1. Đông trùng hạ thảo có tác dụng gì?
Đông trùng hạ thảo là một loại thảo dược quý. Tên gọi hết sức độc đáo này bắt nguồn từ quá trình quan sát thực tế sự hợp sinh giữa nấm và sâu.
Khi vào mùa đông, bào tử nấm thuộc chi Cordyceps lây nhiễm và ký sinh trên ấu trùng của sâu bướm (lúc này nó ở dạng côn trùng "Đông Trùng").
Nấm sinh trưởng bằng cách hút các chất dinh dưỡng trong ấu trùng và làm chết vật chủ. Sau đó đợi mùa hạ mọc ra quả thể nấm trên xác vật chủ ở hình dạng nấm - 'Hạ Thảo".
Đông trùng hạ thảo có vị ngọt, tính ôn, quy vào hai kinh phế và thận. Đây là một vị thuốc có tác dụng ích phế thận, bổ tinh tủy, chữa thần kinh suy nhược, ho kéo dài, lưng gối đau mỏi, liệt dương, di tinh…
2. Phân loại đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo rất đa dạng và phong phú về chủng loại. Trên thế giới, hiện có khoảng hơn 400 loài đông trùng hạ thảo, thuộc nhiều họ khác nhau. Tuy nhiên, chỉ có 2 loại chính được sử dụng làm thuốc trị bệnh là Ophiocordyceps sinensis (xuất xứ tự nhiên) và Cordyceps militaris (đông trùng hạ thảo nhân tạo).
- Ophiocordyceps sinensis là loài có xuất xứ tự nhiên, chỉ được tìm thấy ở khu vực có điều kiện thời tiết khắc nghiệt, trên những ngọn núi cao 4000-5000 m ở Tây Tạng (Trung Quốc), Bhutan, Nepal. Loài này có ký chủ là ấu trùng bướm đêm Thitarodes (Hepialus) kích thước 3-5 x 0,3-0,8 cm, màu vàng sẫm hoặc nâu vàng với mắt màu nâu đỏ. Thông thường, loại dược thảo này có giá thành rất đắt vì nguồn hàng khan hiếm, chỉ xuất hiện vào mùa hè, quá trình thu hoạch khó khăn.
Hình ảnh đông trùng hạ thảo tự nhiên.
- Trong khi đó, Cordyceps militaris là Đông trùng hạ thảo nhân tạo, được nuôi cấy mô phỏng lại chính xác những gì nấm trải qua trong vòng đời tự nhiên từ ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm. Loài này có ký chủ đa dạng hơn bao gồm sâu bướm, nhộng tằm dâu, nhộng tằm sắn hoặc cơ chất nhân tạo. Do giá thể để nuôi Cordyceps militaris thường rẻ và dễ dàng cung cấp với số lượng lớn nên giá thành thấp hơn rất nhiều.
3. Thành phần hoạt chất của đông trùng hạ thảo
Các nghiên cứu y học hiện đại cho thấy cả hai loài đông trùng hạ thảo kể trên chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe con người như:
- Cordycepin: Kháng viêm, kháng virus, tăng cường miễn dịch, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư.
- Adenosin: Cải thiện tuần hoàn máu, điều hòa nhịp tim, tăng khả năng vận chuyển oxy trong máu, cải thiện hoạt động của cơ
- Polysaccharide: Phục hồi các tế bào bị tổn thương, tăng cường khả năng chủ động của cơ chế miễn dịch.
- Lipid, acid amin, vitamin và khoáng chất: Giúp cho quá trình chuyển hóa, trao đổi chất và tổng hợp các protein…
Đông trùng hạ thảo nhân tạo có hàm lượng dược chất chỉ bằng 75 - 80% loại có xuất xứ từ tự nhiên nhưng thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao.
Đông trùng hạ thảo chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe.
4. Món ăn, trà thuốc, rượu thuốc từ đông trùng hạ thảo
- Trà trùng thảo nhân sâm: Đông trùng hạ thảo 5g, nhân sâm 3-5g, cho vào bình kín hãm với nước sôi trong 10 phút, dùng làm trà uống hàng ngày.
Công dụng: Ích khí tráng dương, trị liệt dương, di tinh.
- Canh đông trùng hùng áp: Đông trùng hạ thảo 10g, vịt đực 1 con, rượu trắng, gừng tươi, gia vị. Vịt làm thịt rồi bỏ đông trùng hạ thảo vào trong bụng, hầm nhừ, nêm thêm gia vị cho vừa ăn.
Công dụng: Bổ hư trợ dương, dùng cho người bị liệt dương, suy giảm ham muốn tình dục.
- Rượu trùng thảo nhân sâm: Đông trùng hạ thảo và Nhân sâm lượng bằng nhau, ngâm rượu trong 10 ngày, mỗi ngày uống 20ml.
Công dụng: Bổ thận, tráng dương, trị suy nhược cơ thể, liệt dương.
Trà đông trùng hạ thảo có nhiều lợi ích với sức khỏe.
5. Cách nhận biết đông trùng hạ thảo thật
Hiện nay, đông trùng hạ thảo có thể bị làm giả một cách tinh vi, rất khó nhận biết. Người dùng có thể áp dụng một số phương pháp cảm quan sau để phân biệt dược liệu thật và dược liệu giả:
- Quan sát: Đông trùng hạ thảo thật không nhìn thấy vết nối giữa đầu sâu và đầu thảo; sâu có nhiều vân, cứ ba vân làm thành một gấp và được xếp thành hàng, đường vân rõ nét, ở giữa có lõi màu đen giống hình chữ V.
Đông trùng hạ thảo giả không có những dấu hiệu này, các nếp gấp giao nhau bằng phẳng vì dùng khuôn tạo ra nếp gấp.
- Ngửi: Đông trùng hạ thảo thật có mùi thơm tự nhiên, thanh nhẹ giống mùi nấm hương, loại giả có mùi hắc hơn, thoang thoảng mùi hóa chất.
- Cầm nắm: Dược liệu thật khi cầm cảm giác nhẹ như cỏ khô, nếu thấy nặng thì đó là hàng giả.
- Nếm: Đông trùng hạ thảo thật có vị thơm, ngọt dịu xen lẫn mùi tanh nhẹ và bùi; sản phẩm giả có vị hơi giống đất sét, nhai càng lâu càng cứng và dính răng.
Ngoài ra, còn có thể phân biệt hàng thật với hàng giả, hàng kém chất lượng thông qua hoạt chất. Tuy nhiên, cách phân biệt này không dễ dàng và cơ sở kiểm nghiệm mới đánh giá được.
Mời bạn xem tiếp video:
Nguy kịch vì thường xuyên uống nước ngọt - SKĐS