Tỉ lệ vàng không đúng với tiêu chuẩn công bố
Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Ngãi đã có kết luận việc kiểm tra 14 cơ sở sản xuất, kinh doanh vàng trên địa bàn tỉnh. Trong đó xử phạt 3 cơ sở kinh doanh vàng có hàm lượng thấp hơn mức công bố.
Theo Sở Khoa học và Công nghệ Tỉnh Quảng Ngãi, qua kiểm tra chuyên ngành đối với 14 cơ sở sản xuất, kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ trên địa bàn, năng lượng chức năng đã phát hiện nhiều vi phạm liên quan đến tiêu chuẩn, thước đo, chất lượng, nhãn hàng hóa và sở hữu công nghiệp.
Có nhiều dấu hiệu nhận biết vàng kém chất lượng.
Theo báo cáo, trong số các cơ sở được kiểm tra, có 9 cơ sở sản xuất hoạt động, gia công vòng tròn; 5 cơ sở còn lại chủ yếu nhập vàng trang sức, mỹ nghệ từ TP.HCM về để bán. Về phương tiện đo lường, tất cả các cơ sở đều sử dụng cân điện tử có phạm vi và độ chính xác phù hợp để giao dịch với khách hàng. Tuy nhiên, vẫn còn 3 cơ sở chưa được thực hiện đúng quy định về việc tự kiểm tra cân định kỳ và theo dõi hoạt động của thiết bị, bao gồm: doanh nghiệp tư nhân hiệu vàng Kim Loan Duy, doanh nghiệp tư nhân hiệu vàng Kim Vũ và Công ty TNHH MTV vàng bạc Toán Chế.
Về sản phẩm chất lượng, đoàn kiểm tra đã lấy 30 mẫu vàng trang sức tại 14 cơ sở để thử nghiệm hàm lượng vàng. Kết quả cho thấy có 26 mẫu đạt yêu cầu, trong khi 4 mẫu không phù hợp với tiêu chuẩn công bố, áp dụng tỷ lệ 13,33%.
Tất cả các vi phạm mẫu đều có nguồn gốc từ TP.HCM và phần lớn lượng vàng còn thiếu ở vị trí các móc khóa, các kết nối sử dụng tỷ lệ khối lượng thấp. Kết quả kiểm tra cũng được xác nhận nếu áp dụng toàn bộ phương pháp phân tích (nấu địa phương), thì hàm lượng vàng sẽ đáp ứng tiêu chuẩn công bố.
Theo các chuyên gia thẩm định vàng, nguyên tắc để tạo ra vàng giả dạng thỏi là: trộn 51% vàng thật và 49% còn lại là bột đồng, niken, sắt cùng một số kim loại khác như indium, osmium, rhodium và ruthenium.
Hoặc phổ biến nhất là dùng 20% - 30% vàng nóng chảy trộn với vonfram (wolfram/tungsten) vì hai nguyên tố này có trọng lượng gần giống nhau. Vàng nóng chảy sẽ bao quanh vonfram chưa đủ nhiệt độ nóng chảy, tạo thành một lớp vàng bên ngoài và lõi vonfram bên trong. Chỉ bằng mắt thường thì ta không thể phân biệt được bởi màu vàng rất giống vàng thật.
Ngay cả dưới sự kiểm tra ngặt nghèo của máy đo, hỗn hợp vàng này cũng có thể vượt qua được. Máy đo/thử vàng vẫn chưa được cài đặt nhận biết vonfram chỉ có thể phát hiện được 17 - 18 nguyên tố kim loại thường làm vàng giả. Bởi vậy, máy vẫn sẽ báo vàng thật.
Vonfram có giá khoảng hơn 900,000VND/kg, 1 lượng vàng 24K 9999 có thể độn khoảng 20% vonfram. Như vậy, kẻ gian có thể lãi hơn 13 triệu đồng, tương đương 2 chỉ vàng thật.
