Tôi bị hen suyễn và phải dùng thuốc dạng xịt. Xin quý báo giúp tôi hiểu rõ hơn về thuốc dạng này và làm thế nào để dùng thuốc cho đúng? Tôi xin cảm ơn!
Trần Ngọc Hà (Hải Phòng)
Thuốc dạng xịt là thuốc được đưa đến trực tiếp tại niêm mạc (đường hô hấp), do vậy thuốc có tác dụng tại chỗ, nhanh và mạnh, đồng thời hạn chế được nồng độ thuốc ngấm vào máu nên hạn chế được tác dụng phụ có hại toàn thân. Tuy nhiên, đây là thuốc được bào chế ở dạng đặc biệt, nếu dùng không đúng cách, thuốc sẽ bị phóng thích ra ngoài, gây lãng phí lại không đủ liều lượng sử dụng nên không mang lại hiệu quả như mong muốn...
Thuốc dạng xịt hiện nay phổ biến trong điều trị các bệnh ở đường hô hấp như: hen suyễn, các bệnh đặc biệt ở phổi gây khó thở như tràn khí màng phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Các thuốc được sử dụng nhằm giãn phế quản, cắt cơn hen (salbutamol, terbutalin) hay các corticoid chống viêm dùng để điều trị dự phòng hen (beclomethason, budesonid, fluticason)...
Dạng thuốc này được bào chế và chứa trong bình xịt định liều với thiết bị cầm tay, dùng lực đẩy để phân bố thuốc. Mỗi lần xịt thì một lượng thuốc nhất định được phóng thích. Thuốc được chế tạo để mỗi lần xịt có một lượng thuốc nhất định phóng thích ra. Dạng định lượng này có khả năng phân phối liều khá chính xác.
Tuy nhiên, dùng bình xịt định liều không dễ. Để dùng đúng liều, phát huy được tác dụng của thuốc thì bệnh nhân cần hít thuốc với liều tối đa vào hệ hô hấp. Cần có sự phối hợp rất chính xác giữa động tác xịt của tay và động tác hít của miệng.
Dưới đây là cách sử dụng thuốc dạng xịt, bệnh nhân cần tuân thủ:
Bước 1: Mở nắp bình thuốc.
Bước 2: Cầm bình thuốc thẳng đứng bằng 2 ngón tay, lắc đều bình thuốc 4-5 lần.
Bước 3: Thở ra cho đến khi không thể thở ra được nữa.
Bước 4: Ngậm kín môi vào phần miệng ống của bình xịt. Bắt đầu xịt thuốc và cùng lúc hít vào thật sâu, thật dài.
Bước 5: Nín thở càng lâu càng tốt (khoảng 10 giây) để giúp thuốc có thời gian lắng đọng lại ở bề mặt niêm mạc đường thở.
Bước 6: Thở ra chậm và nhẹ nhàng.
Nếu cần xịt thêm thuốc thì làm lại các bước 2-6.
Việc sử dụng thuốc đúng cách có vai trò đặc biệt quan trọng, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn đầy đủ và đúng cách. Nên dùng thử ngay trước mặt nhân viên y tế để được khẳng định rằng đã biết cách sử dụng bình xịt.
Nếu bệnh nhân phải dùng thuốc dạng xịt có chứa thành phần corticoid, sau mỗi lần xịt thuốc nhớ súc miệng thật kỹ, nếu không có thể bị bệnh nấm họng.
DS. Lan Hương