1. Khô âm đạo là gì?
Khô âm đạo là tình trạng mất đi độ ẩm bình thường ở âm đạo. Nguyên nhân phổ biến nhất gây khô âm đạo là nồng độ estrogen thấp, khi cơ thể không sản xuất đủ estrogen. Mãn kinh, phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng, một số loại thuốc có thể là nguyên nhân gây nên tình trạng này.
Khô âm đạo có thể gây ra cảm giác nóng rát, ngứa và đau khi quan hệ tình dục. Khi bị khô âm đạo, bạn có thể phải đi tiểu nhiều hơn bình thường hoặc dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
2. Ứng phó với khô âm đạo do thuốc
2.1 Khô âm đạo do dùng thuốc trị cảm lạnh, dị ứng
Thuốc kháng histamin là thành phần chính trong các loại thuốc trị dị ứng, cảm lạnh… Thuốc có thể làm mất nước màng nhầy trong đường mũi, làm giảm các triệu chứng như sổ mũi, chảy nước mắt và hắt hơi… nhưng vì thế cũng có thể làm khô niêm mạc âm đạo.
Theo Health, thuốc kháng histamin có thể làm hẹp các mạch máu, làm giảm lưu lượng máu, do đó lượng dịch tiết ra trong cơ thể cũng giảm. Tình trạng khô này không phải là vĩnh viễn, nhưng có thể gây khó chịu và có thể gây khó khăn hoặc đau, trầy xước… khi quan hệ tình dục.
Để khắc phục tình trạng này, khi dùng thuốc kháng histamine, có thể sử dụng chất bôi trơn (khi quan hệ tình dục) để tăng thêm độ ẩm tự nhiên, hoặc có thể chuyển từ thuốc kháng histamine dạng uống, sang dạng xịt mũi nếu có thể, vì thuốc dạng xịt ít làm ‘khô’ niêm mạc toàn thân hơn.
Một số loại thuốc có thể gây khô âm đạo…
2.2 Thuốc thông mũi
Giống như thuốc kháng histamin, thuốc thông mũi cũng có thể dẫn đến hẹp mạch máu, làm khô niêm mạc mũi, do đó có thể làm mất độ ẩm ở vùng âm đạo, gây khô âm đạo. Cách tốt nhất là tránh dùng thuốc thông mũi khi có thể và sử dụng một số biện pháp khác giảm nghẹt mũi như:
- Hít hơi nước nóng hoặc tắm hơi
- Uống chất lỏng nóng, ấm
- Sử dụng bình Neti rửa mũi...
2.3 Thuốc chống trầm cảm
Bản thân bệnh trầm cảm có thể ảnh hưởng đến chức năng tình dục, nhưng một số thuốc chống trầm cảm có thể dẫn đến khô âm đạo hoặc các tác dụng phụ về tình dục khác, chẳng hạn như khó đạt cực khoái.
Nếu bạn gặp mối lo ngại này hoặc bất kỳ tác dụng phụ nào của thuốc chống trầm cảm, nên trao đổi với bác sĩ.
2.4 Khô âm đạo do thuốc ảnh hưởng đến hormon estrogen
Nhiều loại biện pháp tránh thai giúp ngăn ngừa thai nghén bằng cách thay đổi nồng độ hormone như estrogen. Ngoài ra, thuốc hoặc hormone dùng để điều trị các tình trạng sau đây cũng có thể ảnh hưởng đến estrogen:
- Ung thư vú
- lạc nội mạc tử cung
- Vô sinh
- U xơ tử cung...
Sự thay đổi nồng độ estrogen có thể dẫn đến khô âm đạo ở một số người, đặc biệt khi nồng độ estrogen giảm, sẽ càng khiến mô âm đạo co lại và mỏng hơn, dẫn đến khô và viêm. Có thể kiểm soát tình trạng khô âm đạo do thuốc ảnh hưởng đến estrogen bằng cách:
- Thay đổi liều lượng hoặc thuốc.
- Dùng kem dưỡng ẩm âm đạo để giảm tình trạng khô âm đạo
- Dùng chất bôi trơn hòa tan trong nước khi quan hệ tình dục...
2.5 Thuốc trị huyết áp và bệnh tim có thể gây khô âm đạo
Huyết áp cao hoặc tăng huyết áp có liên quan đến tình trạng khô âm đạo và rối loạn chức năng tình dục. Một số loại thuốc điều trị tăng huyết áp, như thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chẹn beta, cũng có thể gây khô âm đạo. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm để hiểu mối quan hệ này.
Một số loại thuốc có thể dẫn đến khô âm đạo, bao gồm thuốc trị cảm lạnh và dị ứng, thuốc chống trầm cảm, thuốc có thể ảnh hưởng đến mức estrogen (thuốc tránh thai nội tiết tố)... Tuy nhiên, không phải ai sử dụng một trong những loại thuốc này cũng sẽ bị khô âm đạo. Việc hiểu được những nguy cơ này sẽ giúp người bệnh có thể khắc phục. Kem dưỡng ẩm âm đạo và chất bôi trơn có thể giúp làm giảm tạm thời tình trạng khô này.