Theo Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, tình trạng gian lận tuổi vàng, thiết bị cân đo không đạt chuẩn vẫn còn khá phổ biến. Theo quy định, các sản phẩm vàng nữ trang phải ghi đầy đủ trọng lượng, mã ký hiệu, hàm lượng vàng.
Để đối phó với quy định này, một số đơn vị kinh doanh nữ trang vàng dù chấp nhận ghi đúng thông số về sản phẩm, nhưng sau khi hạ tuổi, giá bán vẫn không thay đổi, đây cũng là điều mà nhiều cửa hàng vàng nữ trang còn khá lập lờ với khách hàng. Cũng có những trường hợp, các chủ tiệm không nắm được rõ thông tư hoặc dán tem không đúng quy định, bị các chi cục đo lường kiểm tra phát hiện xử phạt rất nặng.
Nhận diện vàng đúng chất lượng
ông Nguyễn Hữu Dũng, Giám đốc Công ty một cung cấp thiết bị máy đo tuổi vàng, máy đo quang phổ cho biết, "thực trạng vàng giả hiện nay là vấn đề nhức nhối và rất khó giải quyết triệt để". Cũng theo ông Dũng, Mỗi phương pháp xác định tuổi vàng có ưu điểm và nhược điểm riêng. Có nhiều cách thử như thử bằng axit, thử bằng máy đo tỉ trọng hoặc thử bằng máy đo quang phổ. Các loại vàng giả trên thị trường đều có thể qua mặt các phương pháp đo tuổi, nên khi mua bán cần có kiến thức về từng loại vàng giả sẽ hạn chế được rủi ro.
Đặc biệt, phương pháp xác định hàm lượng vàng (tuổi vàng) chính xác nhất cho các tiệm, các cơ sở kinh doanh là nấu đều sản phẩm rồi đo bằng máy đo quang phổ. Máy đo quang phổ là phương pháp tối ưu nhất cho việc xác định hàm lượng vàng hiện nay. "Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm máy đo tuổi vàng, giá thành cũng rất đa dạng. Để chọn được một máy đo tốt cần đáp ứng các tiêu chí như độ chính xác, độ ổn định, độ bền, công suất lớn, chế độ bảo hành, bảo dưỡng của bên cung cấp thiết bị", ông Dũng cho biết thêm.
Chuyên gia khuyên, cách nhanh chóng và đơn giản nhất để phân biệt vàng thật, vàng giả chính là quan sát chúng dưới ánh sáng. Nếu là vàng thật, bạn sẽ thấy bề mặt láng mịn, không có chấm nhỏ li ti, không có vết lồi lõm. Ngược lại nếu là vàng giả, bề mặt sẽ xuất hiện các đốm nhỏ màu trắng hoặc đỏ. Vàng thật sẽ có bề mặt láng mịn khi quan sát dưới ánh sáng
Nhận biết bằng ký hiệu trên món trang sức vàng .Đối với trang sức vàng thật, trên bề mặt của sản phẩm luôn được khắc các ký hiệu chỉ độ tuổi, thương hiệu của vàng như 10K, 24K, 18K, PNJ, SCJ, 9999,… Trong khi đó nếu là vàng giả, bạn sẽ không tìm thấy các ký hiệu này.
Các chuyên gia khuyến cáo, để tránh rủi ro khi mua bán vàng, khách hàng nên đến trực tiếp các cơ sở kinh doanh uy tín. Việc này giúp đảm bảo mua đúng loại vàng, đủ số lượng và được kiểm tra kỹ tiền, vàng trong quá trình giao dịch. Đặc biệt, khách hàng cần yêu cầu cấp giấy tờ có chữ ký và đóng dấu xác nhận khi mua bán.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lưu ý rằng người dân chỉ được phép mua, bán vàng miếng SJC tại các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp đã được NHNN cấp phép kinh doanh vàng miếng.
Các doanh nghiệp chỉ được phép kinh doanh vàng trang sức mỹ nghệ, không có giấy phép kinh doanh vàng miếng thì không được phép thực hiện giao dịch vàng miếng với cá nhân hoặc tổ chức. Hành vi này sẽ bị xử phạt theo quy định.
