Cách mạng công nghệ và chuyển động về đào tạo nhân lực ngành y dược

PGS.TS. Thái Bá Cần.

Cùng với sự phát triển của các trường đại học công lập, việc có thêm trường ngoài công lập tham gia đào tạo các ngành về y tế, chăm sóc sức khỏe đã góp phần gia tăng số lượng y bác sĩ để đáp ứng thị trường, mặt khác tạo nhiều cơ hội cho sinh viên học tập, thực hành vì đa số các trường đều có sự đầu tư mạnh mẽ về cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên.

Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với PGS.TS. Thái Bá Cần - Hiệu trưởng Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng (HIU, một thành viên trong hệ thống giáo dục của Tập đoàn Nguyễn Hoàng) - trường đại học tư thục đầu tiên có khối ngành Sức khỏe và cũng là trường tư thục đi đầu trong việc cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho  ngành y tế.

Thưa PGS.TS. Thái Bá Cần, từ lâu vẫn có suy nghĩ rằng chỉ các trường đại học công lập mới “đủ sức” đào tạo các ngành sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều năm qua, các trường tư thục và dân lập đã tạo ra thay đổi khá ấn tượng. Chúng ta có thể lý giải điều này như thế nào?

Các trường đại học công lập đào tạo các ngành về sức khỏe thường được thành lập từ rất sớm, có trường tới nay đã có bề dày truyền thống và thành tích nhiều chục năm. Tóm lại, trường công có thế mạnh là lâu đời.

Trường tư có thế mạnh là trẻ, đó là tính năng động trong đầu tư phát triển, là khả năng nắm bắt nhanh xu thế xã hội - nhất là cuộc chuyển động lớn của thời đại công nghệ và ứng dụng công nghệ vào ngành chăm sóc sức khỏe, ba là sự kế thừa trong nước và nhất là quốc tế. Đến nay, có thể thấy, chất lượng đào tạo không còn phụ thuộc vào công hay tư mà hoàn toàn do chương trình, nguồn nhân lực giảng dạy và cơ sở vật chất.

Thí dụ như HIU đã tham gia 25 năm, đến nay cơ sở vật chất phục vụ cho học tập của chúng tôi trang bị hiện đại, đẳng cấp “5 sao” không thua kém môi trường quốc tế, gần như toàn bộ đội ngũ giảng viên cơ hữu của chúng tôi đều là các thầy cô, chuyên gia đầu ngành đến từ các bệnh viện, trường đại học có truyền thống, các giảng viên thỉnh giảng cũng không ngoại lệ. Ba là chương trình có tính chuẩn mực quốc tế. Tất cả các việc giảng dạy, học tập và mọi sinh hoạt khác đều theo chuẩn mực quốc tế.

Vì vậy, tại HIU, chúng tôi tuyển sinh gần như luôn đạt 100% chỉ tiêu. Vì sinh viên ra trường được thị trường chấp nhận và sinh viên đã chọn HIU do cách xây dựng chương trình, nhân lực hàng đầu, chiến lược đào tạo và đáp ứng yêu cầu thực tiễn, gồm các ngành: Dược, Điều dưỡng, Xét nghiệm Y khoa, Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng. Chúng tôi đã bắt đầu đào tạo Bác sĩ Răng - Hàm - Mặt. Sang năm, HIU sẽ có ngành Bác sĩ đa khoa.

Các bài giảng của thầy cô được trực quan hóa thông qua các phần trình chiếu, phim giải phẫu 3D, mô hình, thiết bị hiện đại...

Thưa thầy, chúng ta vừa nói về tính quốc tế, thầy có thể nói chi tiết hơn?

Kinh nghiệm hợp tác quốc tế của HIU cho thấy có sự thay đổi lớn trên cả hai mặt của một câu chuyện. Đó là sự thay đổi mạnh về nhu cầu dịch vụ y tế sức khỏe của thị trường và sự thay đổi các mục tiêu đào tạo để đáp ứng được. Đó là kết quả của cuộc cách mạng công nghệ.

HIU không chỉ đào tạo cử nhân Điều dưỡng mà còn liên kết với ĐH Northern Colorado của Hoa Kỳ đào tạo thạc sĩ ngành này. Công nghệ và công nghệ ứng dụng trong ngành y đã mở ra các hướng đi nhiều hơn, sâu hơn. Mặt khác, công nghệ ứng dụng cũng đòi hỏi cách đào tạo khác trước. Tại ĐH HIU, các bài giảng của thầy cô được trực quan hóa thông qua các phần trình chiếu, phim giải phẫu 3D, mô hình, thiết bị hiện đại… Sinh viên cũng được đặt trong tâm thế “học chủ động” - tức là tăng cường khả năng tự tìm tòi, nghiên cứu, thảo luận và tranh luận của sinh viên. Giảng viên bấy giờ chỉ đóng vai trò là người định hướng và kịp thời điều chỉnh nếu có sai sót. Đặc biệt, thị trường đòi hỏi sinh viên thực hành nhiều hơn. Do vậy, HIU liên kết chặt chẽ với các bệnh viện, doanh nghiệp, nỗ lực hết sức đưa sinh viên vào thực tiễn, đưa thực tế vào giảng đường.

Về sự thay đổi thị trường thì sao, thưa thầy?

HIU làm việc với các đối tác Đức, Mỹ và Nhật Bản, thấy rằng, bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ đã làm thay đổi mạnh mẽ nhu cầu dịch vụ y tế. Đó là nhu cầu nhân lực cấp cao về chăm sóc sức khỏe tăng rất mạnh, bên cạnh nhu cầu nhân lực trực tiếp điều trị. Đồng thời nó đòi hỏi nguồn nhân lực đó có năng lực quốc tế do hiện tượng toàn cầu hóa lao động.

Do vậy, sinh viên ra trường không chỉ bó hẹp tìm việc trong nước mà các em còn có rất nhiều cơ hội ở nước ngoài. Ví dụ Đức và Nhật Bản, các thị trường này cần 30.000 đến 40.000 điều dưỡng quốc tế. HIU nỗ lực để sinh viên thấu hiểu điều đó. Vì vậy, chương trình của chúng tôi không chỉ huấn luyện chuyên môn giỏi và cao mà rất chú trọng yêu cầu về phẩm chất quốc tế như ngoại ngữ, am tường về tâm lý, văn hóa và hiểu biết về con người.

Hiện tại, ngay trong nước, cung vẫn chưa đủ cầu, sinh viên dễ tìm việc. Nhưng nhu cầu trong nước vẫn tiếp tục đòi hỏi cao hơn về chất lượng dịch vụ, thậm chí cả chất lượng ngang bằng khu vực và quốc tế. Do vậy, HIU hợp tác quốc tế trong đào tạo gồm các đồng nghiệp Anh, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Thái Lan… cho cả ngay sinh viên sẽ làm việc trong nước. Chương trình của chúng tôi là vậy.

Cảm ơn PGS.TS. Thái Bá Cần về cuộc trao đổi thú vị này!