1. Vì sao nên tập thể dục cho mắt?
Bệnh thiên đầu thống còn gọi là tăng nhãn áp hay glaucoma. Thiên đầu thống có thể ‘cướp’ đi thị lực khi không được điều trị kịp thời. Bên cạnh việc tuân thủ điều trị y tế của bác sĩ, việc tập thể dục cho mắt cũng có thể giúp quản lý bệnh tốt hơn.
Tuy không có bài tập cụ thể nào để ‘chữa’ được bệnh thiên đầu thống hay thay thế việc điều trị nhưng mọi người nên thực hiện thường xuyên. Sau khi mắt được tập thể dục, sức khỏe của mắt được tăng cường cơ mắt và giảm mệt mỏi.
2. Một số bài tập giảm mệt mỏi cho mắt, tốt cho người bệnh thiên đầu thống
Một số bài tập giúp tăng cường cơ mắt và giảm mệt mỏi cho mắt, tốt với bệnh thiên đầu thống:
2.1. Thư giãn mắt
Nhắm mắt và thư giãn trong vài phút và tưởng tượng một khung cảnh yên bình, giúp giảm căng thẳng cho mắt. Chớp mắt thường xuyên để giữ cho mắt ẩm và giảm căng thẳng.
2.2. Thở sâu và thư giãn
Bài tập thở sâu: Hít vào sâu bằng mũi, giữ hơi thở vài giây, sau đó thở ra chậm rãi qua miệng. Thực hiện 5-10 lần để giúp giảm căng thẳng.
Thở bằng bụng: Điều chỉnh hơi thở đi xuống bụng thay vì thở ngắn qua ngực, giúp cơ thể thư giãn và giảm áp lực.
2.3. Tập thể dục nhẹ nhàng
Đi bộ nhanh trong 20-30 phút mỗi ngày giúp cải thiện tuần hoàn và hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Hoặc đạp xe nhẹ giúp tăng cường lưu thông máu mà không gây áp lực cho mắt.
2.4. Massage nhẹ cho vùng mắt
Massage quanh mắt có nhiều cách, bạn có thể dùng ngón tay nhẹ nhàng xoa bóp xung quanh mắt để giúp tăng tuần hoàn máu, tránh áp lực trực tiếp lên mắt.
Dùng ngón tay trỏ hoặc ngón tay giữa ấn nhẹ lên vùng thái dương 4 - 5 giây cũng giúp dịch trong mắt lưu thông tốt hơn. Lặp lại động tác này 5 lần và khi thực hiện nên nhắm mắt lại, hít thở đều để cho mắt được thư giãn tốt nhất.
Hoặc thực hiện bài tập giúp mắt thư giãn trong bóng tối bằng cách xoa hai bàn tay vào nhau khoảng 10-15 giây. Sau đó, bạn nhắm mắt và nhẹ nhàng áp 2 bàn tay lên vùng mắt đang mỏi tầm 30 giây, hít thở sâu, nhẹ nhàng đưa bàn tay xuống và từ từ mở mắt ra.
3. Một số hoạt động nên tránh vì gây tăng nặng bệnh thiên đầu thống
Việc duy trì một chế độ tập luyện phù hợp không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ kiểm soát bệnh thiên đầu thống. Các bệnh nhân thiên đầu thống hầu hết có thể tiếp tục tham gia vào các hoạt động thể thao mà họ yêu thích. Tuy nhiên, những người mắc bệnh ở giai đoạn nặng cần chú ý một số hoạt động có thể tăng nặng bệnh hơn như:
+ Tập yoga: Có một số tư thế yoga cần tránh với người mắc bệnh thiên đầu thống, nhất là các tư thế cúi đầu thấp, như ‘trồng cây chuối’ vì có thể làm tăng áp lực nội nhãn.
Để khắc phục tình trạng này, hãy lựa chọn những tư thế yoga như nằm xuống, thả lỏng toàn bộ cơ thể, tập trung vào hơi thở và cảm giác cơ thể để giúp giảm căng thẳng.
+ Hoạt động gây căng thẳng mắt: Nhìn màn hình máy tính, điện thoại hay đọc sách quá lâu. Cần cho mắt nghỉ ngơi với quy tắc thực hiện 20-20-20 (cứ 20 phút làm việc, nghỉ 20 giây và nhìn xa 20 feet) để giảm căng thẳng cho mắt.
+ Bơi lội: Kính bơi thường làm tăng áp lực nội nhãn khi sử dụng, đặc biệt là những loại kính bơi nhỏ, ôm sát vào hốc mắt. Người bệnh thiên đầu thống nên tránh dùng loại kính này, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn kính bơi phù hợp.
+ Đeo cà vạt quá chặt nên hạn chế ở người bị thiên đầu thống. Theo nghiên cứu, việc đeo cà vạt quá chặt và lâu có thể gây tổn thương cho dây thần kinh thị giác, làm áp lực nội nhãn tăng, gây bệnh tăng nhãn áp. Nếu có thói quen đeo cà vạt thì hãy cố gắng nới lỏng cà vạt khi cần thiết và đừng cố buộc cổ áo quá chặt.
+ Với một số bệnh nhân thiên đầu thống sắc tố có thể có nguy cơ tăng nhãn áp và tăng nặng bệnh hơn khi tham gia hoạt động như chạy bộ, các bài tập cardio khác. Bởi vậy, trước khi bắt đầu một bộ môn thể dục nào nên có tư vấn từ bác sĩ nhãn khoa để có tần suất tập phù hợp.
4. Tần suất, thời gian tập luyện thể dục cho mắt
Để đạt hiệu quả tốt nhất từ các bài tập mắt rất cần tập luyện thời gian hợp lý và có sự kiên trì. Bạn nên tập với tuần suất sau:
+ Mỗi ngày ít nhất 3-4 lần thực hiện các bài tập mắt để mắt được thư giãn thường xuyên.
+ Thời gian các buổi tập ngắn nhưng nên đều đặn. Điều này giúp duy trì sức khỏe mắt tốt hơn so với việc tập luyện dài nhưng không thường xuyên.
+ Chia thành nhiều lần tập trong ngày thay vì tập một lần thời gian dài sẽ hiệu quả hơn. Ví dụ, bạn có thể dành 5 phút vào buổi sáng, 5 phút vào giữa ngày và 5 phút vào buổi tối.
+ Thực hiện các bài tập mắt sau mỗi giờ làm việc hoặc học tập kéo dài để giúp mắt không bị mỏi và giảm căng thẳng.
Bên cạnh việc thực hiện các bài tập mắt cần phối kết hợp chế độ dinh dưỡng và thời gian nghỉ ngơi hợp lý. Một điều quan trọng nữa là mọi người cần chú ý đến việc kiểm tra mắt định kỳ để đảm bảo sức khỏe mắt ở mức tốt nhất.