Bộ phận nào của cây xáo tam phân được dùng làm thuốc?
Xáo tam phân còn có tên là cây thuốc mọi, cây thần xạ, có tên khoa học là Paramignya trimera, cây thuộc họ Cam.
Cây xáo tam phân là một loài thân bụi cây gỗ, dạng dây leo. Vỏ thân màu nâu vàng, dài trên 5m, đường kính khoảng từ 8-12cm. Thân và cành có nhiều gai nhọn, lá đơn, mép cong xuống dưới, có hình thuôn hẹp, phiến lá dày có mặt trên xanh đậm, mặt dưới nhạt, phần gỗ của thân hơi cứng, màu vàng. Rễ xáo tam phân có màu nâu đậm hơn phần thân; được bao phủ bởi một lớp vỏ nhung.
Bộ phận dùng làm thuốc: Rễ xáo tam phân.
Theo Y học cổ truyền, xáo tam phân có vị hơi đắng, hậu vị ngọt; tính bình, mùi thơm dễ chịu, không độc; quy vào tâm, can, tỳ, phế, thận, tâm bào.

Vị thuốc xáo tam phân.
Cách dùng xáo tam phân làm thuốc hỗ trợ điều trị ung thư
Theo kết quả nghiên cứu của Viện Dược liệu, xáo tam phân có các thành phần flavonoid, saponin, alcaoid và chủ yếu là courmarin và triterpenoid có tác dụng gây ức chế và tiêu diệt một số tế bào ung thư ác tính như ung thư gan, ung thư đại tràng, ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư cổ tử cung.
Bên cạnh đó, một số nghiên cứu được công bố gần đây cũng cho thấy xáo tam phân có tính chống oxy hoá. Các gốc tự do (gốc oxy hoá) là một trong những nguyên nhân gây ra các tế bào đột biến, thay đổi cấu trúc, chức năng tế bào, từ đó, tạo tiền đề cho các tế bào ung thư phát triển. Chiết xuất methanol thô và phân đoạn hexan của xáo tam phân có tác dụng gây độc tế bào đối với một số dòng tế bào ung thư.

Xáo tam phân có thể dùng dưới dạng thuốc sắc hỗ trợ trị một số loại ung thư.
Bài thuốc sắc từ xáo tam phân
Nguyên liệu: 1kg rễ xáo tam phân tươi.
Cách thực hiện: Rễ xáo tam phân rửa sạch và phơi khô, thái thành miếng mỏng. Mang dược liệu này cho vào chảo sao vàng, để nguội rồi bảo quản trong bao bì kín hoặc bình thủy tinh có nắp đậy, tại nơi khô ráo, thoáng mát để dùng dần.
Khi dùng, lấy 80 gram dược liệu cho vào nồi cùng với 1,5 lít nước lọc. Thực hiện sắc thuốc cho đến khi lượng nước trong nồi còn lại 1 lít, chia đều lượng thuốc, uống 02 lần trong ngày, uống ngay khi còn ấm.
Lưu ý:
- Khi dùng hết nước thuốc thứ nhất, có thể sắc nước thuốc thứ 2 với 700ml để dùng cho đỡ lãng phí.
- Khi để thuốc qua đêm, người bệnh cần mở vung hoặc ủ trong bình giữ nhiệt để tránh thuốc bị ôi thiu.
Bài thuốc ngâm rượu từ xáo tam phân
Nguyên liệu: 1kg rễ xáo tam phân, 3 lít rượu trắng 40 độ.
Cách thực hiện: Rễ xáo tam phân thái mỏng, rửa sạch và phơi khô. Mang lượng dược liệu đã khô cho vào chảo sao vàng, sau đó cho lượng dược liệu này vào một bình thủy tinh có nắp đậy cùng với 3 lít rượu, đậy kín nắp và bảo quản tại nơi khô ráo, ngâm trong 1 tháng.
Cách dùng: Uống 2 lần/ngày, mỗi lần dùng 20ml.
Sử dụng xáo tam phân cần lưu ý gì?
- Đối với các trường hợp người bệnh có thể trạng yếu khi dùng xáo tam phân nếu gặp tác dụng phụ như đau bụng, đi ngoài phân lỏng, đau đầu thì dừng thuốc.
- Bệnh nhân nên sử dụng với lượng thấp sau đó nâng dần lên để cơ thể thích ứng với thảo dược.
- Tuyệt đối không dùng thảo dược này với phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú bởi hoạt chất trong thuốc có tác dụng không tốt đến thai nhi cũng như sức khỏe bé.
- Trẻ dưới 10 tuổi cũng không nên sử dụng dược liệu vì hệ tiêu hóa còn non yếu, chưa ổn định, dễ xảy ra tác dụng không mong muốn.
Mời bạn xem tiếp video:
Phải làm gì để dự phòng ung thư cổ tử cung? | SKĐS