Nghiên cứu cho biết, hầu hết các trường hợp tử vong do nhồi máu cơ tim có xu hướng xảy ra trong thời gian nghỉ lễ. Nguyên nhân gây bệnh là gì, cách phòng tránh thế nào?
Các yếu tố dễ gây nhồi máu cơ tim trong ngày lễ
Nghiên cứu tại Đại học California và Đại học Y Tufts cho thấy, có hơn 5% trường hợp tử vong liên quan đến tim mạch xảy ra trong những ngày lễ, ngày Giáng sinh và ngày đón năm mới. Nguyên nhân có thể là: trong ngày nghỉ con người thường làm những việc ảnh hưởng xấu đến sức khỏe như uống rượu, bia nhiều; ăn nhiều muối; bỏ tập thể dục; nếu đi du lịch trong ngày lễ thì thường bỏ lỡ những liều thuốc và không được chăm sóc đầy đủ. Theo khảo sát của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ: có khoảng 40% phụ nữ và 31% nam giới cho biết họ cảm thấy căng thẳng hơn trong những ngày lễ Tết. Ở Việt nam tuy chưa có các công trình nghiên cứu về vấn đề này nhưng theo thống kê ở các bệnh viện thì tỷ lệ người vào cấp cứu vì bệnh tim mạch cũng gia tăng trong những ngày lễ.
 Một số tổn thương mạch máu tim. |
Các triệu chứng của nhồi máu cơ tim
Thường gặp các triệu chứng: áp lực, một cảm giác no hoặc đau ép ở giữa ngực kéo dài một vài phút. Đau ngực lan ra đến vai, cánh tay, lưng hoặc thậm chí đến răng và xương hàm, đau kéo dài ở vùng bụng trên. Khó thở. Vã mồ hôi. Bệnh nhân có cảm giác sắp chết. Bất tỉnh. Buồn nôn và nôn mửa. Ở phụ nữ có thể thấy đau bụng hoặc ợ nóng, khó tiêu; da dính; hoa mắt hoặc chóng mặt; mệt mỏi không rõ nguyên nhân; khó thở dù không phải gắng sức. Trong khi đó ở nam giới biểu hiện của nhồi máu cơ tim thường có triệu chứng đau ngực nhiều hơn phụ nữ. Khi thấy một hay nhiều triệu chứng nói trên, bệnh nhân hoặc người nhà phải khẩn trương đưa bệnh nhân đến bệnh viện để khám và điều trị.
Làm gì để phòng ngừa nhồi máu cơ tim?
Hạn chế uống rượu, bia: Trong những ngày nghỉ lễ, chúng ta hay tổ chức những bữa tiệc thân mật cùng gia đình, bạn bè, trong đó thường mời nhau uống rượu bia. Nhưng rượu bia lại là vấn đề nguy hiểm vì rất dễ gây nhồi máu cơ tim. Rượu, bia kích thích cơ tim, làm tăng huyết áp và nhịp tim. Nếu chỉ uống rượu vừa phải có thể tốt cho sức khỏe trong một số trường hợp, nên chúng ta cũng không cần phải kiêng cữ hoàn toàn. Chỉ có điều nên chú ý: không bao giờ uống các loại rượu pha 2 hay nhiều loại trở lên vì rất dễ say do gan không khử độc được nhiều hơn 2 loại rượu bia. Trái lại, nếu bạn uống quá nhiều quá say thì điều nguy hiểm rất dễ ập đến là tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim do tăng huyết áp đột ngột gây vỡ mạch máu não và tim đập quá nhanh thiếu máu cơ tim gây nhồi máu. Bạn cũng cần tránh hút thuốc và uống nước chè hay cà phê đặc vì sẽ gây kích thích căng thẳng thần kinh, mất ngủ rất dễ làm bạn mệt mỏi, suy nhược và ảnh hưởng lớn đến tim mạch.
Tránh các loại thức ăn có nhiều chất béo
Nhiều nghiên cứu cho thấy, khi ăn nhiều chất béo có thể dẫn đến rối loạn chức năng trong lòng động mạch từ 6-12 giờ sau khi ăn. Rối loạn dẫn đến co thắt tim. Nếu đã bị xơ vữa mạch máu thì có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim rất nguy hiểm. Vì vậy bạn không nên ăn các món chiên rán, các món nấu đông, da gà vịt, thịt mỡ lợn, trâu bò... Bên cạnh đó, bạn cũng không nên ăn mặn, ăn ít các loại thức ăn chứa nhiều muối như dưa, cà muối chua, mắm tôm, mắm tép...
Tránh cảm xúc mạnh gây hại cho tim
Ngày lễ, nhiều người có cảm giác căng thẳng do áp lực tài chính khi phải mua quà tặng cho “sếp” hoặc đối tác, phí tổn do một chuyến du lịch, giải trí... Vì những căng thẳng thần kinh này rất dễ gây stress nguy hại đến thần kinh tim. Trái lại, đối với một số người, ngày nghỉ là thời gian cô đơn và buồn bã cũng dễ gây ức chế dẫn đến nhồi máu cơ tim. Các nghiên cứu cho thấy: trầm cảm, cô đơn, đau buồn cũng có thể ảnh hưởng xấu đến trái tim làm thiếu máu cơ tim.
Ngày nghỉ lễ, bạn nên tổ chức sum họp gia đình cùng các bữa cơm thân mật, với thức ăn lành mạnh như cơm, canh rau thịt cá tươi, một số món ăn nhẹ như chè, các loại bánh tự nấu và trái cây chín... vẫn là nếp sống khoa học vừa khỏe về thể chất vừa vui vẻ về tinh thần cho người thân trong gia đình.
BS. Ninh Hồng
