Tim là bộ phận quan trọng trong cơ thể con người. Tim đập không ngừng nghỉ tạo thành vòng tuần hoàn mang máu và oxy đến khắp các bộ phận trọng cơ thể. Nhịp tim là số nhịp đập/ phút, được xem là một phương pháp hữu hiệu để dự đoán tình trạng sức khỏe của chúng ta. Ở cả nam và nữ nhịp tim cao càng có nguy cơ tử vong cao do nhồi máu cơ tim. Do vậy, biết được nhịp tim có khỏe mạnh hay không là cách bảo vệ cuộc sống.
Cách tính nhịp tim
Hãy ngồi xuống và giữ bình tĩnh trong một vài phút: Sự giao động của nhịp tim phụ thuộc vào hoạt động của chúng ta, ngay cả khi đứng cũng có thể khiến nhịp tim tăng lên. Vì vậy, trước khi đo nhịp tim, cơ thể cần được thả lỏng, và thư giãn.
Thời gian lý tưởng để đo nhịp tim lúc nghỉ ngơi là buổi sáng, ngay sau khi thức dậy.
Không nên đo nhịp tim ngay sau khi tập thể dục, căng thẳng, lo âu, buồn bã, bởi lúc này tim đập nhanh, bạn khó có thể đọc được con số chính xác.
Không nên đo nhịp tim khi vừa uống café, hoạt động trong môi trường nóng nực, môi trường ẩm ướt, bởi lúc này, nhịp tim có thể tăng đột ngột.
Sử dụng các ngón tay để bắt mạch: Mách nhỏ là dùng hai ngón giữa và ngón đeo nhẫn áp xuống cổ tay hoặc dưới hàm.
Dùng các ngón tay ấn mạnh lên các mạch đến khi nào thấy mạch đập mạnh: Phải dịch chuyển các ngón tay ra xung quanh để tìm mạch, phải mất chút thời gian, bạn mới cảm nhận được mạch đập.
Đếm từng nhịp trong một phút: Có thể đếm số nhịp trong 30 giây rồi nhân hai, hoặc đếm số nhịp trong 10 giây rồi nhân sáu.
Ví dụ: Bạn đếm được 32 nhịp trong 30 giây, lấy 32x2 =64, đây là nhịp tim lúc nghỉ ngơi. Hoặc, bạn đếm được 10 nhịp trong 10 giây,bạn ấy 10x6=60, lúc này, nhịp tim lúc nghỉ ngơi của bạn là 60 nhịp/phút.
Nếu nhịp tim không đều, chúng ta sẽ bỏ lỡ nhịp đầu tiên mà sẽ đếm từ nhịp thứ hai.
Nên đo vài lần để có con số chính xác.
Thế nào là trái tim khỏe mạnh
Nhịp tim bình thường lúc nghỉ ngơi:
Nhịp tim bình thường đối với người lớn khoảng từ 60 – 100 nhịp/phút, đối với trẻ nhỏ là 70 – 100 nhịp/phút. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng nhịp tim trên 80 là biểu hiện nguy hiểm của bệnh béo phì và tiểu đường.
Với những người có nhịp tim trong khoảng từ 60 – 80 nhịp/phút là những người có sức khỏe bình thường, và những người mạnh khỏe.
Nhịp tim trên 80:
Bạn có nguy cơ mắc bệnh tim, bạn cần tham khảo lời khuyên của bác sĩ ngay.
Nhịp tim cao nghĩa là tim bạn đập nhanh để duy trì mức độ đều đặn lúc nghỉ ngơi. Những người có nhịp tim cao có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, béo phì và tiểu đường.
Một nghiên cứu lâm sàng trong vòng 10 năm đã chỉ ra rằng người lớn mà có nhịp tim lúc nghỉ ngơi tăng từ 70 nhịp lên 85 nhịp/phút thì 90% trong số họ có khả năng tử vong cao hơn những người có nhịp tim dưới 70.
Một số loại thuốc làm cho tim đập nhanh hơn bình thường
Nếu một người có nhịp tim cao (trên 100 nhịp/phút) cũng sẽ có những biện pháp hạ thấp.
Một số loại thuốc như thuốc tuyến giáp, các chất kích thích như Adderall, Ritalin cũng làm cho tim đập nhanh hơn. Bạn nên đến gặp bá sĩ nếu thấy nghi ngờ về loại thuốc mà bạn đang dùng khiến tim đập nhanh hơn bình thường.
Nhiệt độ môi trường và độ ẩm cũng là những yếu tố làm nhịp tim tăng đột biến, vì trong những điều kiện này buộc tim phải hoạt động nhiều hơn bình thường. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là nhịp tim của chúng ta cao hơn điều kiện bình thường.
