1. Ai có nguy cơ bị chấy trên đầu?
Cho dù có vệ sinh cá nhân tốt hay dọn dẹp nhà cửa kỹ đến đâu, nhưng trẻ vẫn có nguy cơ bị chấy. Cách lây chấy phổ biến nhất là tiếp xúc trực tiếp với người có chấy.
Khi ở trường, trẻ có nhiều thời gian gần nhau, chẳng hạn như chơi đùa hoặc tham gia các hoạt động thể thao, ngủ chung (đầu chạm vào nhau)… đều có nguy cơ lây chấy. Các trường hợp chấy rận phổ biến nhất là ở trẻ em đi nhà trẻ hoặc đi học.
Chấy rất thường gặp ở trẻ khi đến trường.
2. Điều trị chấy như thế nào?
Chấy là loài côn trùng hút máu có kích thước bằng hạt vừng và có màu từ nâu đến trắng xám. Chúng bám vào da đầu và đẻ trứng (chí) trên tóc. Mặc dù không phổ biến nhưng chấy có thể lây lan qua việc dùng chung quần áo hoặc đồ đạc…
Bạn có thể kiểm tra chấy hoặc trứng chấy bằng cách chia tóc thành nhiều lọn, sử dụng kính lúp và đèn sáng để giúp phát hiện chúng.
Chấy có thể di chuyển nhanh nên việc phát hiện trứng chấy có thể dễ dàng hơn. Trứng chấy có thể trông giống như gàu, có thể nhận biết bằng cách nhặt một sợi tóc sát da đầu và kéo móng tay qua khu vực mà bạn nghi ngờ có trứng chấy. Nếu là gàu sẽ bong ra dễ dàng nhưng trứng chấy sẽ bám chặt vào tóc.
Các phương pháp điều trị chấy bao gồm các sản phẩm không kê đơn (OTC) và kê đơn trong dầu gội, dầu xả… Một số loại thuốc có sẵn trong các loại lược răng nhỏ chuyên dụng hoặc các thiết bị giống như lược. Loại thiết bị này được đóng gói riêng biệt và được sử dụng để loại bỏ và/hoặc tiêu diệt chấy rận và trứng chấy.
Một số sản phẩm tham khảo giúp điều trị chấy:
- Dầu gội lindane 1% điều trị chấy: Dùng gội đầu trong 4-5 phút. Sau đó gội sạch và chải bằng lược mềm.
- Lotion malathion 0,5%: Dùng bôi lên tóc khô và da đầu. Sau 8-12 giờ, gội đầu và loại bỏ trứng. Có thể lặp lại sau 7-9 ngày nếu vẫn còn trứng sống (nhìn thấy trứng cách da đầu dưới 0,5cm).
- Kem hoặc lotion permethrin 1% và các loại pyrethroid hoặc pyrethrin khác: Làm ướt tóc và thoa lên tóc ướt, phía sau tai và trên gáy. Gội sau đó 10 phút.
- Hỗn dịch spinosad 0,9% tại chỗ điều trị chấy: Thoa lên da đầu khô và xoa đều cho đến khi da đầu ẩm, sau đó thoa lên tóc khô, bao phủ hoàn toàn da đầu và tóc rồi để trong 10 phút, sau đó gội sạch hoàn toàn bằng nước ấm. Nếu thấy chấy sống sau 7 ngày, nên thực hiện lần điều trị thứ hai…
Tuy nhiên, cần lưu ý, nhiều sản phẩm điều trị chấy không dùng cho trẻ dưới 2 tuổi. Do vậy, trước khi dùng bất kỳ sản phẩm nào cần đọc kỹ nhãn sản phẩm để dùng đúng cách và an toàn.
Tốt nhất nên trao đổi với bác sĩ về các phương pháp điều trị chấy được khuyến nghị dựa trên độ tuổi và cân nặng của trẻ. Phương pháp điều trị chỉ nên được sử dụng cho trẻ em dưới sự giám sát trực tiếp của người lớn.
Một số sản phẩm điều trị chấy không dùng cho trẻ dưới 2 tuổi.
3. Cách ngăn ngừa chấy
Dạy trẻ không dùng chung quần áo và đồ dùng, chẳng hạn như mũ, khăn quàng cổ, mũ bảo hiểm, đồng phục, khăn tắm, lược, bàn chải, dây buộc tóc và tai nghe...; không nằm trên giường, ghế dài, gối, thảm hoặc thú nhồi bông mà gần đây đã tiếp xúc với người có chấy.
Khử trùng lược và bàn chải mà người có chấy sử dụng bằng cách ngâm trong nước nóng trong 5 đến 10 phút.
Hút bụi sàn nhà và đồ đạc, đặc biệt là nơi người có chấy ngồi hoặc nằm (vì khi rơi ra khỏi da đầu, chấy có thể sống sót trong vòng một hoặc hai ngày).
Làm sạch các vật dụng đã tiếp xúc với đầu người bị chấy; giặt máy và sấy khô quần áo, khăn trải giường và các vật dụng khác bằng nước nóng và chu trình sấy khô ở nhiệt độ cao.
Không sử dụng thuốc xịt côn trùng hoặc sương mù, vì các sản phẩm này không cần thiết để kiểm soát chấy và có thể gây độc nếu hít phải hoặc hấp thụ qua da.
Sau khi kết thúc điều trị bằng thuốc trị chấy, hãy kiểm tra lại tình trạng này của trẻ và những người trong gia đình sau vài tuần, để xác định xem đã điều trị triệt để hay chưa.
