Hợp Quốc đưa ra dự báo kinh tế khu vực Mỹ Latin và Caribbean sẽ tăng trưởng khoảng 5,9%, tăng nhẹ so với ước tính 5,2% trong tháng 7.

Không chủ quan

Hiện nay, khi số ca nhiễm đã giảm sâu, các trường học ở hầu hết khu vực Nam Mỹ đã quay trở lại trạng thái học tập trực tiếp. Các sân bay đang trở nên đông đúc hơn khi có nhiều người bắt đầu di chuyển để làm việc và du lịch.

Bất chấp sự không chắc chắn, các chính phủ ở Nam Mỹ đang tiến hành mở lại biên giới trong những tháng tới. Tổng thống Argentina Alberto Fernández, vào cuối tháng 7, tuyên bố rằng "con đường dẫn đến bình thường đã ở trong tầm mắt". 

"Chúng ta xứng đáng có một cuộc sống khác, một cuộc sống mà chúng ta thưởng thức âm nhạc, hội họa, tác phẩm điêu khắc, phim ảnh, sân khấu. Một cuộc sống mà chúng ta có thể cười mà không cần đeo khẩu trang, nơi chúng ta có thể ôm những người mình yêu thương" – ông Fernández phát biểu.

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo rằng những kết quả khả quan ở Nam Mỹ có thể làm nảy sinh sự chủ quan tại khu vực này, tạo điều kiện cho đợt bùng phát mới. Chrystina Barros, chuyên gia chăm sóc sức khỏe tại Đại học Liên bang Rio de Janeiro, Brazil bày tỏ lo ngại  mọi người lơ là việc đeo khẩu trang, tụ tập đông người trong khi dịch bệnh vẫn là mối đe dọa lớn.

Jairo Méndez Rico, một chuyên gia về các bệnh do virus, cố vấn cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho biết biến thể Delta có thể không phát triển mạnh ở Nam Mỹ vì có thể nhiều người trong khu vực có khả năng miễn dịch tự nhiên từ việc đã bị nhiễm virus. Nhưng ông cho biết biến thể Delta vẫn có thể dẫn đến những đợt bùng phát mới. "Còn quá sớm để nói điều gì đang xảy ra" – ông Rico khẳng định.