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác làm cho tim đập nhanh phải kể đến như hạ huyết áp, thiếu máu, hút thuốc, uống rượu, café…
Nhịp tim dưới 60:
Khi nhịp tim của bạn dưới 60 nhịp/phút, điều này không có nghĩa là bạn ốm yếu. Những vận động viên thể thao hay những người có thể lực tốt thì nhịp tim ở khoảng 40 nhịp/phút, lúc nghỉ ngơi.
Những người có nhịp tim thấp bẩm sinh , trong y khoa còn được gọi là nhịp tim chậm, điều này không có gì bất thường hay đáng lo ngại về sức khỏe.
Một số loại thuốc như thuốc beta, thuốc an thần, thuốc phiện…làm giảm nhịp tim. Cần theo chỉ định của bác sĩ nếu loại thuốc bạn dùng khiến cho nhịp tim chậm.
Luyện tập để có trái tim khỏe mạnh
Thường xuyên tập thể dục
Bạn tập thể dục đều đặn dần làm nhịp tim chậm hơn. Bởi khi hệ tim mạch được củng cố, tim đập chậm hơn.
Bạn nên thực hiện những hoạt động có mức độ vừa phải 150 phút/tuần và những hoạt động cường độ mạnh trong 75 phút/tuần.
Những bài tập thể lực theo tuần nhằm tăng hoạt động của các cơ
Nên tham khảo chỉ dẫn của bác sĩ trước khi áp dụng các bài tập mới
Giảm cân:
Béo phì là nguyên nhân của bệnh tim mạch. Cơ thể càng phì thì tim càng phải hoạt động nhiều hơn để vận chuyển máu và oxi đi nuôi cơ thể. Vì vậy, giảm cân là cách giúp cho nhịp tim chậm hơn.
Để giảm cân bạn nên ăn ít calo, đặc biệt lúc đói (mức calo phù hợp từ 1 050 – 1 200 đơn vị). Vì với mức calo dư thừa thì cơ thể buộc phải đốt cháy lượng mỡ tích tụ này.
Nếu phải đốt cháy 500 đơn vị calo/ngày có nghĩa là cơ thể chúng ta đã đốt cháy 3 500 đơn vị calo/tuần. Nên duy trì hoạt động này trong khoảng 10 tuần.
Các bài tập aerobic, bài tập thể dục hàng tuần có thể đốt cháy được một lượng calo, lượng calo được đốt cháy tùy thuộc vào tuổi tác, giới tính và cân nặng. Hãy dùng dụng cụ đo lượng calo để theo dõi xem mỗi bài tập đốt cháy được bao nhiêu đơn vị calo.
Thực đơn đối với chế độ ăn kiêng, ít chất béo và lành mạnh cần có các loại rau, trái cây, thịt nạc, hải sản, ngũ cốc và các sản phẩm sữa ít chất béo.
Cần tính xem lượng calo mỗi ngày bạn cần là bao nhiêu để từ đó tính lượng calo trong mỗi bữa ăn.
Giảm căng thẳng:
Những căng thẳng, mệt mỏi kích thích hệ thần kinh giao cảm và có thể làm tim đập nhanh hơn. Có những bài tập thả lỏng như thiền, yoga, thái cực quyền, các kỹ thuật giảm căng thẳng giúp nhịp tim chậm dần theo thời gian. Nếu thường xuyên luyện tập các bài tập này hàng tuần, bạn sẽ có một trái tim khỏe mạnh.
Hãy thử nhiều bài tập giảm căng thẳng, mỏi mệt khác nhau như: bài tập thả lỏng, bài tập thư giãn tăng cường các cơ, luyện tập bằng những hình ảnh trực quan, hít thở sâu và chọn một phương pháp phù hợp với thể chất và kế hoạch của bạn để đạt hiệu quả tốt nhất.
Bạn có thể đăng ký theo học các lớp yoga, thái cực quyền tại các phòng tập thể dục hoặc tập theo hướng dẫn trong băng, đĩa,sách và các đoạn video hướng dẫn miễn phí trên kênh youtube
Thôi miên, thiền, mát xa, xoa bóp giúp đầu óc minh mẫn, tỉnh táo, cơ thể thư giãn.
Không hút thuốc hoặc sử dụng các chất kích thích:
Hút thuốc làm cho nhịp tim tăng cao và là nguyên nhân mắc nhiều bệnh nguy hiểm khác như ung thư.
Tham khảo lời khuyên bổ ích từ các bác sĩ trong việc cai thuốc. Có nhiêu cách giúp bạn bỏ hút thuốc như các liệu pháp điều trị chất nicotin.
Có kế hoạch cụ thể, nên cho gia đình, bạn bè biết việc này vì họ sẽ giúp bạn thực hiện kế hoạch cũng như hỗ trợ những khi bạn cần.
Nên tham gia vào nhóm trợ giúp trực tuyến hoặc trực tiếp nào đó.